Hindostaanse muziekinstrumenten (31) – Tánpurá
Tánpurá, tambura
door Prem Dihal
Het woord “tánpurá” (tánpoora) is veelvoorkomend in het noorden, maar in Zuid-India wordt het “tambura”, “thamboora”, “thambura” of “tamboora” genoemd. Tánpurá is een drone-/ achtergrondinstrument.
De tánpurá staat bekend om zijn zeer rijke geluid. Er zijn drie belangrijke stijlen: de Miraj-stijl, de Tanjore-stijl en de kleine instrumentale versie die soms tamburi wordt genoemd. Het lijkt op een sitar, maar heeft geen fretten. Het heeft vier snaren die gestemd zijn op de grondtoon.
De Miraj-stijl is de typische Noord-Indiase tánpurá en is de favoriet van Hindustani-muzikanten. Het is meestal tussen de 90 en 150 cm lang. Het wordt gekenmerkt door een peervormige, goed afgeronde tabali (resonatoroppervlak) en een niet-aflopende hals. Meestal heeft het een resonator gemaakt van een kalebas, maar soms vindt men resonatoren van hout.
De Tanjore-stijl van tánpurá vindt men in het zuiden van India. Dit is de favoriet van Carnatische muzikanten. Het is ook 90 tot 150 cm lang. In tegenstelling tot de Miraj-stijl loopt de hals taps toe naar boven en is het voorblad zeer vlak. De resonatoren zijn vrijwel altijd van hout.
In de afgelopen decennia is de tamburi of instrumentale tambura populair geworden. Het meest opvallende kenmerk is de grootte. Het is meestal slechts 60 tot 90 cm lang. Het heeft een zeer ondiepe resonator van hout en slechts een licht gebogen resonatorplaat. Het heeft meestal vier snaren, maar kan ook 5, 6 of zelfs meer snaren hebben. De kleine omvang van de tamburi betekent dat de speeltechniek meestal iets verschilt van de standaard tambura. Hoewel de tamburi wordt gezien als een instrument met een minder geluid, is het de gemakkelijkst te onderhouden van alle tambura’s. Het is uiterst draagbaar, behoudt zijn stemming goed en omdat het volledig van hout is (d.w.z. geen kalebassen), kan het tegen een stootje. Deze eigenschappen maken dat de tamburi zeer populair is bij de reizende muzikant.
De tánpurá is een traditioneel Indiaas snaarinstrument dat een constante toon produceert. Het heeft verschillende stijlen en maten, afhankelijk van de regio en de muziekstijl. Het lijkt op een sitar, maar heeft geen fretten en wordt meestal niet als solo-instrument gebruikt.
Wie de hele reeks ‘Hindostaanse muziekinstrumenten’ wil volgen: klik op de tag ‘Hindostaanse muziekinstrumenten’ hieronder.
RSS
Facebook
Twitter
