In elke Surinaamse boom zit een jood
Paramaribo – Ondanks zijn verwevenheid is het Jodendom in Suriname vrijwel naar de achtergrond verdwenen. “Veel Surinamers slaan zich op de borst over de synagoge naast de moskee, maar daar blijft het meestal bij”, zegt Cathrin Jüdell, voorzitter van de stichting ‘375 jaar Jodendom in Suriname’. De viering hiervan, in oktober, moet hierin verandering brengen.
“Aan welke Surinaamse boom je ook schudt, er valt een jood uit”, zegt medebestuurslid Don Visbeen. Dat er desondanks weinig is bekend over het Jodendom, geeft hij de volgende verklaring: “De joden in Suriname zijn volledig opgegaan in het Surinamer-zijn en zijn daar ook trots op.”
Halverwege 1639 kwamen de eerste joden zich hier vestigen. Dat zal worden gevierd met een week aan festiviteiten, van 20 tot en met 26 oktober. “Crème de la crème wordt de herdenkingsdienst op Jodesavanne bij de ruïne van de synagoge”, zegt Jüdell. “Sinds de grote brand in 1832 is daar nooit meer een dienst geweest. Het is om onze voorouders te vereren.”
Het is ook een ‘uniek moment’ om een Holocaustmonument op te richten voor vermoorde Surinaamse Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op de website ‘jewsinsuriname.com’ is een link naar de namen van deze Surinamers, met geboortedatum, overlijdensdatum en welk concentratiekamp.
Maar er zal niet alleen sari zijn. Over de laatste dag zegt Jüdell: “In avonduren willen we eindigen op de pier van Torarica en dan gaan we echt op zijn Surinaams dansen met verschillende lokale bandjes en, speciaal voor onze buitenlandse gasten, een ala kondre dron.”
[uit de Ware Tijd, 27/06/2014]
Geachte werkgroep,
Wij overwegen een ducumentaire te maken over de Joden Savanne.
Zijn er deskundigen die wij kunnen interviewen?
Wij zoeken o.a. een gids die goed bekend is met het Joodse leven in die jaren, een historicus, en een Rabbijn.
Hartelijk dank!
Nico Rasch (regisseur)
Beste Nico,
Onlangs (juni 2015) verscheen mijn uitgebreide studie “Joden in Suriname. 400 jaar Surinaams Jodendom. Aankomst, glorietijd, neergang”. Met (ook) uiteraard informatie over Jodensavanne. Te koop in de boekhandel of bij de uitgever 0655734728.
Vriendelijke groet,
Ben Ipenburg
Beste Nico,
als ‘volger’ van deze weblog wil ik je graag attenderen op John de Bye. Van zijn hand is er het nodige op het www te vinden.
Ik weet niet hoe ruim je de docu in wilt zetten, maar volgens mij is het bestaan van Jodensavanne niet los te zien van de rol van de voormalige hoofdstad Thorarica (naast het huidige resort Overbridge), als voormalige hoofdstad en centrum naar de toenmailge plantages in de directe omgeving.
Een interessante side-step zou ook de invloed kunnen zijn op de Saramaccaanse taal en cultuur, en ook de rol van Jodensavanne in WO II als kamp voor -vermeende- NSB-ers uit ‘de Oost’ is iets om wellicht ook nog apart aandacht aan te besteden.
In elk geval : veel succes met de docu.
Praten over een holocaust museum in Suriname die niets maar dan ook niet met het radicale gedoe van Joden Europa die de tweede wereld oorlog hebben uitgelokt te maken heeft. De barbariteiten van Joden in Suriname tijdens de slavernij komt eindelijk boven tafel, en de racistische uitbuiting van de nazaten de afgelopen eeuw ook.