blog | werkgroep caraïbische letteren

In Memoriam drs. Ronald Donk (1945-2021)

door Wim Rutgers

Het bericht van het overlijden van historicus en onderwijsman Ronald Donk (Aruba 1945) was een schok. We ontmoetten elkaar voor het eerst in september 1975, op Aruba, waar hij benoemd was tot docent geschiedenis en ik voor Nederlands aan het Colegio Arubano. Hij kwam met zijn gezin voor een contractperiode vanuit Nederland, wij vanuit Suriname, na een vakantie in Nederland, eveneens voor een driejarig contract.

Ronald Donk op 23 november 2019
bij de jaarlijkse bijeenkomst van het
Genootschap Nederland Aruba (GNA)
in het Fletscherhotel te Leidschendam

We hadden een goed collegiaal contact, te meer omdat we beiden deel uitmaakten van een werkgroep die de bovenbouw van het havo-onderwijs op het Colegio reorganiseerde, door middel van de zo genoemde E-klassen. Hij vertrok na zijn contract weer naar Nederland, waar hij een leidinggevende en coördinerende functie kreeg als hoofddocent bij de lerarenopleiding op wat nu Windesheim is in Zwolle. Hij zou er tot zijn pensionering een centrale plaats innemen. Toen ik tijdelijk in Nederland woonde voor onderzoek ontmoetten we elkaar weer en zochten we elkaar op.

Ronald las veel. Ook op afstand, vanuit Nederland, bestudeerde hij de geschiedenis van de eilanden, waar hij zich intensief mee bezig bleef houden. Dat resulteerde in tal van bijdragen in de vorm van analyses, commentaren, artikelen en bijdragen aan diverse historische uitgaven.

Zijn professionele leven was een combinatie van de onderwijsman en de wetenschapsmens, die in zijn persoonlijkheid verweven waren en elkaar ondersteunden. De resultaten van zijn onderzoek vertaalden zich naar de toepassing  in de praktijk van het hoger onderwijs. Dat onderwijs wees vervolgens de weg naar nieuwe onderzoeksvragen. Zijn grote interesse was de didactiek van het geschiedenisonderwijs waarin hij zich specialiseerde in samenwerking met de Vrije Universiteit in Amsterdam.  

Kenmerkend was daarbij de grondigheid die nooit genoegen nam met wat al bekend was maar steeds groef naar de bronnen in bibliotheek en archief, wat nieuwe kennis en inzicht bracht. Dat leidde bijvoorbeeld in een kritisch artikel in het Antilliaans Dagblad op een zoektocht naar de historische Tula, en bijdragen aan de Archiefvriend, van de Stichting Vrienden van het Nationaal Archief van de Nederlandse Antillen, en door middel van lezingen die hij van tijd tot tijd op Curaçao en Aruba verzorgde. Zijn aandacht ging daarbij vooral uit naar slavenhandel, slavernij en multiculturaliteit.

Hij schreef substantiële bijdragen voor de Geschiedenis van Suriname (2007), de Geschiedenis van Indonesië (2006) en maakte deel uit van de centrale redactie die het standaardwerk Geschiedenis van de Antillen (Zutphen, De Walburg Pers) van 1997 en een uitgebreide herdruk daarvan in 2009 verzorgde.

Zijn onderwijsinteresse en zijn nauwgezette onderzoeksdrift culmineerden in de in 2019 verschenen publicatie Beschaving, bekering en bevoogding; Honderd jaar onderwijs op Curaçao, Aruba en Bonaire (1816 – 1916), een standaardwerk gebaseerd op literatuurstudie, oude kranten, digitale bronnen en archiefonderzoek naar brieven en verslagen in Curaçao, Aruba, Den Haag en Roosendaal, met een lijst van twintig bijlagen en een literatuuropgave ruim tien pagina’s die de grondigheid van zijn werkwijze en taakopvatting bevestigen.

In besloten kring werd op 4 augustus afscheid genomen. Met het overlijden van Ronald Donk is een bevlogen onderwijsman en een nauwgezet en origineel onderzoeker verloren gegaan. Zijn wetenschappelijke bevindingen in artikelen en boeken zullen beklijven.

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter