Het lange leven van Tante Es: 109 jaar
door Cherida Adamah-De Ziel
Tante Es, heet eigenlijk Elseline Harriëtte Angelique Fa-Si-Oen. Zij werd geboren op 17 februari 1915 in Nieuw-Amsterdam, Suriname, en overleed op 14 februari 2025 te Amsterdam. Zij is dus 109 jaar geworden. Zij was de oudste bewoonster van Amsterdam.
Maandag j.l., op 17 februari zou zij haar 110e verjaardag vieren in de Amsterdamse Koningskerk. Maar helaas dat ging niet door, want net drie dagen voor deze heuglijke dag, is Tante Es heengegaan. Wat een verdriet. Dominee Walker van de EGB-kerk heeft deze dienst wel door laten gaan, alleen werd het van een verjaardagsdienst, een dankdienst voor de vele jaren die tante Es ontvangen had van God. In deze dankdienst werden herhaaldelijk de bijbelse woorden herhaald: `De mens wikt, maar God beschikt`.
Ik heb deze dankdienst bijgewoond. Ik had wel van tante Es gehoord, een Surinaamse mevrouw van zeer hoge leeftijd. Toen ik van haar hoorde was zij 105 jaar oud en ze woonde in de Rivierenbuurt, maar ik wist niet dat zij zo een prominente rol had gespeeld in het leven van vele Surinaamse kinderen, jongeren, volwassenen, gelovigen en niet-gelovigen. Daarnaast heeft zij ook zeker haar sporen nagelaten binnen de Nederlandse gemeenschap.
In 2023 kreeg tante Es de Amsterdamse heldenspeld, een onderscheiding voor mensen die zich met hart en ziel voor anderen hebben ingezet. En op 12 augustus 2023 kreeg zij een uitnodiging van Ajax om de wedstrijd Ajax tegen Heracles in de Johan Cruijff ArenA bij te wonen. Tante Es werd speciaal opgehaald en voorspelde de uitslag helemaal goed, namelijk 4 tegen 1 voor Ajax.
Tante Es heeft vanwege haar hoge leeftijd, ook een interessante staat van dienst, die in Suriname begon. In de Koningskerk kregen wij maandag jl. een samenvatting daarvan te horen. Zij startte haar geloofs- en kerkelijk leven, met het doen van haar belijdenis in de EBG-kerk in Suriname. Haar belijdenistekst was Psalm 91: 4, die tevens haar levensmotto is geworden.
In Suriname was tante Es directeur van de Stadszending aan de Burenstraat. Zij hield zich ook bezig met zendingswerk, dat volgens ds. Walker zelfs `missiologie` voor haar was geworden (missiologie is de missie- of zendingswetenschap).
Zij deed aan radiopastoraat en deed zondagsschool werk in de Combékerk. Zij was tevens organiste en deed aan muziekonderwijs. Zij deed een voorstel aan de Synode, dat kinderen vanaf 3 jaar het notenschrift bijgebracht moest worden en dit voorstel werd aangenomen. Tevens richtte zij een kinderkoor op.
In 1957 kwam tante Es naar Nederland en bezocht zij de EBG Koningskerk, waar zij catechesatiegroepen leidde en zendingsverhalen vertelde. Zij was vooral begaan met de toekomst van jongeren, zodat er activiteiten voor hen werden georganiseerd om de continuïteit van het zendings- of kerkelijke leven voort te zetten. Zij was een vrouw met een geloofsvisie in woord en daad. Ik hoorde dat zij ongetrouwd is gebleven. Wat ik begreep uit de dienst of preek, is dat deze vrouw eigenlijk haar hele leven in dienst had gesteld van de Kerk en haar Heiland, maar wel op een liefdevolle manier, want iedereen hield van haar en wilde graag haar visie en ideeën volgen. Ik zelf mocht haar eenmaal live ontmoeten in Zeist op het zgn. jaarlijkse zendingsfeest.
In de dankdienst van 17 februari 2025 deed ds. Walker de schriftlezing over Psalm 91 en gaf mevrouw ds. R. Mijnals Doth een persoonlijk woord over tante Es en de Zegenbede. De heer B. Levens speelde een lied op zijn mondharmonica en er was een voordracht op de piano van Ernst-Paul Fuchs. Verder gaf het koor de Revivals de volgende liederen ten gehore: Anker, Op Aard´laars vleuglen gedragen en Wi Tata. Er volgen nog twee diensten voor tante Es, 21 februari de Afscheidsdienst en 22 februari de Uitvaart in Zeist, waar zij op de EBG-begraafplaats zal worden begraven.
Ik geef nu graag het woord aan een leerling van tante Es, genaamd mevrouw Agnes Fritsche-Neijhorst, die vanaf haar achtste jaar in het kinderkoortje van tante Es zingt. Inmiddels is tante Agnes, 92 jaar, maar haar herinneringen aan tante Es zijn nog zo levendig. Zij schreef de volgende app naar haar koorleden van het koor Revival, onder leiding van Paul Hessen. Samen met dit koor mocht Agnes Fritsche afgelopen maandag voor tante Es zingen.
Lieve koorleden,
Ook ik wil jullie allen condoleren met het heengaan van een gelovige Anitri vrouw (EBG-vrouw). Een gezegend mens. Zij heeft net niet de `bigiyari` bereikt waar ze naar uitzag, de Here heeft het anders gewild. Valentijnsdag, de dag van de liefde mag zij bij haar Heer en Heiland vertoeven.
Een korte levensloop van zuster Fa-Si-Oen.
Als achtjarige zong ik in haar koortje in de Stadszending (ik dacht dat ik tien jaar oud was, maar zij beweerde dat ik acht was) en zoals velen haar kenden had ze een sterk geheugen. Een voorbeeld daarvan. Joyce, een van de vriendinnen van mijn zoon, komt een of twee keer per jaar speciaal uit Maastricht naar Amsterdam om mij op te halen om in het centrum te gaan dimsummen. Dichtbij de begraafplaats Westgaarde was er pas een Chinees restaurant geopend. Toen Joyce mij kwam ophalen, zijn wij eerst naar de begraafplaats geweest, het was de verjaardag van wijlen mijn man en ik stelde voor om bij die Chinees te gaan eten.
Het was vrij druk, gelukkig was er plaats voor twee personen. Maar ergens in een hoek, op weg erheen, kwam een nicht van tante Es achter me aan en vroeg of ik tante Es niet ging feliciteren? Zag wel dat er iemand op een versierde stoel zat, maar had niet door dat zij dat was. Ik feliciteerde haar en ik zei, dat ik een `boroman`was, want ik was niet uitgenodigd (grapje hoor). Nee hoor, zei tante Es, je bent zeker geen `boroman`, want m´n familie heeft dit etentje georganiseerd. Kort daarna legde ik uit dat ik daar was in verband met Waldy´s verjaardag, waarop ze zei : “Ik weet het“ en toen zei ze, 15 februari 1935. Dat klopte precies.
Er zijn nog zoveel voorbeelden, waarom ik haar nooit zal vergeten.
Dat ik nog zuiver kan zingen, komt door het koortje van haar, acht jaar was ik toen. Ik moest ook een keertje solo zingen op het podium in de Stadszending en moest ook een dansje doen. Om mij moedig te maken. Het kamperen met de Dauwdrop, diverse plekken in de districten met zuster Elzinga. Een quiz bij de radio AVROS. Ik mocht in de Grote Stadskerk, het lijdensverhaal uit het hoofd opzeggen, ik geloof Lucas 1.
De sollicitatiebrief, die zij voor mij geschreven had, zodat ik bij de boekhouding bij Kersten kon gaan werken. De hint, die ze mij gaf, dat de woning waar ik tot nu toe woon, vrij komt.
Ik kan nog een lange lijst schrijven met fijne herinneringen aan haar. Vergeten zal ik haar nooit. Ze is nu bij haar Heer, waar ze zoveel van gehouden heeft en nu, mag ze bij Hem zijn.
Rust zacht lief MENS. Liefs, Agnes Fritsche-Neijhorst.
RSS
Facebook
Twitter
