Nadia Emma Raveles: een dyadya sisa en activist is heengegaan (1951-2019)
door Henna Guicherit
Als wij Nadia al zingend weer tot leven konden brengen was ze vandaag in ons midden en druk bezig het immaterieel erfgoed van haar broer en inspirator, Robin ‘Dobru’ Raveles, levend te houden. Deze gedachte speelde door mijn hoofd op de singinetien ook daags daarna bij het afscheid op Mariusrust. Want er werd anitri-getrouw flink gezongen; ‘Wi ben habi wan mama, ya wan tru mama’, weerklonk het luid. En tot slot heel overtuigd ‘Ini hemel yandasey, Wi sa mit’ na da moy watrasey’.

Aan Nadia haar leven is op 30 juni onverwachts een einde gekomen. Een actief leven gekenmerkt door passie en liefde voor haar medemens. Deze vormden de drijfveer voor haar strijd tegen onrecht en geweld tegen vrouwen en kinderen en voor de opheffing van de achterstelling van binnenlandbewoners. Nadia heeft aan de wieg gestaan van Women’s Rights Centre (WRC) en het Vrouwen Parlement Forum (VPF). Zij sloeg haar vleugels ook uit naar het Caribisch Gebied waar zij haar krachten gaf aan de Caribbean Association For Feminist Research and Action (CAFRA)en de Pan African Movement. Overtuigd van haar missie schroomde zij niet waar nodig deuren in te trappen en bevoegde autoriteiten te passeren in de wetenschap dat zij met haar actie vanuit een mensenrechtenoptiek een legitiem en rechtvaardig doel nastreefde. De vele levenslessen die Nadia voor neven, nichten en de jonge generatie nalaat, passeerden stuk voor stuk de revue bij haar afscheid. Zij die niet aanwezig konden zijn bij de uitvaart hebben hun ervaring, respect en gevoelens per e-mail en social media kenbaar gemaakt. De e-mails van Carla Bakboord aan Lydia Hermelijn-Raveles en van Margaret Gill aan Joyce Naar zijn als eerbetoon aan Nadia opgenomen in deze editie.
[van Women’s Rights Suriname, Jrg 16, no 5 augustus 2019]

Ik zou met alle liefde Nadia willen memoreren bij haar afscheid
door Carla Bakboord
Lieve Lydia, gecondoleerd met het heengaan van je zus Nadia. Het is zo een shock. Ik weet dat het onderdeel van het leven is maar toch, het doet pijn. Ik zou met alle liefde Nadia willen memoreren bij haar afscheid. Ik vind het zo erg dat ik er niet ben. Ik heb wel het initiatief genomen om namens Cafra en WRC een advertentie te plaatsen. Dankzij Nadia ben ik bij Cafra gekomen. Zij heeft mij geïntroduceerd en in 1996 voorgedragen om een drieweekse training ‘Human Rights in the Caribbean’ te volgen. Sindsdien zijn mijn leven en activisme in Suriname drastisch veranderd. Dus ik zou het echt met alle liefde hebben gedaan. Ze vond het ook prachtig als ik zong. Wanneer ik naar CAFRA- meetings ging, nam ik altijd mijn gitaar mee. Ze stond erop dat ik dan zong met mijn gitaar. Altijd zo stimulerend. Ook kwam ik door haar in contact met haar vrienden uit het Caribisch gebied met wie ik nog steeds een goede relatie heb.
Nadia was een keiharde werker in de strijd tegen geweld tegen vrouwen. Zij was één van de stonfutuvan Stichting Stop Geweld tegen Vrouwen. Voorafgaand aan de opzet van deze stichting hebben we toen heel wat discussies gevoerd; ook over geweld tegen – en seksueel misbruik van kinderen. Vele slachtoffers heeft ze geholpen en haar eigen geld regelmatig daarvoor gebruikt toen ze directeur was bij Stichting Stop Geweld tegen Vrouwen. Er was geen budget, dus betaalde zij voor opvang, taxi, voeding of datgene wat op dat moment heel hard nodig was voor die slachtoffers.
Dat is haar niet altijd in dank afgenomen. Maar ze streed door, en ik ondersteunde haar hierin.
Zo was het haar initiatief om WRC op te zetten en wij hebben dat toen samen met haar gedaan. Dit om bijdragen te blijven leveren aan vrouwelijke slachtoffers van huiselijk geweld. Ik ben haar heel dankbaar voor alles wat ze voor mij en voor de slachtoffers van huiselijk geweld heeft gedaan.
Lydia, Nadia heeft zich enorm ingezet voor nog zoveel meer waarvan ik niet eens weet. Denk aan het Vrouwen Parlement Forum. Zij mag nu de stap naar de overkant maken. Zij laat een enorme bagage achter met een kompas die richting geeft aan een leven vrij van alle vormen van geweld tegen vrouwen. Kan je haar voor ons bedanken Lydia?
Lieve groeten, Carla

Wie was zij?
door Monique Essed
Nadia Raveles, wie was zij? Een vrouw, die gegrond was in de Surinaamse aarde als geen ander, maar vooral moeder aarde. Zij wist in een tijd toen niemand nog bekend was met het woord gender, reeds aan te geven waarom vrouwen die in armoede leefden, of mishandeld werden of geen onderwijs hadden genoten, bewust hun rechten moesten begrijpen. Ze begreep als geen ander wat de kracht van vrouwen was in hun eigen omgeving.
Een voorbeeld uit de velen, is het ontstaan van het Vrouwen Parlement Forum. Zij was het die als eerste begreep hoe belangrijk het was om vrouwen vanuit hun eigen omgeving en persoonlijke ervaring te laten praten. Ze begreep dat het nutteloos was om vrouwen voor maar één dag uit het hele land te laten komen voor een training. Ten minste drie dagen en nachten bij mekaar in Asewatono waren volgens haar nodig. Zij was het die de leiding nam om vrouwen uit verre districten te overtuigen dat zij drie dagen weg konden blijven van hun gezin, werk, etc. om over zichzelf en hun situatie te praten. Resultaat? Intensief, verbijsterend en onthullend. Want collectief kwamen de vrouwen tot de conclusie dat zij de problemen van hun samenleving konden identificeren en dat zij ook de oplossingen voor deze problemen konden benoemen. Maar, in hoeverre konden ze die oplossingen tot uitvoering brengen in onze samenleving? Dus niet, vanwege ongelijke machtsposities van vrouwen en mannen op alle niveaus. Dus wel, de geboorte van het Vrouwen Parlement Forum door de collectieve gedachtegang van deze vrouwen toen 25 jaren geleden om gelijke machtsposities te verkrijgen.
En Nadia ging door met “haar” vrouwen in het binnenland, in de stad en in het buitenland. Binnen VPF was haar streven altijd om zoveel en zo divers mogelijke groepen vrouwen erbij te halen. De roep van “Vrouwenrechten zijn mensenrechten” bleef ze handhaven tijdens haar leven. Nadia, een geboren activist mag nog altijd als voorbeeldvrouw dienen voor jongere generaties. Voor de toekomst, mogen we hopen dat er nog velen in haar voetstappen zullen volgen.