blog | werkgroep caraïbische letteren

Kijken in een onbekende wereld

Gedenkboek 40+ jaar Huize Betheljada

door Chandra van Binnendijk

‘Het huis waar God voor zorgt’ – dat is de betekenis van de naam van de zorginstelling Huize Betheljada. Het is een naam die alleszins wordt waargemaakt zoals de geschiedenis van het tehuis al ruim veertig jaar aantoont.

De prachtige planterswoning aan de Cornelis Jongbawstraat staat nog fier overeind en het aantal bewoners is toegenomen. Niet dat dat allemaal van een leien dakje gaat … De zorginstelling drijft op een enorme drive, liefde en deskundigheid van personen in en buiten Suriname die zich inzetten voor een zeer kwetsbare groep in de samenleving: mensen met een complex-meervoudige beperking. De geschiedenis van het tehuis is even bijzonder als de bewoners zelf.

Inzicht

Bij gelegenheid van het veertigjarig bestaan is een bescheiden maar interessant gedenkboek uitgegeven. Het geeft een terugblik op vroeger en schetst een beeld van de ontwikkeling van de instelling. Toch is het geen standaardgedenkboek, omdat de inhoud vooral inzicht geeft in wat er allemaal komt kijken bij het maken van beleid voor de Betheljada-bewoners en laat de lezer bovendien kennismaken met hen. Op de foto’s in het mooi vormgegeven boek zien we kinderen met lachende gezichten, jongeren die vanuit hun rolstoel een ezeltje aaien, toegewijde verzorgsters die liefdevol kapotte lijfjes ondersteunen en communiceren via voelen en klanken. We krijgen een kijkje in een wereld waar maar heel weinig mensen ooit mee in aanraking komen. Daarom is dit gedenkboek bijzonder.

Huize Betheljada

Dieren en vrijwilligers

In 40 jaar is er veel veranderd. Gelukkig is het taboe op beperkingen vooral in de laatste jaren veel minder geworden, maar het zichtbaar maken van ‘gehandicapten’ blijft een speerpunt in het beleid van Betheljada. Zo worden er op gezette tijden uitstapjes gemaakt met de bewoners naar de Paramaribo Zoo en de Palmentuin. Omgekeerd komen er ook regelmatig dieren op bezoek bij Betheljada; vrijwilligers van het dierenasiel brengen dan jonge hondjes en poesjes mee waarmee de bewoners kunnen knuffelen en aaien, wat heel stimulerend is voor hun individuele ontwikkeling. Dit is maar een onderdeel van de dagprogramma’s; het boek leert dat er medische zorg, fysiotherapie, kennis van wat vroeger ‘zwakzinnigenzorg’ werd genoemd, logopedie, orthopedagogiek en diëtiek aan de orde is bij de verzorging van de bewoners.

Behoefte aan zorg

Volgens de Verenigde Naties bestaat zo’n tien tot twaalf procent van de wereldbevolking uit mensen met een beperking. Hiervan heeft naar schatting een promille complex- meervoudige beperkingen waarvoor 24-uurszorg nodig is. Personeel en de opleiding van de medewerkers is dus van essentieel belang. Betheljada begon met de opvang van zeven kindjes die grote medische problemen hadden en voor wie slechts minimale medische zorg beschikbaar was. Tot voor kort was de opnamecapaciteit van Huize Betheljada 30 personen in de 24-uurszorg en 15 in de dagopvang. De huidige capaciteit is inmiddels vergroot naar 44 personen intern en 20 pupillen in de dagopvang. Maar landelijk gezien, is er behoefte aan zo’n 50-55 plaatsen in de 24-uurszorg. Helaas is er nog steeds geen subsidie-garantie, waardoor de instelling het erg moeilijk heeft om een sluitende begroting te maken.

Kinderstemmen

De auteur van het gedenkboek is Marja Themen-Sliggers, oud-directeur van Betheljada en nog steeds een belangrijke motor van de instelling. Bij dWT-Literair kennen we haar ook goed als degene die geruime tijd kinderliteratuur voor ons besprak via haar eigen kinderredactie; zo kwamen kinderen zelf aan het woord over boeken die voor hen bestemd zijn. Soms was de kritiek niet mals!

Zelf is Themen ook schrijfster van jeugdliteratuur (onder meer verhalenbundels voor kinderen van verschillende leeftijden). Het is dus niet verwonderlijk dat zij ook over de mensen van Betheljada een boek schreef: Mysteries in de planterswoning (2014), een bundel met verrassende verhalen over de tien oudste bewoners en waar zij van dromen. Ook hierin leren we veel over een wereld waar wij ‘normaal’ gesproken toch nooit mee in aanraking komen. Maar hoe normaal is dat eigenlijk?

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter