blog | werkgroep caraïbische letteren

‘Hier was ze minderjarig. Bij ons niet’

Een in Surinaamse kring invloedrijke winti-genezer staat voor de rechter wegens langdurig misbruik van zijn dochter.

door Maud Effting

De bekende Surinaamse schrijver, winti-genezer en spiritueel leider André P. wordt door zijn 23-jarige dochter beschuldigd van jarenlange, stelselmatige verkrachting. Ook zijn vrouw, zijn tweede vrouw en een andere dochter zouden volgens de beschuldigingen aan het misbruik hebben meegewerkt. P. werd in 2001 nog benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Tot de beschuldigingen een paar jaar geleden aan het licht kwamen, was André P. een van de belangrijkste spiritueel leiders van de Surinaamse marrons, de boslandcreolen.

 Andre Pakosie1

André P.

Hij richtte een eigen dorp op, schreef boeken, gaf gastcolleges aan de Universiteit van Amsterdam, werd ingehuurd door instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg en publiceerde in dagbladen. In Suriname werd hij Ridder in de Ere-orde van de Gele Ster. Surinamedeskundigen schreven eerder dat hij magische medicijnen toediende aan zowel Desi Bouterse als aan Ronnie Brunswijk, maar moesten dit na een rechtszaak weer terugtrekken.

Dinsdag stond André P., die lange tijd in voorarrest zat, samen met zijn vrouw Suzette H., zijn tweede vrouw Truus K. en zijn andere dochter Malkia P. voor de rechter in Utrecht. Hij wordt ook beschuldigd van het maken van kinderporno: hij zou de verkrachtingen van zijn dochter hebben gefilmd. Op de filmpjes is volgens justitie ook te zien zijn hoe hij seks had met zijn andere dochter Malkia, die nu verdachte is in de zaak. De 23-jarige dochter eist schadevergoeding van haar vader en haar stiefmoeder.
Bescherming

Het verhaal begint in 2003, in Nederland, als zijn dochter 12 is. Ze is net voor het eerst ongesteld geworden.

Op een donderdagavond, niet lang daarna, komt haar stiefmoeder naar haar toe en vraagt of ze seks wil hebben met André, aldus de verklaring van de dochter. ‘Mijn vader was een belangrijk man aan wie bepaalde krachten werden toegedicht. Bijzondere krachten. Ze zeiden: als je niet met je vader naar bed gaat, word je ziek of ga je misschien wel dood. Als ik het wel deed, zou het me bescherming bieden.’

Een aantal keren zegt ze nee, verklaart ze. Maar een paar dagen later komt haar stiefmoeder opnieuw bij haar, samen met haar moeder. ‘Ik werd naar de kamer van mijn zus Malkia geroepen. Er werd op me ingepraat. Malkia zei dat zij het al deed en dat het voor mijn eigen bestwil was. Mijn moeder zei: dit gaat je helpen, dit gaat je bescherming bieden. Je moet van geluk spreken dat je zo’n vader hebt.’

Uiteindelijk bezwijkt ze. Het is haar moeder die haar over de streep trekt, zegt ze. Dat komt doordat ze een bijzondere band hebben. ‘Ik deed alles voor haar.’

 

Na de eerste keer krijgt ze naar eigen zeggen een mp3-speler. ‘Als een soort beloning.’

Aan de politie vertelt ze dat ze vanaf dat moment te horen krijgt dat ze zelf aan haar vader om de seks moet vragen. ‘Ik moest het niet zien als incest. Het was alleen incest als ik het niet wilde.’
Negen jaar mishandeld

In de rechtszaal beschrijft ze hoe stiefmoeder Truus op een ochtend woedend naar haar toekomt en vraagt of ze ‘nou helemaal van de pot is gerukt’, omdat er de avond daarvoor geen seks is geweest. ‘Ze zei: kleed je uit, je gaat het verdomme doen.’

Volgens het meisje heeft haar vader haar negen jaar lang misbruikt, week in, week uit.

Dat haar echte moeder en haar zus niet ingrepen, komt wellicht doordat ze in hetzelfde schuitje zaten, vertelt ze. Volgens haar waren ze beiden doodsbang voor de magische krachten van de winti-genezer. ‘Mijn moeder gelooft erin. Zij was als jong meisje bij hem gekomen. Ze wilde wel weg, maar ze durfde niet. Ook Malkia was kapot bang. Bang dat ze dood zou gaan.’

Pas als ze een van haar broers inlicht, komt de zaak aan het rollen. De broer vertelt de politie later dat zijn vader een ‘tiran’ was, die de jongens thuis met stokken en elektriciteitskabels sloeg. ‘Het was alsof ik in een soort sekte leefde’, zegt hij.

André P. wordt tegenover justitie door een marron-deskundige beschreven als een intelligente, hardwerkende man die door het succes geen tegenspraak meer kreeg. Een man bij wie de roem en de macht naar het hoofd zijn gestegen.

Tijdens de rechtszaak, die in totaal drie dagen zal duren, zegt André P. weinig. ‘Daar wil ik niet over praten’, meldt hij herhaaldelijk. Ook zijn vrouw, zijn tweede vrouw en zijn andere dochter zeggen niet veel.
Filmen

Alle drie stellen ze dat ze dat ze destijds niet wisten dat André seks had met zijn dochter. Volgens hen zijn de verklaringen van de dochter en de broers allemaal van tevoren op elkaar afgestemd.

Toch legt André wel een bekentenis af: hij had in totaal vier of vijf keer seks met zijn dochter, rond haar 16de jaar. Over de rest is hij kort. ‘Het zijn heel veel leugens’, zegt hij tegen de rechter. ‘Maar het is haar recht om te zeggen wat ze wil zeggen.’

Ook erkent hij dat hij haar met behulp van een afstandsbediening filmde tijdens de seksuele handelingen.

‘Waarom maakte u de films?’, vraagt de rechter.

Wat ik heb gedaan is niet goed. Ik heb er ontzettende spijt van
André P.

‘Daar geef ik geen antwoord op’, zegt André.

‘Heeft u de films gemaakt om er later naar te kijken?’, vraagt de rechter.

‘Dat kan kloppen’, zegt André.

Tijdens de verhoren heeft hij ook bekend dat hij met Malkia zeven tot tien keer seks heeft gehad. Ook zij zou op de seksfilmpjes zijn herkend door verschillende getuigen. Maar met de rechter wil hij daarover vandaag niet meer praten.

Als de rechter hem confronteert met beschuldigingen van nóg een vermeende dochter, reageert hij fel.

‘Zij is niet mijn dochter’, zegt hij.

‘Maar ze was wel jong’, zegt de rechter. ‘Ze was minderjarig.’

‘Minderjarig voor hier’, zegt André P. ‘Maar niet bij ons.’

In korte zinnen zegt vader André uiteindelijk dat hij zich schaamt voor wat er is gebeurd. ‘Wat ik heb gedaan is niet goed. Ik heb er ontzettende spijt van.’

Stiefmoeder Truus blijft bij haar verhaal. ‘Nonsens’, zegt ze. ‘Ik herken mezelf niet in wat ze over mij vertelt.’
Leven in puin

Het is haar echte moeder die ten slotte breekt. Na de slachtofferverklaring, waarin haar dochter vertelt dat ze niet meer slaapt, paniekaanvallen heeft en dat haar leven in puin ligt, is het stil. Haar moeder huilt. Ze heeft niet kunnen kiezen tussen haar man of haar dochter. ‘Ik heb het niet kunnen voorkomen’, zegt ze.

[uit de Volkskrant, 27 mei 2015]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter