blog | werkgroep caraïbische letteren

Helmans Millioenen-leed gedigitaliseerd

Millioenen-leed. De tragedie der joodse vluchtelingen, het boek dat Albert Helman net had gepubliceerd toen de Duitsers Nederland binnen vielen, is nu integraal in digitale vorm te vinden bij de DBNL.

 

Europa siddert onder de nazi-agressie; de vluchtelingenstroom houdt aan. Alleen al in de eerste maanden van 1939 weet het Comité voor Bijzondere Joodse Belangen 2500 joden te laten emigreren naar de Verenigde Staten. Maar de nood is hoog. Helman schrijft een boekje, half verhaal, half reportage, om geld bijeen te brengen voor het Comité dat zorgde voor opvang-huizen, verzorging, visa en reisbiljetten voor joodse vluchtelingen die waren neergestreken in Nederland. Millioenen-leed verschijnt in het voorjaar van 1940 en het ligt in de etalages van sympathiserende boekhandels, als op 5 mei 1940 de Duitsers binnenvallen.

Illustratie van L.J. Jordaan in Millioenenleed

 

Als Nederland capituleert, begrijpt Helman onmiddellijk dat hij er gloeiend bij zal zijn, wanneer de Duitsers en hun NSB-handlangers zijn Millioenen-leed met de navrante illustraties van L.J. Jordaan in het vizier krijgen. Hij duikt een tijdje onder. Het is overigens opvallend dat dit boekje nooit door het nationaalsocialistische Directoraat-Generaal van Politie of het Departement van Volksvoorlichting en Kunsten is verboden, noch enige andere uitgave van Helman, met uitzondering van De sfinx van Spanje. Wat dit betreft kwamen Helmans geestverwanten Anton van Duinkerken, Jef Last en Jan Romein er veel bekaaider vanaf.

 

[Fragmenten uit de Helman-biografie Rusteloos en overal (In de Knipscheer, Haarlem 2016).]

 

De gedigitaliseerde tekst is hier te vinden.

 

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter