Kadi Kartokromo – Plekken in Commewijne
Karamakakriki, Destompesburg en de Indiaanse dorpen Java en Sapende
Karamakakreek[kriki] is een linker zijtak van de Boven-Commewijnerivier, ongeveer een half uurtje bovenwaarts varen vanaf de Commewijnebrug. De bevolking bestaat uit een vijftal gezinnen die van de kleine landbouw leven. Bekende producten zijn watermeloen, chinese tayer, napi, koren[karoe] djindja en droge rijst [rijstteelt op hoge grond en of tegalan]. Als vervoermiddel zijn zij aangewezen op de zelfgemaakte korjalen en of sitplanga boto. De kinderen moeten per boot naar school gaan op Potribo. Vandaag de dag is Potribo verhuisd.
Een andere bekende plaats is Destompesburg. Een verlaten eenmansplaatsje van papa […], niet ver van de samenvloeiïng van de linker en rechter Commewijnerivier. Een gewijde plaats waar de mensen van omliggende plaatsen met regelmaat hun rituele offers brachten. De traditionele vlaggenstokken en andere gebruiksvoorwerpen werden regelmatig aangetroffen. Na ruim een uur bovenwaarts varen kwam de delegatie het verlaten dorp der boslandcreolen onder kapitein Atebe tegen, genaamd Gododrai. Met de openlegging van het binnenland van het gebied Mapane vanwege de aanleg van de ontsluitingsweg van het binnenland door de GMD, was met goedvinden van de hoofdopzichter de bekende heer Molgo, een stuk terrein opengegooid voor de Gododraiers. Kapitein Sante en zijn mensen hadden het gebied verder tot bloei gebracht, terwijl ook een krutu-oso [vergaderplaats] werd gebouwd. Bij de verkiezingen van 1977 was aldaar ook het stembureau. Een provisorische polikliniek werd regelmatig door de dienstdoende artsen van Nieuw-Amsterdam en Tamanredjo bezocht en aangedaan.
Om Java en Sapende te bereiken moeten de bewoners via de bijna dichtbegroeide kreek varen. De loshangende lianen en andere boomplanten geven inderdaad een idyllisch panorama. De verlaten R.K-kerk die er nog stabiel bijstaat moet jammer genoeg wachten op de eens goed bezochte religieuze gebedsplaats diep in het binnenland van Commewijne. Bij ons bezoek werden wij ontvangen door de dorpskapitein Martin, bijgestaan door enkele trouwe bewoners van het dorp. Teneinde de toegang en of de doorvaart enigszins te vergemakkelijken kreeg de kapitein de ondersteuning van het districtsbestuur om tegen betaling de kreek op te schonen. De nog enkele bewoners leven van de kleine landbouw en visvangst en proberen hun produkten kwijt te raken door ze langs de hoofdweg aan de man te brengen.
[van de website van Schrijversgroep ’77; enigszins bewerkt]
RSS
Facebook
Twitter
