Juryrapport Cola Debrotprijs 2020 voor Laura Quast
De Jury, benoemd door de Konseho Kultural Kòrsou, adviseert de Ministerraad van het land Curaçao, om de Cola Debrot Prijs 2020 – theater – toe te kennen aan Drama docent, actrice, vakdidacticus maar voornamelijk Dramaturg: Laura Quast.
Dit advies is gebaseerd op de volgende argumenten en overwegingen:
Als men naar een toneelstuk gaat kijken, ziet men voornamelijk de toneelspelers. Echter een belangrijk onderdeel voor een succesvol toneelspel is de dramaturgie. Dramaturgie is de leer die het theaterspel in al zijn facetten bestudeert, analyseert en beschrijft. Vanuit dit uitgangspunt is de dramaturg de aangewezen vak deskundige die het proces van het maken van het theaterspel begeleidt. De dramaturg adviseert over de uitvoering van de tekst en hoe deze overkomt bij het publiek. De Dramaturg wordt ook wel de ‘eerste toeschouwer’ genoemd. Een van de begenadigde gedreven dramaturgen die met hart en ziel invulling wist te geven aan dit onderdeel van het toneelscenario binnen het Koninkrijk en daar buiten, is Laura Quast.
Wie is Laura Quast
Laura Quast wordt geboren op 11 november 1945 in de Zaantjessteeg Otrobanda. Laura is het eerste kind van Lula en Phillip Quast en is daardoor de oudste uit een rij van 9 kinderen. Ze is geboren en opgegroeid in een gezin waar artistieke expressie geen onbekend fenomeen was. Haar moeder was een begenadigde verhalen verteller en haar vader een bekende geschoolde violist. Wonende in een van de wijken waar cultuur hoogtij vierde, wist Laura al op jonge leeftijd dat haar levenspad betegeld zal worden met artistieke passie en de roeping om anderen te vormen. Ze ontwikkelde een enorme passie voor lezen en verslond het ene boek na het andere, waardoor haar ouders meerdere malen in de week naar de openbare Bibliotheek moesten. Op de basisschool had Laura een opmerkelijk beheersing van het Nederlands en haar woordenschat in deze taal werd menige malen als uitzonderlijk vernoemd. In deze tijd kreeg Laura een enorme liefde voor hoorspelen, daar dezen regelmatig op de radio te horen waren. De familie verlaat de kleurrijke Zaantjessteeg en vestigt zich de wijk Steenrijk in de zusterstraat. Ook daar heeft Laura genoten van de verhalen die haar moeder aan kinderen uit de wijk vertelde en de vele muzikale optredens van haar vader. Laura kon zo goed leren dat ze na de zesde klas meteen aangenomen werd op de Middelbare Meisjes School Maria Immaculata Lyceum en doorliep de afdeling C tot onderwijzeres.
Laura bijzonder op de kweekschool
Laura doorliep de kweekopleiding zonder doubleren en zonder enige problemen waardoor ze op 17 jarige leeftijd afstudeerde als onderwijzeres. In die tijd gold een regel dat een onderwijzer achttien en ouder moest zijn om voor de klas te staan.
Er moest een speciaal verzoek uitgevaardigd worden bij het katholieke bisdom om dispensatie te vragen zodat Laura in het nieuwe schooljaar les kon geven tot ze op 11 november 1963, 18 jaar werd en onder de normale onderwijzers voorschriften viel.
Laura Quast in het basis onderwijs
Laura heeft 10 jaar, met hart en ziel in het onderwijs gewerkt met voorkeur voor scholen in de wijken met mindere financiele mogelijkheden. Spoedig heeft ze gekozen voor de kinderen uit de wijken die minder mogelijkheden hadden. Zo kwam Laura op het St.Theresia school in Wishi terecht. In gesprek met enkele leerlingen van Laura uit die tijd, wordt Juffrouw Quast gekarakteriseerd als een lieve juf, die erg graag voorlas, verhalen vertelde en haar leerlingen met verve stimuleerde om te lezen. Laura heeft haar leerlingen toen al de kracht van expressie bijgebracht en speelde graag toneel met haar leerlingen. Hiermee heeft ze hen duidelijk gemaakt dat een mens een mening mag hebben. Dat je je mening alleen kunt vormen als je leest en jezelf van voldoende informatie voorziet. Maar het belangrijkste was dat je via expressie vorm kunt geven aan je kennis, je gedachten, je ideeën en je gevoelens. Naast gedegen kennis van de cognitieve vakken legde juf Quast veel nadruk op de artistieke vorming met vakken als zingen, tekenen, handenarbeid en toneel.
Laura Quast en theater
1967 bracht grote veranderingen in het leven van Laura Quast. In dat jaar werd Laura Quast ontdekt door de grote Nederlandse theatergoeroe Henk van Ulsen als zeer getalenteerde actrice en geeft haar de rol van Helena, één van de belangrijkste rollen in de Papiamentstalig versie van ‘Midsummernight’s dream’, (Shakespeare) Ilushon di anochi. Hiermee treedt Laura Quast in de voetsporen van andere onderwijzeressen als Mila Palm, Nydia Ecury en Mavis Delanooy-Berg die bijzondere diensten verrichten door de Curaçaose samenleving door goed theater aan te bieden. Een tijd waarin het niet usance was om als onderwijzeres op het podium te staan.
De Curaçaose samenleving verder ontwikkelen door haar goed theater aan te bieden werd Laura’s primaire passie. Verschillende rollen volgden. Opmerkelijk was dat al de stukken waarin Laura speelde zowel literair als theatraal van hoog nivo waren. Het waren stukken als Shakespeare, Jean Genet om enkelen te noemen. Het volk kreeg mede hierdoor goede stukken te zien.
Studie en specialisaties
In 1973 besluit Laura Quast de grote oversteek te maken en gaat ze theater studeren in Amsterdam. Doordat ze een gedegen pedagogische opleiding had en 10 jaar ervaring voor de klas en ervaring als actrice in goede stukken onder regie van grote namen, maakte Laura iedereen op de theaterschool nieuwsgierig naar dat kleine eiland in de west genaamd Curaçao.
Haar afstudeeropdracht getiteld ‘Bai pa bini bèk’ ( Gaan om terug te kunnen keren) was een smeekbede aan de hoogopgeleide Curaçaoënaars die in Nederland zitten om terug te keren naar Curaçao zodoende een steentje bij te dragen aan de opbouw van Curaçao.
Behalve cum laude geslaagd te zijn als drama docent, is ze ook geslaagd voor haar specialisaties vakdidactiek en regie en dramaturgie
Laura Quast keert terug naar Curaçao
In 1980 keert Laura terug naar Curaçao met een eerste graad diploma docent drama, met specialisatie drama didactiek en regie. Bij de dienst cultuur en opvoeding treedt ze in dienst en werkt 3 jaren lang in buurcentra in verschillende wijken. Haar eerste doel was om de gewone man de schoonheid van theater bij te brengen enerzijds en anderzijds het via het opleidingsonderwijs toekomstige leerkrachten theatraal goed te onderrichten.
Laura Quast de actrice
1968 Rol Helena in Midsummernight’s dream van Shakespeare onder regie van Henk van Ulsen. Ilushon di un anochi (Frank Martinus Arion), in dit stuk debuut als actrice gespeeld in Tula en Tòchi van Pacheco Domacassé
De rol van koningin vertolkt in De negers van Jean Genet onder regie van de Belgische regisseur Tone Brulin. volksverhalen in beweging, houding en taal o.l.v. Tone Brulin.
1974 ‘E pòpchinan di Rosalie’ onder regie van Rhonny Sillé.
1973 Gespeeld in Kondená na morto van Stanley Bonifacio, schrijver- regisseur
1975 Televisierol in De tuinman onder regie van Tone Brulin in België
1981 Gespeeld in Un anochi largu (Vert. Pedro Velasquez) Regie: Burny Every.
1987 Gespeeld met Helen Kamperveen in Littekens en Nasmaak onder regie van John Leerdam, zowel in het Nederlands als in het Papiaments. In Nederland en op de Antillen op toernee gegaan in december 1987.
1989 Monologenprogramma Seis den un onder regie van John Leerdam.
1990 Gespeeld in Tussen ons van Aykbourn en Ruleta van Pavel Kohout onder regie van Peter Tuinman, film-toneelacteur/ regisseur.
1991-1992 Gespeeld in Hot flashes onder regie van de Surinaamse regisseur Henk Tjon, op tournee gegaan in Nederland in 1994. Op Theaterfestival op Aruba met Un kayent’un friu (Hot flashes).
1998 -1999 Voordracht bij Monument Herdenking Tula met bewerking gedichten.
2003 Gespeeld in de Vaginamonologen van Eve Ensler, regie Annemarie Oster en Petra su kas bewerking van een verhaal van Pierre Lauffer door Clark de Windt
Laura Quast spel projecten en regie
1976 Stage als student van de theaterschool: Ba Fle mes ta bini atras vrouwenstuk -volkstoneel – gemaakt in opdracht en samenwerking met de vrouwengroep UMA.
1980 In Nederland samen met Guus de Sain afgestudeerd op Bai pa bini bèk?, stuk over het vertrek van Antillianen naar Nederland.
1980 1983 Spelproject Ekspreshon den Bario met vrijwilligers.
1989 1995 Regie en dramaturgie Vertteltheater voor vertelgroep Lingua Franka
1986 Regie op Bonaire van het stuk Destino samen met Guus de Sain.
1991 Regie en dramaturgie vertelvoorstelling: Riba olanan di bida
2001 Regie en dramaturgie van het vertelproject Het nachtkastje.
2003 Regie en dramaturgie solo theater van Roland Colastica: Ninga bon.
2003 Dramaturgie Oedipus voorstelling van Theatergroep Paradox
1984 -2003 Introductie Drama als keuzevak / examenvak op de APK. Afronding ieder jaar met een voorstelling door studenten.
Theaterproject voor spelleiders Bonaire t.b.v. begeleiding jongeren bij het maken en produceren van hun eigen stuk, initiatief van federatie buurtwerk FESBO
2005 Productie Den nòmber di tata Paradox olv Allan Zipson
2009 ism regisseur Silvia Andringa, gewerkt aan de dramaturgie van De deconstructie van Edsel K, gepresenteerd door theatergroep ‘KadaKen’.
Laura Quast en theatrale vertelling
Laura Quast is de grondlegger van de combinatie van theaterspel en vertelling.
Na een intensieve vertelcursus bij de Venezolaanse vertelgoeroe Isabel de Los Rios, heeft Laura deze twee expressievormen- drama en vertelling- weten samen te doen smelten in gedramatiseerde vertelling, waarbij de grens tussen beide vormen gevaarlijk dun was. Het was haar gelukt om van de vertelling geen toneel te maken en van het toneelspel geen vertelling te maken.
Het was een enorme succes geworden en Laura werd in verschillende landen gevraagd om onderricht in deze vertelvorm te geven, waaronder Venezuela, Aruba en Nederland. Deze vertelvorm wordt tot de dag van vandaag gebruikt door verschillende grote namen in het theater vertelkunst als Norma Cova, Ini Statia, Richinel Ansano en Mario Kleinmoedig.
Laura Quast: Drama: van ondersteunende vak tot examenvak.
Mila Palm, Laura’s grote voorbeeld heeft drama als vak geïntroduceerd in het opleidingsonderwijs, de Pedagogische Academie Curaçao (PA). Toen waren de expressie vakken niet meer dan ondersteunende vakken. Toen Laura als eerste graad bevoegd docent aan de PA werd aangetrokken heeft zij zich voorgenomen en keihard ingespannen om de ondersteunende expressievakken, drama, muziek en beeldende vorming(in die tijd nog handenarbeid), volwaardige op zich staande examen vakken te maken.
Haar filosofie was ook: als alle op de PA afgestudeerde volledig bevoegde onderwijzers, na als haar student goed onderwezen te zijn geweest op theater(volledige expressie)gebied en elk van deze onderwijzers dit later weer doorgeeft aan hun leerlingen, dat binnen afzienbare tijd het overgrote deel van de Curaçaose samenleving kennis heeft gemaakt met goed theater; en zal ooit de Curaçaose bevolking in staat zijn theater als instrument te gebruik om aan zijn eigen geluk te werken. Daarom heeft ze ook onvermoeibaar gewerkt tot ze bereikt heeft dat het ondersteunende vak drama de status kreeg van een volwaardig examenvak in het curriculum van de Pedagogische Academie Curaçao.
Laura Quast en heden
Laura Quast en Taal en expressie
Laura heeft en ontwikkelt nog steeds concepten om expressie en taal bij elkaar te brengen. Taalexpressie is de vorm waarin je de taal gebruikt om jezelf in uit te drukken: het jezelf of een ander duidelijk maken van wat je denkt, voelt, beleeft, hanteert en of fantaseert. Uitgangspunt hierbij is dat je de taal technisch beheerst. Bij taal en expressie gaat het juist om expressie te gebruiken om de taal beter, zeg maar goed te beheersen. Met dit gedeelte is Laura constant intensief mee bezig om onze leerkrachten, maar ook kinderen op een expressieve manier taal aan te leren.
Vanaf het jaar 2000 is Laura Quast begonnen met het ontwikkelen en introduceren van drama om taal aan te leren. (drama teaching in language learning) op Curaçao en Aruba.
Tot op heden werkt Laura aan het ontwikkelen van drama en taal voor het curriculum voor de 2de graad opleiding Papiamentu en Nederlands bij de University of Curaçao.
Laura geeft hierin zelf ook de lessen aan deze HBO studenten.
Tot op heden werkt Laura Quast aan het ontwikkelen van drama en taal voor de Instituto Pedagógiko di Aruba.
Laura geeft hierin zelf ook de lessen aan deze HBO studenten.
Toneel en jongeren
Laura Quast heeft voor de bachelor studie Cultuur van de Algemene Faculteit van de University of Curaçao voor de Minor Jeugd en Cultuur, het vak Jeugdtheater en taal ontwikkelt: nadruk ligt hier op de Curaçaose jeugd en zijn theater. Dit is een gevarieerd programma bestaande uit de volgende onderdelen:
- Wat is jeugdcultuur?
- Jeugdtheater en taal;
- Jeugdmuziek en taal;
- Virtuele taal.
Laura Quast en dramaturgische begeleiding
Laura is nog steeds actief in het begeleiden van theaterproducties, zowel als dramaturg alsmede als regie-coach.
Theatergroepen en soloacteurs die ze hierin bijstaat zijn o.a.
- Tearto Kada Ken
- 2013 Pluisje
- 2015 Mula
- 2019 Feliz Chakoetoe
- Prinses Wilhelmina Fonds
- 2015 Na Pechu
- Solo theater: Roland Colastica
- 2014 Regie en dramaturgie theater solo ‘Ami ta abo ku ántes tabata ami’ (African Art festival Twist Port Elizabeth Zuid Africa)
- 2015 Regie en dramaturgie theater solo ‘Desire’ (UHURU theatre festival Durban, Johannesburg, Pretoria, Kaapstad Zuid Africa)
- 2016 Regie en dramaturgie theater solo ‘Anhelo’van Roland Colastica Festival del Libro Filbro Bogotá Colombia
- 2019 Regie en dramaturgie solo verteltheater: Un dia tabatin na Kòrsou Festival Fiesta del Libro Medellin Colombia
- Ankrá na otro
- 2013: Viering 65 jarig bestaan Prinses Wilhelmina Fonds
- 2018: Fundashon Pierre Lauffer: Uitreiking Chapi di Plata na sra. Lucille Barry-Haseth
- 2018: Voorstelling op Aruba op de Moedertaal conferentie
- 2018: Voorstelling Soroptimistclub
- 2018: Voorstelling viering 100 jarig bestaan Heilige Familie kerk
- 2018: Voorstelling Dag van de vlag
- Liberata Dance Theatre Curaçao Company
- 2010: Voorstelling Pais Kòrsou
- 2011: Voorstelling Konekshon
- 2012: Voorstelling Kòrsou su kurason
- 2015: Voorstelling Futuro, kon pa sigui
- 2018: Voorstelling Lucha, lanta, Yuda i Protehá: Libertat
- Fundashon Desaroyo I progreso
- 2017 Opzetten en verzorgen cursus Creatieve Expressie Train the Trainers
Laura Quast wordt op basis van haar kennis, haar ervaring en haar onvermoeibare inzet gezien als de goeroe voor theater vorming.
Haar sterke karakter, haar persoonlijke compromis met de ontwikkeling van Curaçaose samenleving, haar niet te breken positieve kijk op de toekomst van de Curaçaose samenleving en haar passie voor het creëren van kansen ten behoeve van de ontwikkeling van kinderen en volwassen door middel van theater, maakt Laura Quast tot een van de meest bijzondere theaterpersoon die middels theater een substantiële bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van Curaçao.
Curaçao, 26 maart 2020
De Jury:
Greta Trapenberg
Rina Penso
Roland Colastica
Rudsel Antonia
Verele Engels, voorzitter
RSS
Facebook
Twitter
