Houd de leerstoel Nederlands-Caraïbische letteren in stand
De bijzondere leerstoel Caraïbische letteren houdt zich bezig met de bestudering en het onderwijs van de literatuur en cultuur van het Nederlands-Caraïbisch gebied. Dit gebied omvat Suriname en de eilanden die voorheen bekend stonden als de Nederlandse Antillen. Belangrijkste taak van de leerstoel is het begeleiden van promovendi, het verzorgen van onderwijs en het adviseren van instanties over alles wat met deze literatuur en cultuur te maken heeft.
Divers en onontgonnen terrein
Bijzonder hoogleraar Michiel van Kempen begon 35 jaar geleden met het bestuderen van dit vakgebied en is er nog altijd door gefascineerd. Hij vertelt: ‘Mensen denken vaak dat de cultuur in de landen die vallen onder het Nederlands-Caraïbisch gebied ongeveer hetzelfde is, maar dat is zeker niet het geval. Wanneer je praat over de Nederlands-Caraïbische cultuur gaat het om een zeer divers en onontgonnen terrein. De cultuur transformeert zich ook voortdurend, mede onder invloed van migratie: het is mooi om te zien dat mensen uiteindelijk hun eigen draai geven aan de cultuur die ze van oorsprong met zich meedragen.‘
Uniek in zijn soort
De leerstoel van Van Kempen, die inmiddels dertien jaar bestaat, is de enige in zijn soort in Nederland: in de academische wereld is geen andere plek waar de literatuur en cultuur van het Nederlands-Caraïbisch gebied worden bestudeerd. Dit maakt Van Kempen tot aanspreekpunt voor geïnteresseerden en instanties in binnen- en buitenland. Tot nu toe leverde de leerstoel proefschriften op van zeer uiteenlopende onderwerpen, en diverse publicaties. Zelf schreef hij een biografie over Albert Helman, de eerste moderne Surinaamse schrijver, en zorgde hij er mede voor dat er speciaal voor de hogere klassen van het voortgezet onderwijs een nieuwe uitgave kwam van diens roman De stille plantage, die wordt beschouwd als de eerste moderne slavernijroman.
Onderbelicht in de Nederlandse canon
‘De geschiedenis en cultuur van de voormalige Nederlandse koloniën zijn schrikbarend onderbelicht op scholen’, zegt hij. ‘De Canon van Nederland richtte zich voorheen voornamelijk op wat er is gebeurd in Nederland, en veel minder op wat zich daarbuiten heeft afgespeeld. Dat is nu langzaam aan het veranderen, je ziet dat er steeds meer belangstelling ontstaat voor onze gedeelde geschiedenis. Het feit dat een auteur als Anton de Kom, die met zijn boek Wij slaven van Suriname de koloniale machtsstructuren inzichtelijk maakte voor een groot publiek, nu is opgenomen in de canon, onderstreept dit. Maar er is nog veel werk te verzetten op dit vlak. Het is bijvoorbeeld van belang dat we de achtergrond van de canon gaan toelichten en ervoor zorgen dat daarvoor materiaal beschikbaar komt. Wat weten we eigenlijk van de slavernij, hoe is die verbeeld in romans?‘
Maatschappelijk debat
Van Kempens uitgangspunt voor de leerstoel is altijd geweest: wat in de maatschappij gebeurt moet naar de universiteit toe komen en wat binnen de universiteit gebeurt moet naar buiten worden gebracht. Daarnaast is hij van mening dat de leerstoel ondersteuning moet geven aan allerlei debatten. ‘Er zijn momenteel ontzettend veel maatschappelijke debatten gaande, over bijvoorbeeld racisme en Zwarte Piet’, zegt hij. ‘Ik denk dat het belangrijk is dat we een stap terug doen en goed kijken naar de achtergrond van wat er in de samenleving gaande is. Dat we laten zien wat de historische wording is van verschijnselen, wat er leeft, wat de mentaliteit is van verschillende volkeren en dat we mensen hiervoor interesseren.’
Afhankelijk van externe financiering
De leerstoel is geïnitieerd door de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, maar ontvangt geen financiering vanuit de universiteit en is hierdoor volledig afhankelijk van externe fondsen. ‘Mensen die gefascineerd zijn door bepaalde aspecten van de literatuur en cultuur van het Nederlands-Caraïbisch gebied kunnen alleen bij ons terecht,’ aldus Van Kempen. ‘Wanneer de externe financiering voor deze leerstoel zou wegvallen, zou dit het einde betekenen voor al het onderwijs en onderzoek op dit gebied. Dat zou eeuwig zonde zijn.’
Maak onderwijs en onderzoek naar de voormalige koloniën in het Caraïbisch gebied en Suriname mogelijk en doneer! Klik hier
English version:
RSS
Facebook
Twitter
Op de prachtige foto staat de familie van pandit Paragh. De foto is genomen op 31 augustus 1923, bij de onthulling van het standbeeld van koningin Wilhelmina. Maakt onderdeel uit van het fotoalbum van voorzitter van de Koloniale Staten van Suriname mr. S.D. de Vries. Bron Koninklijk Huisarchief.
Dag Michiel,
Natuurlijk moet de leerstoel behouden blijven.
Kan ik ergens tekenen dat je weet?
When I attended the University of Amsterdam / Universiteit van Amsterdam, I majored in American Studies, but as a student you were free to pick a few additional courses outside of your main study. I scrolled the courses guide looking for something that would pique my interest. My attention was immediately drawn to the course “Postkoloniale West-Indische en Caribische Literatuur”. I stopped scrolling and applied. The first time I had the privilege of being taught by Emeritus Professor Bert Paasman, who really conveyed his passion for Dutch Caribbean literature. After that, I decided to apply for the second time in the next year. This time it was being taught by Michiel van Kempen. I discovered Dutch Caribbean authors that were new to me, learned to see and reflect on historical context and discussed the experience of postcolonialism and its effects on our societies. These courses were the highlights of my university years. Now in 2020, when we’re seeing a lot of racial turmoil and with so many social debates going on at the moment, the importance of these courses and the endowed chair of Dutch-Caribbean Literature (leerstoel) cannot be understated. It is then even more disappointing to learn that this endowed chair might cease to exist, which would mean the end of all research and study in this field. Please help maintain this unique chair! Donations can be made here: https://www.auf.nl/jaarfonds/onderzoek/leerstoel-nederlands-caraibische-letteren.html
Wendy York