blog | werkgroep caraïbische letteren

Indiase briefschrijvers op straat zwaaien af

door Rudie Alihusain
Wie in Nieuw Delhi rondloopt zal nog op enkele plaatsen, onder meer bij postkantoren, briefschrijvers zien zitten, die lange tijd een belangrijke rol hebben gespeeld voor de talrijke analfabeten in deze stad. Aan het einde van de Britse heerschappij in 1947 kende India een alfabetiseringsgraad van 12%. Volgens de census van 2011 bedraagt deze nu 74.04 %.
 

Bij de onafhankelijkheid in 1947 erfde India een door de Britten gecreëerd bureaucratisch systeem dat decennialang een sterk vertragende werking heeft gehad op de ontwikkeling van de Indiase samenleving. In deze zogenaamde ‘red-tapism’ situatie konden bureaucraten in India, ook wel ‘babu’s’ genoemd hun macht vrijelijk etaleren. In het onafhankelijke India zijn zij vaak ervan beschuldigd de Indiase economie achter te hebben gehouden doordat zij langer dan 40 jaar de ondernemende geest van de Indiase man en vrouw hebben ondermijnd.

In deze omstandigheid van een zeer logge, inefficiënte en ook obstructieve bureaucratie moet men de centrale rol zien die de briefschrijvers op straat hebben gespeeld in het contact tussen burgers en overheid in dit immens groot land.

Trottoir kapitalisten 
Iedere Indiër die kon lezen en schrijven kon zich op iedere hoek van de straat of voor de deur bij ieder postkantoor in welke Indiase stad dan ook als ondernemer neerzetten en zijn schrijfdiensten aanbieden aan het publiek. Zijn schrijfkunst, pen en papier was alles wat hij nodig had om enkele rupees te verdienen voor zijn eten en drinken op die dag en misschien ook nog wat spaarcentjes opzij zetten.
Op dit niveau van straatkapitalisme ontstond al gauw een hiërarchie van de beter geoutilleerden, omdat sommige schrijvers erin slaagden in het bezit te komen van draagbare typemachines. Onverlet blijft ook dat individuele talenten maakten, dat enkele schrijvers boven het gemiddelde uitstegen. Met andere woorden, de ene briefschrijver kon misschien mooiere brieven schrijven dan de andere.

Want men moet zich niet vergissen, hoe ongeletterd een persoon ook mag zijn, hij of zij weet zeer goed het onderscheid te maken tussen een gepassioneerde, hartstochtelijke of een saaie nietszeggende brief. De betere briefschrijver zou het dus altijd winnen van de middelmatige.
Het is ook niet verwonderlijk dat zelfs academisch geschoolden zich soms wenden tot briefschrijvers die met naam en faam alom bekend stonden.

Soms was een briefschrijver gespecialiseerd in het schrijven van hartverscheurende liefdesbrieven; een enkele in het schijven van kritische en soms ook sarcastische brieven aan bijvoorbeeld dagbladen en hun redacties. Anderen hadden het schrijven van zakelijke brieven tot hun specialiteit gemaakt, omdat hiermee het meeste verdiend werd, dit in het licht van het eerder genoemde ‘red-tapism’ van de Indiase bureaucratie. Vaak moest dezelfde brief ettelijke malen worden herhaald!

De wind kent alle geheimen, maar verklapt ze nooit 
Maar de belangrijkste eigenschap van alle briefschrijvers was hun vermogen tot geheimhouding. Respect voor de privacy van hun cliënten was een belangrijke sleutel tot succes. Voor prostituees bijvoorbeeld die geld stuurden naar hun familie in de veraf gelegen dorpen, was het van cruciaal belang dat hun beroep niet bekend mocht worden.

Het devies was te allen tijde Jo raaz hain, unhen raaz hi rehne do (wat geheim is, laat het een geheim blijven).
Als de cliënt de briefschrijver niet vertrouwde, konden er geen zaken worden gedaan. De briefschrijver moest dus zijn als de wind en daar ook bekend om staan!

Einde van een tijdperk 
Maar zoals bij vele andere industrieën het geval is geweest hebben een verhoogde alfabetiseringsgraad en de opkomst van de moderne technologie, heel in het bijzonder de mobiele telefoon revolutie, ertoe geleid dat aan de bloeitijd van de straat briefschrijvers langzaamaan een einde komt.
Ooit waren de briefschrijvers van de straat de belangrijkste vorm van ‘long distance’ communicatie in het land; schattingen geven aan dat gedurende de traumatische scheiding van het subcontinent in 1947 ruim 20 miljoen berichten vanuit India werden verzonden. Maar hun rol als de primaire verbindingsbuis tussen stad en platteland loopt in het zich moderniserende India, ten einde.

Parliamentstreet, ook bekend als Sansad Marg, is één van de belangrijkste straten van Nieuw Delhi. In deze straat met postkantoren, politiestations en banken was er altijd een grote groep van briefschrijvers, maar hun aantal is sterk verminderd, op sommige plaatsen van ruim 20 naar circa 7.
Verdiende een briefschrijver op een goede dag gemiddeld nog tussen de 3-6 US dollars per dag, tegenwoordig krijgt hij minder dan 2 US dollars.

Het schrijven van brieven was ook een familiejob geworden, vaak hebben zonen de job van hun vaders overgenomen, dit in een aanééngesloten periode van bijna 60 jaar. Maar zoals één van de briefschrijvers het recentelijk heeft verwoord ‘now that business is not coming, why should I invite my son to do this?’

[van Starnieuws,12 januari 2014]
on 12.01.2014 at 21:26
Tags: /

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter