‘Ik weiger Bouterse moordenaar te noemen, ik geloof hem’
Astrid Roemer in opspraak wegens lof voor Bouterse
Van de redactie van De Ware Tijd
PARAMARIBO – De Surinaamse schrijfster Astrid Roemer is in opspraak geraakt. Op Facebook sprak zij op 30 juli haar lof uit over de historische betekenis van Desi Bouterse voor Suriname. “Onze Surinaamse gemeenschap heeft DDB hard nodig gehad om zelfbewuster te worden. Merci Man.” Dit is opgepikt door het Nederlandse dagblad de Volkskrant. Nu gaan in de Surinaams-Nederlandse gemeenschap geluiden op dat Roemer niet meer in aanmerking zou moeten komen voor de Prijs der Nederlandse Letteren. Deze zal haar op 12 oktober worden uitgereikt door de Belgische koning Filip.
Roemer zegt donderdag aan de Volkskrant het verdriet en de woede van de nabestaanden te begrijpen. “Ik weiger echter Desi Delano Bouterse moordenaar te noemen. En er is geen bewijs van het feit dat hij daadwerkelijk een of meerdere moorden heeft gepleegd, noch dat hij zijn manschappen daartoe heeft aangezet”, aldus Roemer. In een toelichting schrijft Roemer hoe zij denkt over de historische betekenis van Bouterse, die zij persoonlijk niet kent, voor Suriname. Volgens haar zal de oud-dictator en ex-president ooit “een standbeeld krijgen”. Op 29 november 2019 werd Bouterse door de krijgsraad veroordeeld tot twintig jaar voor zijn aandeel in de Decembermoorden van 1982.
De prestigieuze Prijs der Nederlandse Letteren wordt eens per drie jaar toegekend aan een auteur wiens oeuvre een belangrijke plaats inneemt in de Nederlandstalige literatuur. Deze onderscheiding wordt afwisselend uitgereikt door de Nederlandse en Belgische koning.
De Taalunie, de organisator van deze prijs, houdt zich afzijdig van Roemers uitlatingen over Bouterse, meldt de Volkskrant. De Taalunie laat weten dat de jury de prijs aan Roemer heeft toegekend omdat zij met haar romans, toneelteksten en gedichten “een belangwekkende en unieke positie bekleedt in het Nederlandstalige literatuurlandschap. Ze acht de kwaliteit en het belang van dit literaire werk onomstreden”.
Maar prominenten binnen de Surinaams-Nederlandse gemeenschap vinden dat Roemer niet meer in aanmerking zou moeten komen voor de prijs. Historicus-publicist Hans Ramsoedh schrijft in een column voor Hindorama: “Deze prestigieuze Nederlandstalige literaire prijs hoort niet toegekend te worden aan een auteur, hoe goed ook, die blijk geeft van het goedpraten van moorden en openlijk blijk geeft van racisme.” Roemer raakte al vorig jaar mei in opspraak toen zij op Facebook schreef “diepe vrees” te voelen voor “bestuurlijke dominantie door hindoes en moslims” in Suriname.
Geschokt en verbijsterd
“Ik was geschokt en verbijsterd en wist even niet wat ik hoorde”, zegt nabestaande Lilian Gonçalves-Ho Kang Yu vrijdag in het actualiteitenprogramma Nieuwsuur. “Het is eigenlijk de ontkenning van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en van de rechtsstaat Suriname en dat gaat heel ver. Het is zo evident dat Bouterse is veroordeeld wegens medeplichtigheid aan moord.”
Advocaat Gerold Spong noemt Roemer “niet goed snik” en heeft een schrijven gericht aan de Belgische koning om de prijs niet te overhandigen aan haar. “Vele verontruste Surinamers menen dat uw eer en goede naam in ernstige mate zal worden aangerand, indien u deze prijsuitreiking met uw aanwezigheid zou vereren en luister bij zou zetten. Want in dat geval zou de ontegenzeggelijke onderwaardering van de Surinaamse rechtsstaat door Roemer op u zijne majesteit afstralen”, aldus Spong.
“Iemand moordenaar noemen, daar moet je harde bewijzen voor hebben”, laat Roemer weten vanuit Paramaribo aan Nieuwsuur. “Meneer Bouterse heeft kennelijk gezegd dat hij de verantwoording voor wat er gebeurd is op zich neemt omdat hij legerleider was. Voor mij houdt dat niet in dat hij de moorden heeft gepleegd. Ik ben geneigd Desi Bouterse te geloven als hij zegt: ‘Ik heb geen burgermoorden gewild.’ Ik geloof hem.” Roemer vindt het vonnis van de krijgsraad “niet rechtvaardig en heel erg politiek”. Ook zegt zij: “Ik denk niet dat zij de koning kunnen bewegen de prijs niet aan mij uit te reiken. En bovendien: de prijs heb ik al.”
In 2016 ontving Roemer al de prestigieuze P.C. Hooft-prijs, eveneens een oeuvreprijs. De P.C. Hooft-prijs en de Prijs der Nederlandse Letteren zijn de belangrijkste literaire prijzen van het Nederlandse taalgebied.
[uit de Ware Tijd, 06/08/2021]
RSS
Facebook
Twitter
