blog | werkgroep caraïbische letteren

De Surinaamse bibliotheken in beeld (2) – Cultureel Centrum Suriname

Onderstaand artikel is een gedeelte uit een dossier over Surinaamse bibliotheken dat verscheen in Bibliotheekblad, het vakblad van Nederlandse bibliotheken. Vandaag: de CCS bibliotheken uitgelicht (deel II).

door Kirsten Dorrestijn

CCS bibliotheek – hoofdvestiging: vernieuwd met subsidie van de ambassade
Sinds de complete renovatie in 2008 ziet de hoofdvestiging van de CCS bibliotheek (opgericht in 1948) er weer stralend uit. Het gebouw heeft een frisse lik groene verf gekregen, het is lekker koel binnen en ook de collectie is grondig gesaneerd en aangevuld. Ook heeft het personeel trainingen gevolgd. Vier jaar lang kreeg het CCS steeds 40.000 euro van de Nederlandse ambassade.
De nieuwe boeken zijn ingekocht bij lokale en bij buitenlandse boekhandels. ‘We hebben vooral boeken ingekocht die leerlingen voor hun lijst moeten lezen’, vertelt hoofdverantwoordelijke van de bibliotheek, Marcella Augustuszoon. ‘Vaak worden die niet herdrukt, dus we kunnen ze niet altijd bestellen. Toen ik in Nederland was, heb ik rondgesnuffeld bij de Slegte en aardig wat gevonden.’ Ook zijn boeken van Surinaamse schrijvers aangekocht. Voorheen was die voorraad – tot grote ergernis van de auteurs – verre van compleet. Verder zijn de collecties van de filialen gesaneerd. ‘Alleen de tijdloze boeken zoals naslagwerken hebben we behouden. De rest was sterk verouderd.’


Drie bussen
Dit is het laatste jaar waarin het CCS subsidie krijgt van de ambassade. Er worden gesprekken gevoerd om te kijken of het project verlengd kan worden. ‘Voordat we subsidie kregen, kochten we uit eigen middelen en moesten we het hebben van donaties. Voorlopig kunnen we gelukkig met de huidige collectie voort. Uit donaties selecteren we nu alleen nog wat we echt nodig hebben. Voorheen namen we alles aan.’

In 2008 schonken Nederlandse uitgeverijen in totaal 2000 gloednieuwe boeken aan het CCS. Een bibliotheek in Gelderland schonk afgelopen zomer een collectie kinder- en jeugdboeken. En het CCS kreeg de hele collectie van een filiaal uit Den Bosch dat de deuren sloot. Van deze afdeling kreeg het CCS ook een bibliotheekbus, waardoor het CCS nu over drie bussen beschikt. Bij elf scholen worden wisselcollecties geleverd en er worden twaalf wijken mee aangedaan waar geen bibliotheken zijn.
Tachtig leerlingen

Het hoofdfiliaal van het CCS krijg dagelijks bezoek van zo’n 70 tot 80 middelbare scholieren die voor hun werkstukken gebruikmaken van de documentatieafdeling met krantenknipsels, de computers met gratis internet of er huiswerk komen maken. De centrale bibliotheek heeft 1073 leden en de filialen bij elkaar nog eens 1250.

In samenwerking met andere instellingen organiseert het CCS in gebieden buiten Paramaribo leesbevorderingsprojecten, computertrainingen voor kinderen en ontwikkelingsvaardigheden voor ‘drop-outs’. Aan Stichting Projecten Christelijk Onderwijs Suriname levert het CCS boeken om leeshoekjes in te richten in het binnenland.

Derde geldstroom
Om een derde geldstroom te generen verhuurt het CCS kantoorruimte aan organisaties en bedrijven. ‘We moeten commercialiseren’, verklaart Augustuszoon. ‘We krijgen wel wat geld van de overheid, maar niet genoeg.’ Twee consultancybedrijven huren kantoortjes bij het CCS, andere ruimtes worden verhuurd aan organisaties voor lezingen, workshops en filmvoorstellingen.

Afgelopen jaar moesten twee CCS-filialen de deuren sluiten. ‘Het ontbrak simpelweg aan belangstelling van kinderen. In de wijk Flora bijvoorbeeld, een vrij arme wijk in Paramaribo. We hebben daar nu wel twee busposten geïnstalleerd.’ Het CCS heeft filialen in de wijk Maretraite, in Moengo (district Marowijne), in Nieuw-Amsterdam (Commewijne), in Groningen (Saramacca) en in Onverdacht (Para).

CCS-filiaal Nieuw-Amsterdam: in een noodgebouw

Nieuw-Amsterdam  is een dorpje met 1200 inwoners, gelegen aan de Surinamerivier. Hier is één van de filialen van het CCS gevestigd. Op de deur van een vervallen gebouw hangt een A4-tje: ‘De bibliotheek is tijdelijk ondergebracht in de woning van de Districts Commissaris’. Iets verderop is inderdaad een hoekje als bibliotheek ingericht. Een ruimte van drie bij vier meter staat vol met boekenkasten. ‘Noodgedwongen zijn we hier naartoe verhuisd’, vertelt Marie Warsodikromo, één van de drie bibliotheekmedewerkers. Ze werkt er al vanaf de oprichting in 1977. ‘Het andere pand had lekkages. We hebben veel van onze boeken moeten afschrijven.’ Inmiddels maakt het filiaal al anderhalf jaar gebruik van de noodoplossing. ‘Het is hier erg krap, maar we horen niks op aanvragen voor een nieuw gebouw. Het is wachten op sponsoren.’ Het filiaal heeft twee- tot drieduizend boeken in bezit.

Op de veranda
Omdat de busverbindingen in de omgeving van Nieuw-Amsterdam niet optimaal zijn, wordt in het district Commewijne de bibliobus ingezet. ‘In Nieuw-Amsterdam doen we twee scholen aan en we gaan om de drie weken naar een school in Slootwijk die geen eigen bibliotheek heeft. Kinderen kunnen vaak niet wachten tot ze de bus in mogen.’ De bibliotheekmedewerkers testen ook het leesniveau van de leerlingen om de juiste boeken uit te kunnen lenen.

Leerlingen van de scholen in Nieuw-Amsterdam komen naar het filiaal om werkstukken te maken. ‘We zetten hen op de veranda neer, want hier binnen hebben niet genoeg ruimte.’ Enkele volwassenen komen elke week langs om boeken te lenen. ‘Sommigen hebben de halve bibliotheek al uitgelezen. “Krijgen jullie nooit nieuwe boeken?” vragen zij.’

CCS-filiaal Maretraite: gerenoveerd op initiatief van bezoekers

Het pand van het CCS-filiaal in de wijk Maretraite werd drie jaar geleden gerenoveerd en ziet er spiksplinternieuw uit. Er staat een leestafel met een geel Surinaams tafellaken en achterin is voor de jongste bezoekers een speelhoek ingericht. In een studiezaal staan vijf computers met internet. Medewerker Marlene Tirtosentono wijst op een fotocollage aan de wand: ‘Zo zag het eruit vóór de renovatie. De wanden waren gescheurd, er waren lekkages, we hadden geen water. Het kon echt niet langer.’ Een aantal vaste bezoekers heeft sponsors gezocht waarmee de renovatie mogelijk werd.

Rijke buurt
Er is veel aanloop in deze bibliotheek, vertelt Tirtosentono. ‘De mensen in deze wijk hebben vaak hogere functies en lezen veel. Maretraite staat bekend als een rijke buurt.’ Het zit vaak vol met middelbare scholieren die er huiswerk komen maken of gebruikmaken van de computers. Het filiaal is drie dagen per week open. Op dinsdag en vrijdag komen peuterklassen langs. De leidsters lezen dan een boek voor en de kinderen mogen spelen in de bibliotheek.

Giften
Het filiaal krijgt boeken aangeleverd van de centrale vestiging. ‘Soms krijgen we giften van mensen die hun boeken kwijt willen. Als ze er nog goed uitzien, vinden wij het aardig ze uit te lenen.’ Het filiaal heeft onlangs dozen vol boeken gekregen uit een ander CCS-filiaal dat de deuren sloot.

Filiaal CCS Groningen: één bezoeker per dag

Groningen is een rustig dorpje met 2300 inwoners, zo’n 45 km ten oosten van Paramaribo. In de straten is het uitgestorven en in het filiaal van de CCS zitten alleen de drie bibliotheekmedewerkers. Veel bezoekers komen er niet. ‘Soms krijgen we maar één bezoeker op een dag’, vertelt Hortence Tuinfort, die al 21 jaar bij het filiaal werkt. ‘Dan zitten wij hier maar. In het verleden hadden we veel aanloop, maar de twee scholen in Groningen hebben nu eigen mediatheken. Binnenkort krijgen we hier computers met internet, dan zal de situatie veranderen.’ Om de bibliotheek een boost te geven zullen in de toekomst ook voorlees- en knutselmiddagen worden aangeboden.  Het filiaal kent op dit moment 28 leden.

Dolf Verroen
Het stenen gebouw werd vorig jaar op initiatief van de overheid gerenoveerd. In de kasten staan zo´n 500 nieuwe boeken, afkomstig van het hoofdfiliaal. Op de kinderboekenplanken staan titels van Astrid Lindgren, Sjoerd Kuyper, Carry Slee en Dolf Verroen.

Als een bezoeker op zoek is naar een bepaald boek dat niet in huis is, neemt één van de medewerkers het mee uit het hoofdfiliaal in Paramaribo. Tuinfort volgde dertig jaar geleden bij de centrale vestiging een bibliotheekopleiding. Zelf lezen de dames ‘meer dan graag’. ‘Ik heb het boek dat ik straks meeneem al klaarliggen’, lacht Tuinfort.

[Klik hier voor deel 3 van deze serie.]

[Dit artikel verscheen eerder in Bibliotheekblad.]

3 comments to “De Surinaamse bibliotheken in beeld (2) – Cultureel Centrum Suriname”

  • Heel belangrijk instituut, waar ik in de jaren 50 heel veel aan heb gehad

  • Ik heb veel naslagwerken o.a. om Suriname, die een goede plaats moeten krijgen binnenenkort o.a. Een Geschiedenis van de Surinaamse Literatuur, eerste druk, Berry Kool

  • Ik zou graag in contact komen betreffende een schenking van een complete boekenreeks van spirituele en cognitieve ontwikkeling voor alle filialen.
    Ik zie een reactie vol goede hoop tegemoet.
    Vriendelijke groet,
    Indira.

1 Trackback/Ping

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter