Natasja Kensmil wint de Johannes Vermeer Prijs 2021
Staatsprijs voor de kunsten De Johannes Vermeer Prijs gaat dit jaar naar beeldend kunstenaar Natasja Kensmil. De jury prijst haar herinterpretatie van de geschiedenis, waarbij ze vervormt in plaats van vernietigt.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data76319252-db3893.jpg)
door Toef Jaeger
Natasja Kensmil is de winnaar van de Johannes Vermeer Prijs 2021, de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten. De jury prijst Kensmil omdat ze „op haar eigen manier een verbinding legt tussen erfgoed en actualiteit”, die ze „op indringende wijze zichtbaar maakt op doek en papier”. Een mooi en recent voorbeeld daarvan is de schilderijenserie ‘Monument der Regentessen’, die tot begin volgend jaar nog in het Amsterdam Museum is te zien.
In de serie plaatst Kensmil kanttekeningen bij de rol van vrouwen in de zeventiende eeuw waar kolonialisme de bron was van hun rijkdom. De herinterpretatie van de geschiedenis speelt een belangrijke rol in haar werk, dat ze vaak ruig en bijtend vormgeeft. Of eng, zoals sommigen de portretten van de regentessen vonden. De vrouwen met hun hologige blik hadden iets weg hadden van spookgedaantes.
Vervorming
Die herinterpretatie is ook wat de jury – bestaande uit Andrée van Es, Pierre Audi, Romana Vrede, Hicham Khalidi en Sjeng Scheijen – belangrijk vond in de toekenning: „Kensmil laat heel goed zien dat het een gemankeerde geschiedenis is waarin bepaalde perspectieven onderbelicht zijn gebleven. Met de vele details, lagen en nuances in haar schilderijen confronteert Natasja Kensmil ons met de schaduwkanten van ons menselijk bestaan en onze geschiedenis.” Volgens de jury is het werk „helend, opbouwend en kritisch tegelijkertijd”. Wat de jury daarbij vooral waardeert is dat Kensmil niet „bekladt, weghaalt en negeert, maar juist vervormt”.
De prijs, bestaande uit 100.000 euro, is er om een project binnen het eigen werkterrein te starten. Vorig jaar kreeg fotograaf Rineke Dijkstra de prijs die in 2009 werd ingesteld. Eerdere winnaars zijn: regisseur Ivo van Hove, violist Janine Jansen, modeontwerper Iris van Herpen, kunstenaar en filmmaker Steve McQueen, componist Michel van der Aa, grafisch ontwerper Irma Boom, architect Rem Koolhaas, kunstenaar Marlene Dumas, fotograaf Erwin Olaf, filmregisseur en acteur Alex van Warmerdam en regisseur Pierre Audi.
Vanaf 11 september is werk van Natasja Kensmil te zien in het Fries Museum (Icons) en op 25 september opent in Kunsthal KAdE een overzichtstentoonstelling A Poison Tree, in een parallelle solotentoonstelling met Sadik Kwaish Alfraji.
[uit NRC, 15 september 2021]
RSS
Facebook
Twitter
