Het Open Boek van Tolin Alexander, theatermaker
door Chandra van Binnendijk
Wat ligt er momenteel naast uw bed?
Gebroken wit van Astrid Roemer. Geen boek waarbij je achteroverleunt. Het is heel fragmentarisch, je moet wel scherp zijn om te weten welk personage aan het woord is. En The Falling Sky: Words of a Yanomami Shaman van Bruce Albert. Dat gaat over een sjamaan die door een wetenschapper wordt gevraagd naar de verhalen die nu van waarde zijn voor het in stand houden van onze wereld.
Welk boek neemt u mee naar een onbewoond eiland?
De Odyssee van de Griekse dichter Homerus. De goden worden hierin gepersonifieerd, ze praten als mensen en de dialogen zijn heel plechtig. Dat doet me erg denken aan het plengen bij ons waarbij er ook zo tot een godheid wordt gesproken. En denken aan mijn vader die als Marron-kapitein vaker moest plengen.
Met welke schrijver zou u een avondje uit willen?
Met Kamau Brathwaite. Zoals hij de tocht van de zwarte mens vanuit Afrika tot vandaag heeft verwoord … In zijn werk Middle Passages herken ik mijn eigen familiegeschiedenis. Het gaat over de effecten van slavernij in De Nieuwe Wereld. Over hoe wij degene die ons gekoloniseerd heeft, zijn gaan ophemelen. Ik heb er een voorstelling naar gemaakt: Primisio, over het komen naar Paramaribo. Dat was de plek van de vijand en dat voelt dan alsof we daardoor de voorouders hebben verraden en ook onszelf.
Hoe komt u aan vers leesvoer?
Ik koop zelf. En ik krijg ook heel veel boeken van mensen. Een boek kopen, is jezelf geestelijk voeden. Vijf jaar geleden kocht ik mijn eerste gasfornuis. Maar boeken heb ik altijd gekocht.
Wat is uw favoriete leeshouding of –plek?
Op mijn buik liggend op de bank, met mijn boek op de grond en een leeslamp gericht op het boek. Als ik in slaap wil vallen, lees ik op mijn rug. Dan ben ik in een paar minuten weg.
Wat is uw favoriete naslagwerk?
Een zwarte vrijstaat in Suriname; De Okaanse samenleving in de 19e en 20e eeuw van Wilhelmina van Wetering en H.U.E. Thoden van Velzen. Het is een prachtig boek, zonder de koloniale blik van de schrijvers. Dit soort boeken met historische feiten moeten we vaker lezen en zelf contextualiseren. Ik haal het de laatste jaren vaak van de boekenplank om te raadplegen.
Welk uitgeleend boek moet u nog steeds terugkrijgen?
Zoveel. Het liefst zou ik terug willen krijgen Dream on Monkey Mountain van Derek Walcott. Laatst heb ik zelf een boek teruggebracht dat ik ooit had geleend. Na 35 jaar. Het was van een schoolvriendin op de mulo. Ze was pas jarig en toen heb ik dat als cadeau voor haar meegenomen. Het heet: Maak me niet kapot van Lyn Hall. Voorin had ze geschreven: Dit boek behoort aan Helga. Niet Stelen!!!!
Van welk boek vond u de film beter?
The Color Purple van Alice Walker. Het boek vond ik geen uitzonderlijk verhaal. Maar wel toen ik de theatervoorstelling ervan op Broadway zag. En daarna zag ik ook de film. Als je leest, maak je je eigen plaatjes.
Wat zou iedereen gelezen moeten hebben?
Hoe duur was de suiker? van Cynthia McLeod. Onze eigen geschiedenis, mooi verteld. Toen ik het las, realiseerde ik me dat de slaven een eigen bestaan hadden. En dat slaven houden meer was dan ze alleen pakslaag geven.
Wat was uw lievelingskinderboek?
Van mijn vader kreeg ik heel veel boeken, hoewel hij zelf niet kon lezen. Hij kocht ze voor ons, ook de krant. En vaak kreeg hij boeken van mensen die wisten dat hij een zoon had die veel van lezen hield. Ik las graag Loes en mama. Omdat ik wilde laten zien dat ik al kon lezen. En iets later Robinson Crusoe van de Engelse schrijver Daniel Defoe.
Eten en lezen?
Ik heb er geen wet van gemaakt, maar ik lees niet als ik eet. Tenzij ik met een deadline zit.