Le Grand Meaulnes (Het grote avontuur)
door Cobi Pengel
Het leven van ieder individu is, behalve een groot avontuur, ook een grote zoektocht. Velen zijn zich hiervan niet bewust, hoewel in het onderbewustzijn van de mens het Universele Zoeken steeds een drijfveer zal zijn. Anderen zoeken bewust, vanaf een bepaalde leeftijd, veelal reeds jong, naar het doel van hun leven. Het vaakst begint dit proces bij de adolescent die, door onderweg keuzes te maken, bewust naar zijn doel groeit.
In Le grand Meaulnes (‘Het grote avontuur’) van de Franse auteur Alain Fournier (1886-1914), pseudoniem van Henri-Alban Fournier, is niet alleen dit Universele Zoeken van de protagonist Augustin Meaulnes, maar ook dat van de verteller François Seurel, prachtig beschreven.
Le grand Meaulnes, die behoort tot het literaire genre van de Bildungsroman, wordt als volgt beschreven […is een psychologische roman die verhaalt over de ontwikkeling van de geest en de persoonlijkheid van de meestal jonge protagonist gedurende de overgang van jeugd naar volwassenheid…]. Toen ik dit verhaal jaren geleden voor het eerst las, rangschikte ik het onder de magisch-realistische literatuur vanwege de onwezenlijke, dromerige sfeer. Het gehele gebeuren speelt zich echter af in de harde realiteit, al zijn de dromen van de protagonist en ook die van de verteller daarmee onlosmakelijk verbonden.
Zoals bij vele fictieve verhalen en romans, ligt er meestal een jeugdherinnering of een gebeurtenis die op de auteur een diepe indruk heeft achtergelaten, aan ten grondslag. Zo was de auteur Alain Fournier een eenvoudige dorpsjongen van het Franse platteland die op de dorpsschool les kreeg van zijn vader die er hoofdonderwijzer was. Voor de verteller van het verhaal heeft Fournier deze zelfde achtergrond gecreëerd. Fourniers grote liefde was een meisje dat Yvonne heette, een liefde die overigens niet beantwoord werd. De protagonist in het verhaal laat hij verliefd worden op en na een ingewikkelde en wanhopige zoektocht trouwen met ‘een’ Yvonne : Yvonne de Galais.
Augustin Meaulnes komt als zeventienjarige op de dorpsschool van de vader van François Seurel, de verteller van het verhaal. Augustin en François worden boezemvrienden. Aan de school is een ‘normaalschool’ verbonden, -in die tijd de benaming voor een opleiding voor onderwijzer- waar beide jongens opgeleid worden. De fors gebouwde Augustin steekt zowel letterlijk als figuurlijk met kop en schouders boven alle leerlingen uit en doet bovendien dingen die de anderen niet durven. Hij verdwijnt bijvoorbeeld zomaar voor enkele dagen, verdwaalt en komt in een oud kasteel terecht waar een enigszins vreemd, gekostumeerd bruiloftsfeest gevierd wordt, echter zonder bruid en bruidegom. Hij ontmoet er een meisje dat hij, na weer te zijn teruggekeerd, niet meer vergeten kan: Yvonne de Galais. Het is vooral dit feest dat een mysterieuze sfeer ademt en twijfels oproept over de realiteit. De andere leerlingen zien tegen Augustin op en hij wordt dan ook vrijwel meteen ‘De grote Meaulnes’ genoemd.
Augustins rusteloze zoektocht lijkt voorbij als hij eindelijk zijn Yvonne terugvindt en met haar trouwt. Niets is minder waar. Een dag na het zo felbegeerde huwelijk verdwijnt hij om Yvonnes broer Frantz en diens geliefde Valentine, door misverstanden uit elkaar geraakt, te gaan zoeken en met elkaar te herenigen. Het is een belofte die hij Frantz heeft gedaan en die hij koste wat kost wil houden.
Hij betaalt er een hoge prijs voor. Als hij na enkele jaren samen met Frantz en Valentine terugkeert, heeft Yvonne het leven geschonken aan hun dochtertje, maar is zelf kort na de bevalling overleden. Zijn boezemvriend François heeft gedurende Augustins afwezigheid voor Yvonne en het kindje gezorgd. Hoewel elkaars tegenpolen, hebben zowel de rustige verteller François als de vrijgevochten avonturier Augustin gedurende die enkele dramatische jaren de overgang van adolescentie naar volwassenheid intens beleefd.
Als Alain Fournier niet gesneuveld was in de Eerste Wereldoorlog, zouden er beslist meer prachtige boeken van hem zijn verschenen. Al mocht dit helaas niet zo zijn: dat dit ene bijzondere verhaal niet in de vergetelheid is geraakt, bewijst het feit dat het bijna een eeuw nadat het verscheen, verfilmd is. (2006)
Alain Fournier: Het grote avontuur (‘Le grand Meaulnes’) 1913.Vertaald door Max Nord. ISBN 902 1491 540
RSS
Facebook
Twitter
