Monument Gesneuvelde Militairen en Burgers Binnenlandse Oorlog
door Eric Kastelein
Gevolgen van de binnenlandse oorlog (1986-1992) zijn immens
Voorzitter Jennifer Geerlings-Simons van De Nationale Assemblée onthult op 17 maart 2016 het ‘Monument Gesneuvelde Militairen en Burgers tijdens de Binnenlandse Oorlog 1986-1992’ aan de Waterkant. Op de plaquette is de oorlog een ‘conflict’ geworden. Afwezig is Ronnie Brunswijk, de oud-leider van het Jungle Commando en tegenstander van Desi Bouterse.
De gevolgen van deze vuile oorlog zijn immens. Tienduizend bewoners vluchten naar Frans Guyana. Onder de honderden doden zijn militairen, leden van het Jungle Commando, politieagenten en burgers. De moordenaars van 39 inwoners van het dorpje Moiwana worden nooit vervolgd.
Monument Gesneuvelde Militairen en Burgers tijdens de Binnenlandse Oorlog 1986-1992
Gedenkzuil
Onderwerp: oorlog en strijd
Materiaal: onbekend
Kunstenaar: onbekend
Onthuld: 17 maart 2016
Locatie: Waterkant
De gevolgen van de zes jaar durende vuile oorlog zijn immens
In 1986 begint in Oost-Suriname de strijd tussen de militaire machtshebbers en het Surinaams Nationaal Bevrijdingsleger (Jungle Commando) van de 24-jarige oud-militair Ronnie Brunswijk. Over de aanleiding van de oorlog lopen de meningen uiteen. Strijden de opstandelingen voor herstel van de democratie – met financiële steun van 17.000 gulden uit Nederland – of voor een betere behandeling van de marrons. Of is wraak de drijfveer, wraak van Brunswijk voor zijn ontslag uit het leger twee jaar eerder, gepaard met zijn jacht naar goud, geld en drugs?
Na jaren van onderhandelen eindigt de burgeroorlog op 8 augustus 1992. De vrede wordt bekrachtigd met het tekenen van het Akkoord van Nationale Verzoening en Ontwikkeling.
Het monument wordt op 17 maart 2016 onthuld. Op de plaquette aan de zuil heeft de oorlog een andere betekenis gekregen en is veranderd in een conflict. De grote afwezige is Ronnie Brunswijk. Hij is wel uitgenodigd, maar niet verschenen. De kosten bedragen 300.000 SRD.
Voorzitter Jennifer Geerlings-Simons van De Nationale Assemblée onthult op donderdag 17 maart 2016 de gedenkzuil – geïnspireerd op het Washingtonmonument[i] – aan de Waterkant, iets voorbij de niem en op vijftig meter van de Parbohuisjes langs de Surinamerivier. Op de plaquette aan de zuil heeft de oorlog een andere betekenis gekregen en is veranderd in een conflict. In de toespraken resoneren de woorden: (…) een plek om te herinneren, om te rouwen en dit nooit meer. Onder de aanwezigen bevinden zich president Desi Bouterse, minister Ronni Benschop van Defensie, voorzitter Henk Herrenberg van de monumentcommissie, militairen, oud-militairen, politieagenten en nabestaanden. De grote afwezige is Ronnie Brunswijk, de oud-leider van het Jungle Commando, het toenmalige gewapende verzet.[ii] Hij is wel door de organisatie uitgenodigd, maar niet verschenen.[iii]
Geen toestemming voor plaatsing
Het eerste verzoek, in 2009, voor het oprichten van een gedenkteken wordt afgewezen. De regering-Venetiaan motiveert deze beslissing als volgt: het was een onnodige strijd. Vier jaar later, in juli 2013, geeft minister Lamure Latour van defensie aan de Commissie Monument Gesneuvelde Militairen en Burgers wel toestemming een aandenken te bouwen.[ix] De organisatie wordt later omgedoopt in Realisatie Monumenten voor gevallenen van de Binnenlandse Oorlogen is ook verantwoordelijk voor het monument voor de gevallen militairen aan de Gravenberchstraat.
De eerste datum van onthulling op 25 november 2013 wordt niet gehaald.[x] Ook de deadline op 25 februari 2014 gaat voorbij.[xi] Wat is er aan de hand, waarom loopt de planning uit? De werkzaamheden zijn op gezag van het ministerie van Openbare Werken stopgezet omdat de toestemming voor de beoogde locatie ontbreekt. Het monument komt bij de Waterkant en dat historische gebied staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Plannen voor wijzigingen in de omgeving moeten eerst naar de Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname, die daarna met UNESCO in gesprek gaat voor een definitieve beoordeling. Niet nakomen van deze internationale afspraken kunnen ernstige gevolgen hebben voor de onderlinge verhouding tussen beide organisaties. Voorzitter Henk Herrenberg van de commissie is echter ongeduldig en wacht niet langer. Hij stapt naar het Kabinet van de president, naar Bouterse zelf, en krijgt toestemming verder te gaan met de bouw.
Door onder andere financiële problemen passeert de nieuwe datum van 1 juli 2014.[xii] Het monument wordt dan eindelijk op 17 maart 2016 onthuld en heeft 300 duizend SRD gekost.[xiii]
[i] Dagblad Suriname, 19 juni 2014.
[ii] De Ware Tijd, 3 maart en 19/20 maart 2016.
[iii] De West, 17 maart 2016; Dagblad Suriname, 18 maart 2016.
[iv] Reeser, blz. 266-280.
[v] De Vries 2005, blz. 57.
[vi] De West, 21 maart 2016; De Vries 2005, blz. 34.
[vii] Reeser, blz. 272-273.
[viii] De Vries 2005, blz. 162.
[ix] Obsession Magazine, 19 juni 2014.
[x] De Ware Tijd, 16 november 2013.
[xi] Dagblad Suriname, 3 maart 2014.
[xii] Obsession Magazine, 19 juni 2014.
[xiii] Starnieuws, 11 maart 2016.
RSS
Facebook
Twitter
