blog | werkgroep caraïbische letteren

Kadi Kartokromo: Uripe wong Jawa ing Suriname 120 tahun

Uripe wong Jawa ing Suriname 120 tahun [Het leven van de Javanen in Suriname 120 jaar]

door Kadi Kartokromo

Inderdaad, op weg naar de herdenking van de beroemde aankomst van de Javaanse bevolking in Surianme zullen vertegenwoordigers van de nazaten van de contractanten van 1890 en later als Ministers van het land worden beëdigd in augustus 2010.
Nadat zij op 25 mei 2010 zware en heftige verkiezingen hebben meegemaakt.
In totaal hebben 8 [acht] mannelijke DNA-leden en 1 [een] vrouwelijk DNA-lid als waardige vertegenwoordigers zich aangediend in het Hoge College van Staat.
In een periode van turbulente politieke touwtrekkerij, komt eindelijk een periode van rust. Het was een periode van sabar en nrimo [geduld hebben, begrip tonen en tevreden zijn]. Facetten die deze nakomelingen van hun voorouders hebben meegekregen en of geërfd [adat, toto tjoro en ungga unggo]. Hoewel zij eerst als apatische groep door deskundigen werden aangemerkt, hebben zij zich geleidelijk aan ontwikkeld in de Surinaamse gemeenschap vanwege de bewuste en onbewuste beïnvloeding van derden tot geduldige gelijkwaardige landgenoten en partners die na 120 jaar met vallen en opstaan, bejegingen en vernederingen hun verworven plaats en posities weten te bemachtigen.

Voorwaar, de kracht van de zwijgende geduldigen, doorzetters, van de groep met een vaak onbegrepen stille kracht, die als oorsprong heeft van de Wahjoe [van God gegeven], hebben in de afgelopen periode van 120 jaar hun plaats en posities geleidelijk aan weten op te eisen, en wel op verschillende gebieden. Deze bekende stille kracht hebben de nazaten van de contractanten van de Javanen vanaf 1890 tot 2010 meegekregen en langzaam maar zeker hun positieve bijdragen geleverd in de ontwikkeling van Suriname,meegewerkt en bewezen.

Met de opkomst van de bewustwording van de Javanen merken we dat langzamerhand vanwege deze stille kracht bewegingen en ontwikkelingen op elk gebied van de grond komen. Een korte schets van die ontwikkeling en de resultaten op de verschillende gebieden zijn reeds op bescheiden schaal vastgelegd [zie Kartokromo 1998]. Op de vraag die nu rijst is de bekende opmerking wat hebben zij daadwerkelijk in de laatste periode vanaf de onafhnkelijkheid tot heden bijgedragen:
1. Op sociaal–maatschappelijk gebied.
2. Op sociaal-economisch gebied.
3. Op sociaal- en educatief gebied.
4. Op religieus en cultureel gebied.
Op elk van deze gebieden hebben de Javanen in de afgelopen 120 jaar zich geleidelijk aan volgens de filosofie van allon allon waton kelakon, hun bijdrage positief bijgedragen. Hoewel in het begin vanwege een complex van factoren en facetten zoals het ontbreken van een adequate begeleiding op elk gebied hebben zij toch door hard te werken zich opgetrokken weliswaar heel erg traag doch gestadig en positief.

Diverse schrijvers en vaak historici hebben de Javanen in Suriname vaak gebruikt met medewerking van hun lotgenoten als studie materiaal gebruikt. Vandaag de dag is er toch wat studie materiaal over gebleven van de wijze hoe zij hebben geparticipeerd in het arbeidsproces.

De verschillende studiematerialen zijn wel verzameld met behulp van Javaanse tolken en vertaalsters. De enkele opkomende nazaten van de Javanen hebben deze vorm van verslaggeving wel bediscussieerd doch niet zelf ter hand genomen. Er zijn heel wat gegevens over de Javanen in de archieven beschikbaar op elk gebied, doch de deskundigen en of studenten om die te bestuderen zijn schaars.

Dankzij de verbetering op onderwijsgebied en de bewustwording van ouders die hun kinderen toen durven naar school te sturen en te studeren zijn in de jaren ’60 enkele Javaanse jongeren bij de overheidsdienst te vinden, terwijl met de hulp van de Missie en Zending ook jonge dames hun onderwijs op hoge scholen en of in Paramaribo op bescheiden schaal kunnen volgen. Ziedaar de opkomst van Javaanse jongeren in de sociaal en maatschappelijke ladder, terwijl op andere sectoren vanwege de verder niet te stuiten bewustwording, vooral op onderwijsgebied, de nodige basis heeft gelegd.

Op politiek gebied hebben zij op enkele na, zeker ook hun weg gevonden om, gelet op de politieke cultuur, hoger op de maatschappelijke ladder te komen. Van af op het bestuurlijk niveau tot de hoogste ladder van het bestuursapparaat hebben de Javanen in de 120 jaar hun rol, plaats en betekenis in de ontwikkeling van ons geliefd Suriname hun stempel gedrukt.

Matur kesuwun, subur lan makmur Suriname. Gusti berkahi.

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter