blog | werkgroep caraïbische letteren

In memoriam Mr. Samuel Francis Polanen (24-9-1941 – 11-2-2022)

Bekwaam en integer staatsrechtjurist. Kenner van het Surinaamse kiesstelsel

door Carlo Jadnanansing

Sam, zoals hij kortweg genoemd werd, leerde ik als collega-student aan de Universiteit van Leiden kennen in de tweede helft van de jaren zestig. De vriendschap tussen ons werd nooit verbroken, vandaar dat ik hem in dit artikel met Sam zal aanduiden.

Samuel Francis Polanen

Hij had eerst zijn kandidaatsexamen (vergelijkbaar met de huidige Bachelorsgraad) in Groningen afgelegd en toen besloten zijn rechtenstudie aan de Leidse Universiteit af te ronden.

Dit gebeurde in 1973, waarna hij besloot zijn toekomst in Suriname te zoeken. Hij keerde terug in 1974 en trad in dienst bij de overheid in de functie van secretaris van de grondwetscommissie. Als zodanig heeft hij een belangrijke rol vervuld bij de totstandkoming van de Grondwet van Suriname (G.W.) die na de onafhankelijkheid in 1975 in werking was getreden.

Deze G.W. die volgens sommigen als de beste die wij gehad hebben beschouwd wordt, werd op 25 februari 1980 feitelijk buiten werking gesteld door de toenmalige machthebbers en later vervangen door de G.W. van 1987.

In 1976 werd hij benoemd tot docent Staats- en Bestuursrecht van de Universiteit van Suriname, welke functie hij tot 2009 bleef vervullen. Hij liet nooit zijn politieke voorkeur blijken, maar probeerde zich te profileren als vakman op het gebied van het Staats- en Bestuursrecht. Zijn werk vervulde hij altijd op een bescheiden wijze, zonder demonstratie van zijn kennis als staatsrechtdeskundige. Door zijn opstelling werd hij door opeenvolgende regeringen ingeschakeld als deskundige op de voormelde rechtsgebieden.

In 1979 werd hij door de ministerraad benoemd tot secretaris van de Raad van Advies. Ook was hij lid van het Hoofdstembureau van het district Commewijne.

In 1987 werd hij lid en later voorzitter van het Onafhankelijk Kiesbureau, de instantie die toezicht houdt op het correcte verloop van de verkiezingen.

Hij heeft een belangrijke rol vervuld bij het tot stand komen van de Kiesregeling 1987, toen hij hoofd van het Bureau Wetgeving van het Ministerie van JusPol was.

Van 1988 – 2001 was hij algemeen secretaris van de Centrale Bank van Suriname.

Onder de regering Bouterse-Adhin werd hij benoemd tot voorzitter van de Staatscommissie Grondwetsherziening. Zoals hij mij persoonlijk verteld heeft was dit één van de belangrijkste werkzaamheden die hij voltooid heeft. Het eindrapport kwam in 2016 gereed, maar is helaas nooit in de openbaarheid gekomen.

Publicaties en media optredens

Sam was niet primair geïnteresseerd in het schrijven van doorwrochte juridische literatuur, maar beschouwde het veel meer als zijn taak de gemeenschap op eenvoudige wijze van zijn kennis deelgenoot te maken.

In dit licht publiceerde hij in 1988: Het Kiesstelsel van de Republiek Suriname, dat gebaseerd is op een serie artikelen in het Dagblad de West geschreven met de bedoeling voorlichting te geven over het nieuwe (en gecompliceerde) kiesstelsel dat in 1987 werd ingevoerd. In deze publicatie zet hij uiteen hoe de verkiezingen georganiseerd zijn voor DNA en de regionale volksvertegenwoordigingen, de districts- en de ressortsraden.

Ook heeft hij in het Surinaams Juristen Blad gepubliceerd.

Hij was altijd te vinden voor het verzorgen van lezingen en gesprekken bestemd voor grote delen van de samenleving. Dit kwam tot uiting in de vele interviews die hij heeft afgestaan en in mediapublicaties.

Decoraties

Voor zijn verdiensten werd Sam in 1978 benoemd tot de Ridder in de Ereorde van de Gele Ster en in 2010 tot Groot-Officier in de Ereorde van de Palm.

Hoewel hij als een serieuze persoonlijkheid overkwam, had hij toch een groot gevoel voor humor. Gedurende lange tijd heb ik geregeld met hem in de B.S. Het Park mogen lunchen. Zelf was hij geen lid van deze sociëteit, maar een geziene gast met wie graag een praatje gemaakt werd. De gesprekken gingen vooral over juridische aangelegenheden, maar soms ook over luchtiger onderwerpen.

Eens vroeg ik hem of het beroemde verhaal over Jonas en de walvis, dat aan zijn vader dominee Polanen werd toegeschreven en als volgt ging:

“Gemeente, mi no sabi efu Jonas swari na walvis efu a walvis swari Jonas, ma wan sani mi sabi seiker: wan swari psa”,

werkelijk van zijn vader afkomstig was. Glimlachend bevestigde hij dat en deed nog een duit in het zakje door mij te vertellen dat zijn vader niet gesteld was op kleingeld en daarom bij de collecte aan zijn auditorium vroeg:

“Gemeente, vouwt uw gaven!”

 Met het heengaan van Sam Polanen heeft Suriname een integere, aimabele en bekwame staatsrechtgeleerde verloren. Hij is er wel in geslaagd zijn stempel op de Surinaamse gemeenschap te drukken en zal daardoor altijd op positieve wijze herinnerd worden.

Aan de nabestaanden wordt veel sterkte toegewenst!

Paramaribo, 16 februari 2022.

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter