blog | werkgroep caraïbische letteren

In Memoriam Olga Orman (1943-2021)

door Fred de Haas

Op Zondag 7 maart jl is de Arubaanse dichteres Olga Orman van ons heengegaan. Zij stierf, na jaren te hebben gevochten tegen de gevolgen van haar auto-immuun ziekte, omringd door haar geliefden en met achterlating van een kostbaar erfgoed, haar poëzie:

Bida y Morto

Dos ruman ohochi
Un ta dia e otro nochi
Dos ruman encarna
Bida y Morto

Leven en Dood

Een tweelingdracht
van dag en nacht en
tweezaam vormgegeven:
Dood en Leven

Olga Orman (1943-2021) / foto Aart G. Broek

Olga had een gelukkige jeugd op Aruba waar zij aan de hand van haar vader de natuur leerde kennen en haar geboorteland voor altijd in haar hart sloot:

Ainda

Ainda mi ta corda
con oranan largo
den solo cayente
nos a piki dado

Nog steeds

Ik weet nog steeds
hoe in de hete zon
we cactusvruchten plukten,
uur na uur

In 1970 vertrok ze naar Nederland waar zij in Reuver en Etten-Leur haar opleiding tot onderwijzeres voltooide. Daarna was Olga werkzaam in het onderwijs, eerst op Curaçao en vervolgens in Nederland in de meest multiculturele omgeving die men zich bedenken kan: de Amsterdamse Bijlmer.
Hoe langer hoe meer drong het tot haar door dat kinderen zich verstikt konden voelen op school vanwege het feit dat ze zich moesten uitdrukken in een taal, het Nederlands, die niet de hunne was. Ze heeft dit later als volgt verwoord:

Resolucion

Boca habri
sin por saca un pia di palabra
ni un grito
ni un suspiro
mi yiu di palabra aborta,
prome cu el a nace …

Besluit

Ik sta met open mond
en dichtgeschroefde keel:
geen zucht, geen kreet
komt erdoorheen.
Ik ga zwanger van veel woorden
maar mijn kind blijft ongeboren …

Dat verklaart waarom zij zich haar leven lang heeft ingezet voor het opheffen van deze geestelijke taalblessure door het ontwikkelen van lesmateriaal dat geschikt was om de schoolkinderen meer zelfvertrouwen te geven.
In dit verband zou zij ook haar moedertaal, het Papiaments, blijvend gaan koesteren, niet in de laatste plaats hiertoe geïnspireerd door een van de eerste verdedigers van het gebruik van de moedertaal, de Curaçaose dichter Luis Daal.

Olga Orman schreef prachtige, toegankelijke poëzie waarin zij altijd spreekt van hart tot hart. Ook schreef zij artikelen voor onderwijsbladen, verhalen voor prentenboeken en gaf op veel podia voorstellingen in de vorm van voordrachten van verhalen en gedichten. Ook leidde zij jarenlang de dichtersgroep Simia Literario (Literair Zaad).  
Wie kennis wil nemen van haar poëzie kan genieten van de tweetalige bundel gedichten die zij in 2014 publiceerde bij Uitgeverij In de Knipscheer: Cas di Biento / Doorwaaiwoning, waaruit ik tot besluit en ter ere van het lieve, begenadigde mensenkind dat zij was, het titelgedicht van de bundel wil citeren:

Cas di biento

Mi ta busca un cas
cu solamente dos porta
un dilanti, un patras
un cas cu mi por drenta sali
sin laga mas atras
cu mi sombra
holo y recuerdo :
un cas di biento

Doorwaaiwoning

Ik zoek een huisje
met twee deuren,
eentje achter, eentje vóór,
ze laten me binnen, ze laten me door.
Ik laat niets achter
dan mijn schim,
herinnering, wat geuren:
Een doorwaaiwoning met twee deuren

Olga laat meer achter dan een schim: de blijvende bekoring van haar poëzie.

1 comment to “In Memoriam Olga Orman (1943-2021)”

  • Droevig nieuws. R.I.P., Olga.

1 Trackback/Ping

Your response at Paul Comenencia

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter