Het slavernijverleden in Groningen (Nederland!)
door Joop Vernooij
Onlangs heeft de jonge uitgeverij Passage een leuke gids voor stad en ommeland uitgegeven onder de titel Sporen van het slavernijverleden in Groningen. Het is niet Groningen in Saramacca (Sur.), maar de stad en de provincie Groningen in het noorden van Nederland.
Margriet Fokken en Barbara Henkes zijn de samenstellers. Fokken is promovenda aan de Rijks Universiteit van Groningen, sectie Moderne Geschiedenis en Henkes is aan diezelfde sectie verbonden. Andere helpers zijn de ons bekende en bekwame Okke ten Hove, Ank de Vogel-Muntslag en John San A Jang. Maar ook L. Jongsma, Yme Kuiper, Tristan Lemstra, Anne van Lieshout, Henk te Velde, Simon Peschar, Marit Berends en Meggy Lennarts en Miriam Claude Meijer. Allemaal betrokken bij de historie van het Noorden, Groningen, stad en land.
De mooie publicatie is bedoeld als gids voor wandelaars en fietsers (m/vr.). Aangezien ik meen dat nogal wat Surinamers in Groningen hebben gestudeerd en geleefd, lijkt het me aardig de routes aan te geven (voor mij vreemd). De wandelroute beperkt zich tot de stad Groningen, waar ieder wel familie of bekenden heeft wonen. De eerste fietsroute betreft Groningen-Veendam, de 2e route betreft een Rondje Uithuizen, de 3e handelt over een Rondje Zuidhorn en tenslotte is er een Rondje Winsum. Met een toegift wat informatie betreft over het buitenhuis Onstaborgh van Arij de Graaff (1720-1788, zoon van een Nederlandse kapitein en een Afrikaanse vrouw) in Wetsinge en het Abel Tasman-kabinet aan de Kompasstraat in Lutjegast.
Het West-Indisch Huis aan de Munnekeholm in Groningen
De routes gaan langs fraaie gebouwen, panden die te maken hebben met eigenaars/eigenaressen die aan slavernij deden en er rijk van werden. We willen wel enkele panden noemen, zoals de West-Indische Opslag en het West-Indisch Huis aan de Munnekeholm, woonhuizen Van Sandick-Feith (familie van de schrijver Rhynvis Feith) en Trip-Van Sandick aan het Akerhof, het Hinckaertshuis en het huis van de familie Star Numan in de Oude Kijk in ’t Jatstraat, de Collectie Petrus Camper van het universiteitsmuseum. Verder het woonhuis van H. R. Hajunga aan de Oude Boteringestraat, het woonhuis van P.J. van Winter, Noorderhaven, de tabaksfabriek De Nijverheid aan de Oosterstraat, brouwerij Nanninga aan Het Einde van de Oosterstraat en ook de Stichting Suran (met Henk Goedschalk op de foto); Suran is een samentrekking van Suriname en de Antillen. Ik kan niet alle punten opnoemen maar het geheel is een veelvoud van mensen/burgers en gebouwen. Je kan niet zeggen dat het de tweede garnituur rond de slavernij is. Gelukkig zijn mensen en instituten naar voren gehaald die een rechtmatige plaats in de geschiedenis verdienen. Goed dat mensen die op het eerste gezicht niks met Suriname en de Antillen hebben, geïnteresseerd zijn geraakt en productief zijn geworden in hun vakgebied.
De publicatie is mooi opgemaakt, veel foto’s van huizen/gebouwen, maar ook van personen zoals op de kaft: een schilderij van Elisabeth Schaey van de schilder Herman Collenius ten tijde van 1710. Mooi en handig met oude en niet zo oude mensen, een introductie met een oude kaart van de kust van Suriname en een kaart van de genummerde plantages van de Commewijne. Wandelen zou nog gaan, maar fietsen als je uit Suriname op vakantie komt, is boven de verbeelding. De teksten bij personen, huizen en instituties zijn boeiend en met zorg nageplozen. Het is een juweeltje. De presentatie vond ongeveer terzelfdertijd plaats als de presentatie van de dikke pil van Michiel van Kempen over Albert Helman te Amsterdam: Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman. 863 p.
Margriet Fokken. Foto © Michiel van Kempen
Margriet Fokken en Barbara Henkes e.a. Sporen van het slavernijverleden in Groningen. Gids voor Stad en Ommeland. 2016, 128 pagina’s, geïllustreerd. Uitgeverij Passage, Groningen. ISBN 978-90-5452-323-9
RSS
Facebook
Twitter
