Lezing over Papiamento en Kaapverdiaans
Lezing van Ramon Todd Dandaré Mag. Ling. in de Afdeling Arubiana/Caribiana. Caboverdiano y Papiamento: dos taki di e mesun palo – relacion entre e structuranan gramatical.
Ramon Todd Dandaré
Wijlen dr. Efraim Frank Martinus was de eerste Antilliaanse taalkundige die op basis van (vooral diachronische) vergelijkende studies (dus vanuit de historische ontwikkeling) wees op de nauwe relatie die bestaat tussen de structuur van het Kaapverdisch (beter gezegd de Kaapverdische creooltalen of dialecten) en die van het Papiamentu. In de samenvatting van zijn proefschrift The Kiss of a Slave – Papiamentu’s West-African Connections stelt dr. Martinus heel duidelijk: ‘De voornaamste doelstelling van dit proefschrift is bewijzen aan te dragen voor de theorie van het zogenaamde Proto-Afro-Portugese Creools (PAPC). De tweede doelstelling is aan te tonen dat het Papiamentu rond 1640 zijn ontwikkeling op de Nederlandse Antillen (Curaçao) is begonnen als een mengsel van verschillende Afro-Portugese dialecten, die door de slavenhandel van de Westkust van Afrika naar de Nederlandse Antillen werden overgebracht. Deze dialecten leven nog voort in het zgn. Guene. (…)’ En als hij beschrijft wat in Deel II van het proefschrift wordt onderzocht, stelt hij aan het eind: ‘(…) De Braziliaanse creoolse hypothese wordt bij wijze van spreken ingeruild voor een West-Afrikaanse, Kaapverdiaanse, creoolse hypothese. Dit deel bevat ook een uitgebreide, historisch-fonologische vergelijking tussen het Papiamentu, de Kaapverdische dialecten, het dialect van Guiné-Bissau, het Sranan, het Saramakkaans en het Palenquero. Uit het grote aantal overeenkomsten tussen de West-Afrikaanse creoolse talen, het Papiamentu en de andere genoemde creoolse talen wordt getracht aannemelijk te maken, dat het Papiamentu in eerste instantie een overgebrachte creoolse taal is.’
Tamara Nivillac
Als eerbetoon aan dr. Martinus en in zijn voetsporen heeft Ramon Todd Dandaré Mag. Ling. in een artikel gepubliceerd in het “Liber Amicorum” gewijd aan dr. Martinus een eerste begin gemaakt aan een vergelijkende studie van de grammatica (van de verschillende varianten) van het Kaapverdisch en het Papiamento van de hand van een native speaker. Dit artikel vormt de basis voor een presentatie van de heer Todd Dandaré, die de titel draagt: “Caboverdiano y Papiamento: dos taki di e mesun palo – relacion entre e structuranan gramatical”. In de presentatie trekt de heer Todd Dandaré een vergelijking tussen de twee creoolse talen op basis van de respectievelijke grammatica’s van het Kaapverdisch en het Papiamento en aan de hand van het lied “Mi ku bo/Mi ma bo”, gezongen in beide talen, resp. in het Papiamento door Tamara Nivillac en in het Sao Vicente Kaapverdisch door Dina Medina. In tegenstelling tot het diachronische onderzoek van dr. Martinus in zijn proefschrift, gaat de vergelijking van de heer Todd Dandaré over bepaalde hedendaagse structuren van de twee creoolse talen, dus vanuit een synchronisch oogpunt.
De lezing is gewijd aan dr. Efraim Frank Martinus en wordt gehouden op maandag 30 januari 2017 om 7:30 uur ‘s avonds in de zaal van de Afdeling Arubiana/Caribiana van de Nationale Bibliotheek Aruba in de Bachstraat (in het Papiamento met Nederlandse ondertitels en vertaling). Iedereen die geïnteresserd is, is welkom.
RSS
Facebook
Twitter
De eerste die het verband legde tussen het Portugees Creools en het Papiaments was niet Frank Martinus, maar dr Rodolfo Lenz in zijn Gramática del Papiamento (1928): ‘la gramática del papiamento es negro-portuguesa en primer lugar’.
Hij werd in die opvatting gesteund door Navarro Tomás (1953), Van Wijk (1958), Valkhoff (1966) en Voorhoeve (1973)
Beste Fred, dat wist ik ook al lang. Daarom heb ik gezegd: ‘… de eerste ANTILLIAANSE taalkundige…’