blog | werkgroep caraïbische letteren

Historische blunders

door Rolf van der Marck

Het Britse parlement heeft kort geleden de historische blunder begaan om de ‘Big Ben’ in Londen om te dopen tot ‘Elizabeth Tower’. De toren is hernoemd om Queen Elizabeth te eren, die dit jaar 60 jaar geleden tot koningin werd gekroond. Alhoewel de toren in feite gewoon ‘Clock Tower’ heet, staat hij wereldwijd bekend als Big Ben, naar de politicus Sir Benjamin Hall, Big Ben genoemd vanwege zijn rijzige gestalte, de originator van de in 1859 voltooide neo-Gothische Clock Tower.

De Gravenstraat aan het begin van de vorige eeuw met vooraan links de Hendrikschool en midden-boven de torens van de kathedraal

Een even grote blunder heeft de regering Venetiaan op 25 november 2003 begaan door de Gravenstraat in Paramaribo om te dopen tot Henck Arronstraat, naar voormalig President Henck Arron, die Suriname naar de in 1975 verkregen zelfstandigheid heeft geleid. De Gravenstraat, leidend naar Fort Zeelandia, dateert uit de tijd dat Suriname nog in handen was van de Engelsen. ‘Fort Willoughby’, door de Nederlanders in 1667 ‘Fort Zeelandia’ gedoopt, werd in 1651 door Engelse kolonisten gebouwd. Het verleden met één pennestreek uitgewist.  

Gewijzigde inzichten

Een nog veel grotere blunder staat de regering Bouterse op het punt te maken door Fort Zeelandia, samen met de van ouds het Fort omringende officierswoningen, niet terug te brengen ”in de boezem van de staat”, zoals dat hier altijd zo mooi heet, maar ditmaal “in de schoot van het beleidscentrum”, zijnde het kabinet van de president. Er is door de Cultureel Adviseur van de President, de Nederlandse schrijver/musicus van Surinaamse afkomst Paul Middellijn*), een nota hiertoe opgesteld die ordonneert dat alle gebouwen per 1 september moeten zijn ontruimd.   Het doel van de actie heeft Middellijn alsvolgt omschreven: “Met behoud van de historische waarde het complex een nieuwe culturele invulling geven, die past bij de inzichten van de regering. Dit houdt onder andere in dat alle gebouwen bemand zullen worden en actief zullen bijdragen aan het vormen van de culturele display van Suriname. Dit geldt evenzo voor het omliggende groen en paden. Tevens wordt er een rijverbod ingesteld met uitzondering van bestemmingsverkeer. Het instellen van een Locatie Manager die zorg draagt voor de artistieke inrichting bij speciale culturele manifestaties binnen het complex, completeert het geheel. Het gehele complex wordt een wandelroute.”

Nieuwe bestemming

Het Fort, waarin nu het Surinaams Museum is ondergebracht, wordt het Carifesta Cultural Centre en hoofdkwartier van de in 2013 in Suriname te organiseren Carifesta. Het gebouw waarin nu Cultuurstudies is gehuisvest (waarvan het nut wordt betwijfeld) wordt het kantoor van de Vice-President. Het kantoor van het Surinaams Museum wordt Middellijn’s Sranan Tori Academia/Surinaams Literatuur Centrum. Het gebouw van Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname/Stadsherstel (“die club komt maar een paar keer per jaar bij elkaar en bezet een compleet gebouw”) wordt Oso Dresi/Cultureel Centrum annex expo muziekinstrumenten uit organisch materiaal. Het gebouw van de Educatieve Dienst wordt het kantoor van de Cultureel Adviseur van de President, Paul Middellijn. Het Nola Hatterman Instituut “mag voorlopig nog even blijven” en het pand van de Staatsraad is “ter overweging”. Dat laatste pand wordt mogelijk het gebouw waar ministers zich even kunnen terugtrekken wanneer ze in het Parlement moeten optreden.

Absolute willekeur

Kijkend naar de nieuwe bestemmingen is enkel maar willekeur te constateren, er is geen spoor van een planmatige aanpak, laat staan van enige visie om de Surinaamse cultuur te dienen en in betere banen te leiden. Hier geldt duidelijk dat wie het kruis heeft zichzelf zegent. Paul Middellijn voorop, die twee panden tot zijn beschikking krijgt. Dit alles aangedreven door een militaire visie dat in tijden van zwaar weer direct een degelijke omheining om het hele complex kan worden aangebracht, met pantserwagens op strategische plaatsen. Voor de beveiliging vanaf het water zal er een speciale marine-eenheid in het leven worden geroepen met een paar lichte kanonneerboten. Zo willekeurig hoeft dit niet eens te zijn.

Cultuurbarbarisme

De Nederlandse publicist van Surinaamse afkomst, Ludwich van Mulier, heeft vandaag op StarNieuws  een stuk geplaatst met de titel “Fort Zeelandia en cultuurbarbarisme”, waarin hij stelt: “Een staat met een gering cultuurhistorisch bewustzijn vervalt tegen beter weten in tot cultureel barbarisme. (…) Paramaribo met rancuneuze cultuurbarbaren in de leiding zal een broko pranassi blijven, waar dolle bandeloze feesten het winnen van het conserveren van gebouwd erfgoed voor het cumuleren van ons huizenbestand. De arrogante politici/bestuurders willen niet voortbouwen op de historie van onze voorgangers, maar liefst schandvlekken uitwissen en het wiel opnieuw uitvinden.” Daar hoeft niets meer aan te worden toegevoegd.

Majoor Bosshardtstraat

In Amsterdam is er momenteel een discussie gaande om een straat te vernoemen naar de vijf jaar geleden gestorven legendarische Majoor Bosshardt van het Leger des Heils. Wat zou u ervan denken als de Kalverstraat in Amsterdam, een van de oudste straten van de stad, in de geschiedenis al in 1393 bekend als ‘Calverstraete’, Majoor Bosshardtstraat zou worden genoemd?   Het is niet anders dan een misdaad tegen de geschiedenis om historische gegevens structureel te verminken en/of te verdonkeremanen. Wie er ook geëerd moet worden, Queen Elizabeth, Henck Arron, Bouterse of Majoor Bosshardt, er zijn genoeg mogelijkheden om mensen te eren zonder de geschiedenis geweld aan te doen.

*) Hierbij wil ik een dringend beroep doen op de Werkgroep Caraïbische Letteren om dubieuze figuren als Middellijn niet op te nemen in de portrettengalerij van Nicolas Porter.

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter