blog | werkgroep caraïbische letteren

De vele boeken van André Brink: hij zal er geen meer schrijven

door Hilde Neus

André Brink is gestorven zoals hij geleefd heeft; tussen twee werelden. Hij overleed op de vlucht van Amsterdam naar Kaapstad, Zuid-Afrika op 7 februari jl., op weg naar huis. Zojuist een eredoctoraat ontvangen van de Universiteit van Leuven. Zijn biografie lijkt een metafoor: hij werd geboren in 1935 in het plaatsje Vrede in de Vrijstaat en behoorde tot de groep van zestigers, die ageerden tegen de Apartheid.

 

Binnen hun strijd gebruikten ze vooral het Zuid-Afrikaans, een taalvariant van het Nederlands, toen zeer omstreden. Zijn eerste roman uit 1958 was dan ook in die taal. A dry white season (1979) is zijn meest bekende roman, ook vanwege de verfilming met Donald Sutherland en Marlon Brando.

 

Hij doceerde tot aan het eind van zijn leven literatuur aan de Universiteit van Kaapstad. Zijn oeuvre is heel divers; naast 28 romans heeft hij toneelstukken en reisverslagen gepubliceerd, academisch werk en verhalenbundels. Zijn werk is vertaald in 30 talen, en hij zelf werkte veel om naar het Zuid-Afrikaans, van sprookjes tot stukken van Shakespeare.
Brink schreef twee soorten boeken: historische romans, waarin vooral de geschiedenis van zijn land wordt getekend. Vanaf de eerste ontmoeting van zwart en blank aan de Kaap (bv. Het eerste leven van Adamastor, 1993) tot aan het verblijf van de Duitsers in Namibië (The other side of silence, 2003) Zijn laatste boek, genomineerd voor de Man (Booker) prize 2012, Philida, heeft een slavin als hoofdpersoon. Zij krijgt kinderen van de baas zijn zoon, maar die beschermt haar niet als zijn vader haar rechten ontneemt. Ze heeft een ongelofelijke drang naar vrijheid, voor zichzelf en haar kinderen. Brink baseerde dit verhaal op annalen uit zijn eigen familie.

 

Overigens steunde al zijn historisch werk op archiefbronnen. Zijn grote sterkte is ook dat hij op prachtige wijze de orale literatuur door zijn romans wist te verweven, zoals in De duivelsvallei (1998). Tevens schreef hij romans over het moderne, huidige leven. De problemen zijn natuurlijk gebleven na 1990, maar Brink heeft zijn land nooit de rug toegekeerd (zoals Coetzee wel heeft gedaan). Wat ik zo bewonder in hem is dat hij bleef geloven in een goed einde, ook al is de weg waarop we ons bevinden nog zo vol obstakels. Hij geloofde in het samenleven van mensen, hoe verschillend zij ook zijn.Vanwege de thematiek is Brink een belangrijk schrijver voor Suriname. Er zijn vele motieven die hij in zijn literatuur aansnijdt, die ook in Suriname terug te vinden zijn. Laten we deze grote schrijver eren door zijn vele, geweldige boeken te lezen.

Hilde Neus was in Kaapstad met de auteur in 2008.

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter