blog | werkgroep caraïbische letteren

Een orale vertelling van Haïti: Krik? Krak!

Het eiland La Gonâve

Iedereen op Haïti weet het: het eiland La Gonâve was lang geleden een walvis die al heel lang in onze wateren verbleef. Op een mooie ochtend was Baleine, de walvis, aangekomen met op haar rug een godin die gedurende de oversteek van de zee in slaap was gevallen. Om haar wakker te maken stak Baleine voorzichtig haar neus boven het water uit en begon te bewegen en te zingen. Ze sloot op die manier vriendschap met de zeebewoners, zoals haaien, dolfijnen, vliegende vissen en kaaimannen en dat zijn dan alleen nog maar haar beste vrienden. Met de haaien probeerde ze haar stem uit, ze lieten een gezang van sirenen horen, daarna stak ze de baai over om raad te vragen aan de kaaimannen, toen de dolfijnen ophielden met haar te spelen. Dat alles deed ze om de goddelijke passagier wakker te krijgen die rustig op haar rug dommelde.

Baleine wendde zich toen naar de kust om hulp te vragen van de leguanen, de kolibri’s, de vogels met lange neuzen, de aguti en de tigrikati. Als ze het geluk had hen te kennen zou ze evenals haar passagier niet zomaar ontwaken, haar passagier die op haar rug sliep, met gesloten vuisten en de armen gekruist over de borst. In feite had  de godin slechts één gesloten vuist.

Men vertelt dat ze in die vuist een boodschap verborgen hield die een Afrikaanse god haar had toevertrouwd voor de mensen van Haïti. De inwoners van het eiland noemden haar in de taal van toen La Gonâve. De walvis leefde gedurende zoveel jaren met de godin in de golf dat ze de naam van de godin kreeg en de ‘Golf van La Gonâve’ werd.

Op een avond floten de passaatwinden een heerlijke sarabande die het hoofd van de walvis zo aangreep dat ze bedwelmd in slaap viel, net als haar passagier op wier rug zich kleine breekbare schelpjes hadden vastgezet. De godin sliep in haar sirenenjurk die schitterde van parels en koraal, en in haar vuist sluimerde de boodschap van de Afrikaanse god ook.

Beiden sliepen ze gedurende vele lichtjaren, bewogen door het zuchten van de passaatwinden, verbrand door de stralen van de zon of nat geworden door de tropische regens. Toen ze ogenschijnlijk ongevoelig waren voor zon, wind en regen, waren ze een eiland geworden, het eiland van de ingeslapen vrouw, genoemd naar de walvis, het eiland van La Gonâve.

Men zegt dat ze allebei, de walvis en haar godin, wachten om wakker te worden, als de mensen van Haïti in het hart van hun eiland hun geheim ontdekken: de boodschap van liefde van hun Afrikaanse god…

In: Gérard Barthélémy, Mimi Barthélémy: Haïti La perle nue (Haïti, de naakte paarl), vertaling: E.M.. Vents d’ailleurs, 1999. (Dit tekstje is vertaald uit het Creools-Frans van Haïti. Woorden als ‘aguti’ en ‘tigrikati’ zijn bijna hetzelfde als in het Sranantongo.)

on 10.02.2013 at 12:13
Tags: / /

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter