De premier van Aruba in Nieuwspoort: open, welbespraakt en daadkrachtig
door Fred de Haas
Op uitnodiging van het Genootschap Nederland-Aruba heeft de Arubaanse premier Evelyn Wever-Croes op 31 mei jl een lezing gehouden in het Haagse Perscentrum Nieuwspoort waarin zij op bijzonder openhartige wijze een duidelijke inkijk gaf in de problematiek waarmee haar land op dit moment te kampen heeft.
Evelyn Wever-Croes. Foto René Zwart/Koninkrijksrelaties.Nu
Aruba heeft te maken met een grote schuldenlast waarvoor het land jaarlijks Afl. 220 miljoen aan rente moet betalen, dus Afl. 600.000 per dag. Om die rente te kunnen voldoen moet Aruba in 2018 150 miljoen lenen. Slechts Afl. 70 miljoen kan uit eigen middelen worden betaald. Hierdoor groeit de schuld alleen maar.
De bestaande staatsschuld is verdubbeld onder de vorige regering onder premier Eman. Deze verstond de kunst om de Nederlanders met sprookjesachtige verhalen in slaap te wiegen. Hij wist wat Nederlanders graag wilden horen. En hij wist ook dat Nederlanders er niet op stonden te springen om aanwijzingen voor deugdelijk bestuur te geven, omdat ze bang waren door te gaan voor neo-kolonialistisch in de ogen van de buitenwereld c.q. de Verenigde Naties (Nota Bene: in 2016 werd – weliswaar door de MEP – aan COPPPAL, de Permanente Conferentie van de Politieke Partijen van Latijns-Amerika en de Cariben, gevraagd om Nederland aan te klagen bij de VN wegens rekolonisatie van Aruba en andere voormalige Nederlandse koloniën in de West). Het potverteren kon rustig doorgaan op die manier. De Nederlandse regering verloor wél haar vertrouwen. Jammer, maar eigen schuld dikke bult. Moesten ze ook maar niet zo naïef zijn. Helaas slaat dat wantrouwen nu terug op de nieuwe regering.
Het siert de nieuwe premier dat zij, om haar moverende redenen, het vermeed de partij (AVP) van de vorige regering de schuld te geven voor de opgelopen drukkende staatsschuld. Men placht vroeger graag de schuld aan een ander te geven, maar de nieuwe premier neemt een positievere houding aan en is vastbesloten de problemen zelf op te lossen, liefst zonder hulp van Nederland. Daarvoor moeten er onpopulaire maatregelen (zoals de crisisheffing , te betalen door de Arubaanse bevolking) worden genomen op korte termijn, hetgeen de oppositie schijnheilig zal aangrijpen om haar die maatregelen te verwijten. Zij zal helaas voortdurend met mensen te doen krijgen die alleen maar uit zijn op egocentrische macht en zelfverrijking. Het volk zal hen een zorg wezen, al zullen zij het tegendeel met de mond belijden. Dubbelhartigheid staat hoog in hun vaandel.
Een van de problemen waarmee de nieuwe premier te doen heeft is het aantal overtollige ambtenaren waarvan er zo’n kleine 6000 zijn, zelfs veel meer dan het aantal op Curaçao, een land dat 1/3 groter is. Dat zijn voor een groot deel partijpolitieke benoemingen geweest, vriendjespolitiek om stemmen te winnen. Naar integriteit en competentie werd niet gekeken, alleen naar trouw aan de partij. Dat aantal ambtenaren heeft al honderden miljoenen zo niet miljarden gekost en drukt nog steeds zwaar op de begroting. Daar moet de nieuwe regering vanaf en wel zo gauw mogelijk. Aruba kan volstaan met veel minder overheidspersoneel, ook wat betreft het aantal ‘coördinatoren’ van ministers. Mevrouw Wever-Croes zal dit probleem, ondanks de heftige tegenstand die ze kan verwachten, zeker willen aanpakken en daarmee het herstel inluiden van het door de kabinetten Eman en voorgaande MEP-kabinetten geschonden vertrouwen van de Nederlandse regering. Je mag hopen dat de heer Eman niet meer via stromannen op de achtergrond adviseert.
Een vragensteller in Nieuwspoort wilde weten hoe de premier stond tegenover het instellen van een onafhankelijke instantie die tot taak zou krijgen toe te zien op de benoeming, de salariëring, het ontslag, de noodzaak en de competentie van het overheidspersoneel. En dat alles onder streng toezicht van de Centrale Accountantsdienst (CAD) en de Algemene Rekenkamer (ARA), betrouwbare instituten die de laatste tijd onder druk staan. De premier antwoordde hierop dat er tekenen waren die erop wezen dat men op Aruba deze mogelijkheid waarschijnlijk wel wilde bespreken, omdat men wel inzag dat men niet op de oude weg zou kunnen voortgaan. Laten we hopen dat die tekenen niet zullen vervagen onder invloed van foute mensen.
De premier gaf ook aan dat zij een Integriteitswet in voorbereiding had, de oprichting van een Bureau Integriteit en een Integriteitskamer.
Zij drong er verder op aan dat Nederland Aruba met respect zou behandelen, net zoals Aruba Nederland met respect zou behandelen. Ondergetekende zei haar dat hij het volkomen met haar eens was en dat hij evenzeer hoopte dat de Arubanen elkaar onderling ook met meer respect zouden behandelen dan viel te lezen in sommige kranten waarin men elkaar om politieke redenen voor rotte vis uitmaakte. De premier beaamde dit.
Wij mogen hopen dat de nieuwe regering een nieuwe kans gegund mag worden en dat Nederland enige bereidheid toont om de financiering van Arubaanse overheidsleningen vervroegd te willen laten ingaan. Laten we bedenken dat Curaçao en Sint Maarten al sinds 2010 zonder voorwaarden hiervan gebruik mogen maken. Eisen van Aruba dat de begroting eerst in balans moet zijn is in dit stadium wel wat veel gevraagd. Wel mag Nederland eisen dat zo’n financiering gekoppeld moet zijn aan de broodnodige sanering van de overheid. Dat zou een stevige voorwaarde moeten zijn waar iedereen begrip voor zou moeten hebben.
Foto’s © Nico van der Ven – nivenpress@gmail.com / website Arubahuis
RSS
Facebook
Twitter
Het is heel goed dat de MEP een realistischer koers vaart en afziet van het bekende blamen & framen. De MEP weet het bekende domme kleuterschoolgedrag te minimaliseren. De AVP gaat er uiteraard nog full speed mee door. Helaas! Het geeft hoop voor de toekomst dat de ramkoers met Nederland tijdelijk naar zolder is verbannen. Een integriteitskamer zal niet helpen als grensoverschrijdend witwassen en zo meer, niet beperkt kan worden. Daarenboven heeft Aruba excellente eigen adviesorganen. Daar wordt over het algemeen niet naar geluisterd, door onze bestuurders. Als dat kan veranderen is geen integriteitskamer nodig en dat zou een magisch mirakel zijn. Als de premier ook van de Statenleden verwacht, dat zij het kabinet kritisch en onderbouwd volgen, zou er eindelijk een volwassen Arubaanse democratie ontstaan. Niet langer fungeren de Statenleden dan als partijklapvee voor het kabinet. Ziet u ook zo’n prettige aardverschuiving voor u? Kan Aruba de andere eilanden (en Nederland) het goede voorbeeld geven. Tenslotte een heet hangijzer. Waar blijven de cijfers van de Centrale Bank van Aruba over de overheidsschulden, de stijging van het tekort bij de APFA en de SVB en zo verder? Die cijfers worden al veel te lang geheimgehouden en dat is een slecht teken. Renée van Aller & John de Vries