blog | werkgroep caraïbische letteren

Foto-expo Fraters in de West

door Solange Hendrikse

De expo Potret di Fraternan, aangeboden door de Stichting NAAM in samenwerking met Stadsmuseum Tilburg en de Stichting Cultureel Erfgoed Caribisch gebied, werd afgelopen zaterdag geopend in de oude leeszaal aan het Johan Van Waalbeeckplein 13 te Pietermaai, Willemstad, Curaçao.

Het is een voorproefje van de meer dan 26.000 foto’s die de Fraters van Tilburg tijdens hun periode in de West hebben gemaakt en die binnenkort voor iedereen toegankelijk op internet te zien zijn. De expo heeft onderwijs als thema, aangezien de fraters meer dan een eeuw lang daar hun krachten in gestopt hebben en is onderdeel van het project digitalisering, beschrijving en ontsluiting Caribisch fotoarchief van de Fraters van Tilburg. Het gaat hierbij om foto’s uit hun collectie, die gemaakt zijn tussen 1886 en ergens aan het einde van de twintigste eeuw.

Vanaf 1857 liepen vanuit Curaçao verzoeken om fraters uit Nederland over te laten komen voor onderwijs op de parochiescholen. Dat gebeurde pas na lang aandringen en toen in oktober 1886 de drie fraters Mauritius, Ludgerus en Patricius naar Curaçao vertrokken, werd dat een decennia lange betrokkenheid van de Fraters van Tilburg in de West.

In het archief in Brabant staan als herinnering aan die periode dozen vol foto’s, die als losse stapeltjes in bruine enveloppen zijn gestopt of in fotoalbums zijn geplakt. Op de enveloppen is in veel gevallen met pen een korte notitie gemaakt. Deze vooralsnog onaangeboorde bron was tot voor kort vrijwel onbekend buiten de congregatie. In 2009 kwam daar verandering in toen een delegatie van Stadsmuseum Tilburg en de Stichting Cultureel Erfgoed Caribisch gebied & Nederland samen met de Tilburgse hoogleraar Arnoud-Jan Bijsterveld een eerste grove inventarisatie van de fotocollectie maakte, waarin werk afkomstig is van beroepsfotografen of fotobureaus, als o.a. Singer en Fischer. Maar ook van fraters die uitstekend konden fotograferen, zoals frater Arnoldo Broeders, die één van de eerste natuurfotografen op Curaçao was.

Veel foto’s uit privé-collecties van de fraters zijn bijvoorbeeld na hun overlijden in de collectie van de congregatie terechtgekomen. Ook werden foto’s naar medefraters in Nederland gestuurd en kwamen via hen in de congregatiecollectie terecht. Foto’s van bv feestelijke gelegenheden of tijdens bezoeken, excursies en uitstapjes geven inkijkjes in de scholen en het leven in de fraterhuizen: een potje kaarten in de recreatiezaal van een fraterhuis, genoeglijk met een groepje medefraters een drankje nuttigen, genieten van een sigaar. Het heeft allemaal weg van een familiealbum.

Sprekers tijdens de drukbezochte opening waren Ton de Jong, journalist en hoofd opinie van het Brabants Dagblad in Nederland, die de initiatiefnemer was van de expo en die de fotocollectie uit Nederland hiernaartoe stuurde. Hij gaf een korte lezing met diapresentatie over de collectie in Nederland. En broeder Franklin Clemencia, overste bij de Broeders van Dongen op Curaçao die herinneringen aan de fraters ophaalde. Daarna verrichtte Toon van Dongen, als laatste kruisvaarder van Sint Jan op Curaçao de opening. Toon kwam in 1956 op Curaçao aan voor internaatswerk op Brakkeput. Hij kwam uiteindelijk terecht bij de krant en was jarenlang werkzaam als redacteur van het dagblad Amigoe.

De expo Potret di Fraternan in de oude leeszaal aan het Johan Van Waalbeeckplein 13op Pietermaai duurt nog tot 1 april 2011 en de entree is gratis.

[uit Antilliaans Dagblad, 14 februari 2011]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter