Joop Vernooij ten grave gedragen
Preek uitvaart Joop Vernooij, Nijmegen 24 maart 2017
door Jan Hafmans, redemptorist
Hoe doe je recht aan het leven en aan de persoon van een mens van wie zo onverhoeds letterlijk de levensdraad doorgesneden is? Hoe doen we recht aan Joop Vernooij, uw broer, neef en oom, onze medebroeder, uw pastor, collega, docent, vriend?
Wij zijn allen verrast, verbijsterd, ontzet door zijn zo plotse dood. Op weg naar deze kapel waar hij afgelopen zondagmorgen om 10.00 u zou voorgaan in de eucharistie, zo’n 150 m. van deze plek vandaan, is hij getroffen door een hartstilstand.
Bizar en intens verdrietig tegelijk.
Ik zal Joop proberen recht te doen vanuit mijn positie als medebroeder en vertegenwoordiger van de congregatie waartoe Joop behoorde: de redemptoristen. Er zullen straks nog een paar mensen kort getuigen van zijn leven en persoon.
Het beste wat onze congregatie Joop gegeven heeft is zijn uitzending naar Suriname. De opdracht en de missie die hij daar te vervullen had bleek hem op het lijf geschreven…. Alhoewel heel anders dan de overheden het misschien gedacht hadden. Joop was een eigenzinnige, liep niet zomaar in de voorgegeven kaders, leefde voortdurend op gespannen voet met gezagdragers, en ging vooral zijn eigen weg. Dicht bij de zogeheten gewone mensen voelde hij zich het meest thuis. De parochianen van Kwatta en van Latour. Hij was pastor en wetenschapper tegelijk. Hij was als wetenschapper nieuwsgierig naar hun leven, naar hun religie, naar hun culturele achtergronden meer dan dat hij ‘zijn’ boodschap vanuit de kerk te verkondigen zocht. Joop observeerde, nam waar, zocht verbanden en achtergronden en legde die vast in allerlei publicaties. Joop zocht de dialoog, wilde verstaan en begrijpen. Niet enkel ten nutte van de wetenschap maar vooral om zijn mensen te leren verstaan, aanvoelen en respect te leren voor hun eigenheid. Dat hij daarin zijn eigen weg ging, werd hem niet altijd in dank afgenomen. Zijn zoeken naar wegen om de bevrijdingstheologie naar Surinaams model toe te passen, was zijn passie maar vond niet echt veel weerklank binnen de eigen gelederen van de redemptoristen. Daarmee kwam Joop ook in een positie van ‘buitenbeentje’, een heel eigen type.
Met hoeveel pijn hij na 32 jaar werkzaam geweest te zijn in 2001 Suriname moest verlaten, Suriname en de Surinamers zijn nooit uit zijn leven en zijn hart verdwenen. Integendeel. Voortdurend was hij in contact, greep hij gelegenheden aan om naar het land terug te keren. Hij was een gewaardeerd docent aan de kadercursus van het bisdom Paramaribo. Hij wist enorm veel van de geschiedenis van de kerk in Suriname en van de vele andere religies in de multireligieuze en culturele samenleving van dat land. Hij wilde die kennis graag overdragen in geschriften, lessen, voordrachten. Suriname was zijn passie. Niemand deed vergeefs een beroep op hem als het ging om een artikel te schrijven, een voordracht te houden vanuit welke hoek ook, als het maar iets met Suriname van doen had, met de dialoog met andere godsdiensten en religies.
Wij, redemptoristen, verliezen in Joop een kostbaar medebroeder. Hij was geen liturg. Integendeel, zijn voorgaan in vieringen was vaak slordig, wat nonchalant. Hoe wetenschappelijk geïnteresseerd hij in rituelen van de religies was: in de uitvoering van de rituelen in de katholieke traditie had Joop zo zijn eigen stijl en manieren. Meer afhangend van invallen ter plekke dan nauwkeurig voorbereid. Ook als predikant had hij een improviserende en associatieve stijl, maar altijd met inhoud. Voor hoevelen hij pastor en vriend was, blijkt ons nu eerst uit de vele berichten van meeleven.
Wat hij ons vooral nalaat: zijn nieuwsgierig zoeken naar en zijn diep respect hebben voor de eigenheid van elke mens en van zijn religie, zijn cultuur, voor wat die ene mens dierbaar is.
Zo is Joop redemptorist en missionaris geweest. Heeft hij op zijn unieke wijze het levensmotto van de redemptoristen waargemaakt: “Menslievendheid moet ik aanzeggen.” Geherformuleerd op het laatste Generaal Kapittel: “Getuigen van de Verlosser: solidair in de missie voor een verwonde wereld.”
Joop, dank voor je leven, voor de mens die je was en blijven zult. Rust in vrede!
Lees hier een In memoriam voor Joop Vernooij
Er zal op maandag 27 maart om 19.00 u een dienst worden gehouden voor Joop Vernooij, in de basilieke kathedraal aan de Gravenstraat in Paramaribo.
Pater Vernooij ; een onvergetelijke pater. Moge zijn ziel in vrede rusten.
Nu begrijp ik waarom hij opeens niet meer in de Clemenskerk predikte waar ik toen als akoliet de Here God heb mogen dienen onder leiding van Pater Joop Vernooij. Alom gerespecteerd door de jongeren uit de omgeving van de Clemenskerk. Hij schroomde niet een balletje te trappen met de jongens , touwtje te springen met de meiden. Hij bracht de jongeren uit de buurt bijeen. De Paasviering en Kerstmis waren altijd bijzonder , de zondagmis nooit saai er werd altijd nog gelachen . Jammer dat ik hem nooit meer ben tegen gekomen . Hij had met ons gezin ook een speciae band, was dol op de gemberdrank van mijn grootmoeder. ” djindja , djindja ” riep hij dan als hij al bij de poort stond.
Pater Joop Vernooij ; een pater om nooit te vergeten .