Met Open Ogen mist actualiteit
door Otti Thomas
Het lezen van oude columns is interessant als bevestiging dat er in de loop van de jaren veel is veranderd, ten goede of ten slechte. Of het kan leiden tot een gevoel dat er eigenlijk niet zoveel veranderd. De enige voorwaarde is dat het voor lezers duidelijk is in welke tijd of omstandigheden ze een column moeten plaatsen. Een inleiding of enkele voetnoten zijn wat dat betreft voldoende.
Met Open Ogen is een bundel met 42 oude columns van Quito Nicolaas.
De Arubaanse auteur schreef ze in de periode 2007-2012 voor Caribe Magazine van Yvette Cramer. Het online tijdschrift werd in 2013 opgeheven, zodat zijn bijdrages een stille dood dreigden te sterven. “Zo ontstond het plan om een selectie van de columns te bundelen en eeuwigheidswaarde op papier te geven,” schrijft Cramer, inmiddels werkzaam bij uitgeverij Totemboek, in het voorwoord. “Wonderbaarlijk genoeg zijn de meeste teksten nog steeds actueel,” voegde ze daar bij de boekpresentatie aan toe.
Met Open Ogen gaat inderdaad over thema’s die zowel tijdloos als actueel zijn. Nicolaas beschrijft de viering van het Arubaanse carnaval en Dia di San Juan, deelt zijn zorgen over de Arubaanse politiek en pleit voor de erkenning van de Caribische literatuur.
Toch zijn de meeste columns tegelijkertijd erg gedateerd. De gebeurtenissen uit 2007-2012 zijn meer dan enkel een kapstok voor algemene thema’s. Ze zijn er helemaal mee verweven. In Aruba op weg naar tweepartijenstelsel? beschrijft Nicolaas bijvoorbeeld de risico’s van een tweepartijenstelsel, maar de column betreft vooral een analyse van stemgedrag bij de verkiezingen van 25 september en een beschrijving van campagnestrategieën. Een ander voorbeeld is de column Unieke kans: eigen vertegenwoordigers in het Europees parlement. “Vandaag is het 4 juni en dan vinden de EP-verkiezingen in alle lidstaten van de Europese Unie plaats. Al eerder hebben we bericht dat twee Arubanen zich als kandidaat op de verkiezingslijsten hebben geplaatst,” schrijft Nicolaas. Het thema van de column is het gebrek aan loyaliteit binnen de Caribisch gemeenschap en de desinteresse in de Europese politiek, maar Nicolaas roept lezers vooral op om te stemmen op de kandidaten Nadya van Putten en Mito Croes.
Een introductie van elke column, voetnoten of desnoods uitleg tussen haakjes hadden voor enige context kunnen zorgen. Het was bij publicatie weliswaar niet meer mogelijk om het overlijden van Mito Croes te vermelden, maar ergens blijft het onzeker of Croes en Van Putten voldoende stemmen hebben gekregen. En de Arubaanse en Europese verkiezingen op respectievelijk de 25ste september en 4de juni. In welke jaren was dat ook al weer?
Zelfs voor mensen die het antwoord wel weten, leiden de namen en data af van de onderliggende boodschap. Sommige zinnen zijn anno 2017 zelfs helemaal overbodig en hadden gewoon geschrapt kunnen worden. “Misschien is het goed om alvast te vermelden dat vanaf mei 2010 een nieuw boekenprogramma op tv komt, dat Abdelkader Benali zal presenteren,” schrijft Nicolaas bijvoorbeeld in de column Literaire Prijs.
Het opmerkelijke is dat de auteur en uitgever de columns wel hebben herlezen en geprobeerd hebben om deze te actualiseren. Maar dat zorgt juist voor extra verwarring, want actualiteit en geschiedenis lopen door elkaar. Een beschrijving van voorbereidingen op de jaarwisseling in Jaar 2009 met knetterende letteren wordt onverwacht onderbroken door een verhandeling over de tram in Oranjestad die sinds eind 2012 rijdt, gevolgd door kritiek op hoge prijzen voor levensmiddelen, en dan weer afgesloten met de wens voor een gelukkig 2009.
Quito Nicolaas (links)
Meer columns hebben die ongebruikelijk opbouw. BBC radioprogramma Voices of the Caribbean begint met aandacht voor Caribische literatuur door de BBC en Radio Nederland Wereldomroep, gaat over in een oproep aan journalisten om meer de wijken in te gaan en wordt daarna een beschouwing op het gebruik van sociale media. “Op zich goed dat de onderste steen wordt gelicht, maar in wiens belang gebeurt dat allemaal? Wie zit erachter om continue ‘dubieuze’ zaakjes aan het licht te brengen en wat wil men hiermee bereiken,” schrijft Nicolaas.
Ondanks de tijdloze thema’s mist Met Ogen Ogen de actualiteit, zoals die zich voordeed in de jaren 2007-2012 en laat de lezer daardoor enigszins in verwarring achter. Een uitzondering zijn de columns over overleden prominente Arubanen en Curaçaoënaars; de schrijvers Elis Juliana, Erich Zielinski en Frederico Oduber, mode-ontwerper Percy Irausquin en carnavalsliefhebber Marlon Brown. Die waardige odes maken de bundel Met Open Ogen wel de moeite waard.
[eerder verschenen in Amigoe Ñapa, 27 mei 2017]
RSS
Facebook
Twitter
