Een andere kijk op Jimmy van der Lak
In het Amsterdamse Stedelijk Museum hangt het werk ‘Op het terras’ van schilderes Nola Hatterman. De hierop geportretteerde Jimmy van der Lak stond vooral bekend als Dandy, maar was ook – net als Anton de Kom – lid van de De Liga tegen Imperialisme en Koloniale Onderdrukking.
door Nico Eigenhuis
Jimmy van der Lak werd in 1903 Suriname geboren. In 1924 kwam hij met een revue-gezelschap naar Nederland waar hij kwam hij te werken met de bekende Lou Bandy. Hiernaast bokste hij, werkte hij in de horeca en deed hij modellenwerk. Tijdens de oorlog behoorde Jimmy van der Lak tot de groep Surinamers die in Nederland verzetswerk verrichtten. Hij werd in die tijd al gevolgd wegens zijn betrokkenheid bij de Liga tegen Imperialisme en voor Koloniale Onafhankelijkheid.
De Liga werd in 1927 opgericht in Brussel. Initiator was Willi Münzenberg, een vooraanstaande Duitse communist en oprichter van de Internationale Arbeidershulp (Internationale Arbeiter-Hilfe). In Brussel was onder meer Jawaharlal Nehru van de Indian National Congress aanwezig en de latere vicepresident van Indonesië Mohammad Hatta, met wie de Surinaamse Anton de Kom op goed voet kwam te staan. Hoewel delen van de Liga tegen Imperialisme bleven bestaan tot 1937 verloor het veel aantrekkingskracht toen communisten, overeenkomstig de nieuwe koers van de Comintern, zich harder begonnen op te stellen ten aanzien van niet-communisten. Ondanks dat was 1937 was een cruciaal jaar in geschiedenis door de ontmoeting in Parijs van Huiswoud, de Kom, Hatterman en Telegraaf.
Na de oorlog ging Jimmy van der Lak voor korte tijd terug naar Suriname en nadien vestigde hij zich in Duitsland. Lange tijd werd hij dood gewaand, maar op 86 jarige leeftijd werd hij in ‘teruggevonden’ door Rudie Kagie, de schrijver van het boek De eerste neger.
Dat de altijd goed geklede De Kom en Van der Lak gezamenlijk deel uitmaakten van de Liga was niet bij eenieder bekend. Frappant is dat ze beide door beeldhouwers vooral gezien werden als ‘strijdende marrons’. Deze zienswijze is bepaald niet onomstreden. Het in 1933 van Jimmy van der Lak gemaakte werk is te zien in Museum de Fundatie, dat van Anton de Kom sinds 2006 in Amsterdam Zuidoost.
RSS
Facebook
Twitter
