Expo Christendom en slavernij
Vanaf 29 juni is in het museum Het Catharijneconvent in Utrecht de expositie Christendom en slavernij. Een Nederlands verhaal te zien. Aan de hand van historische bronnen, persoonlijke reflecties, onderbelichte perspectieven en hedendaagse kunst krijg je inzicht in de vaak onbesproken relatie tussen het christendom en het Nederlandse slavernijverleden. Het christendom had een cruciale invloed op het denken over slavernij. Zowel de voor- als tegenargumenten werden uit de Bijbel gehaald.
Deze geschiedenissen werken door tot op de dag van vandaag. Ze hebben de identiteit van Nederland mede gevormd. Nooit eerder is er op deze schaal een zo’n veelomvattende tentoonstelling over dit onderwerp georganiseerd.
Christendom, koopman en staat
Christendom en slavernij werpt nieuw licht op een complexe en beladen geschiedenis. De tentoonstelling bestrijkt alle gebieden waar Nederland in het koloniale verleden actief was. Het omspant de periode van 1596 – het moment waarop voor het eerst een schip met slaafgemaakten aanmeerde in Middelburg – tot nu.
Nederlanders raakten letterlijk met de Bijbel in de hand betrokken bij slavernij. Op de schepen voeren koopmannen en predikanten samen uit om de dubbele boodschap van commercie en christendom te verspreiden. Dominees overzee kregen vaak een aantal tot slaafgemaakten ter beschikking, en kerken profiteerden van de welvaart die met slavernij werd verdiend.
Voors en tegens
Ondanks de dominante steun voor slavernij waren er in de Nederlandse koloniale periode ook altijd tegenstemmen. Welke argumenten gebruikten mensen om het christelijk geloof te verenigen met de uitbuiting van andere mensen, of zich daar juist tegen te verzetten? Waarom voelden sommige tot slaafgemaakten zich aangesproken door het christelijk geloof? Hoe verliep de interactie tussen de religies van de slaafgemaakten en het christendom van de Nederlanders? Welke rol speelden de kerken in de uiteindelijke afschaffing van slavernij? En hoe wordt er nu naar dit verleden gekeken?
Hedendaagse kunst
Naast historische objecten is er in de tentoonstelling een belangrijke rol weggelegd voor hedendaagse kunst. Met werk van patricia kaersenhout, Jörgen Gario, Rita Maasdamme, Jerrold Saija, Natasja Kensmil, Nelson Carrilho, Kenneth Aidoo, Remy Jungerman, Ruben Cabenda, Femke Dix en Dion Rosina. Serana Angelista is verantwoordelijk voor het grafisch ontwerp van de tentoonstelling. Bureau Namelok maakt het ruimtelijk ontwerp.
In de theatrale videotour bij de tentoonstelling vertolkt acteur Gustav Borreman verschillende perspectieven uit het verleden en heden.
Vaak wordt vereenvoudigd gedacht over het verleden. Bijvoorbeeld dat iedereen vóór slavernij was. Deze tentoonstelling laat zien dat er altijd verschillende standpunten zijn geweest. Er was altijd verzet. Voors en tegens werden beargumenteerd vanuit dezelfde bron: de Bijbel. En de gedachten van toen spelen een rol in het heden. Dat bewustzijn willen we aanspreken.
Vincent van Velsen, gastconservator
Uitgebreid activiteitenprogramma met partners
In samenwerking met Keti Koti 030 presenteert het museum deze zomer een wekelijkse concertserie met als thema Christendom en slavernij. Op 25 juni organiseren Museum Catharijneconvent, Keti Koti Utrecht en TivoliVredenburg een grote publieksavond. Samen met Oscam – Open Space Contemporary Art Museum organiseert het museum op 8 september een talkshow met kunstenaars uit de tentoonstelling.
Ook is er in Museum Catharijneconvent een uitgebreid lezingenprogramma te volgen met onder andere Alex van Stipriaan, Maurice San A Jong en de curatoren Vincent van Velsen en Madelon Grant. In samenwerking met Stichting Heilzame Verwerking Slavernijverleden vinden er deze zomer drie ‘dialoogtafels’ plaats. Dit zijn bijeenkomsten waarin aan de hand van een gespreksleider van gedachten kan worden gewisseld over thema’s uit de tentoonstelling.
Draden van ons Nationale slavernijverleden
Van 2 juli t/m 22 september is Museum Catharijneconvent ook maakplek voor een deel van het wandkleed uit het project ‘Draden van ons Nationale Slavernijverleden’. Het monumentale wandkleed is een vervolg op het succesvolle project van Stichting Groninger Kerken uit 2022, waarvoor Ricardo Burgzorg het concept leverde. Dit project wordt voortgezet in de provincies Utrecht en Zeeland. Op meerdere plekken wordt er gezamenlijk aan een wandkleed gewerkt naar een ontwerp van Munir de Vries. Het zal uiteindelijk worden opgenomen in de collectie van Centraal Museum Utrecht.
Wanneer: 29 juni 2024 – 22 september 2024
Waar: Museum Catharijneconvent, Lange Nieuwstraat 38, Utrecht
RSS
Facebook
Twitter
