blog | werkgroep caraïbische letteren

De Koningen der Arubaanse Kunst vormen een eigen Koninkrijk

door Quito Nicolaas

Het is voor het eerst dat een autobiografie van een kunstenaar verschijnt, die het levensverhaal van een bewogen dichter en kunstenaar optekent. De Arubaan Mo Mohammed is geen onbekende op de eilanden, Suiriname en Nederland. Echter in het boek ‘Goddelijk zoals gewoonlijk’ krijgt de lezer een veelzijdig beeld, door de dwarsverbindingen die auteur Luc Alofs maakt, van het leven van Mo dat meer een parabool vertoont. Het is geen karikatuur, eerder een Romeinse schouwspel hoe de krachtmeting in een Caribische en Europese samenleving plaatsvindt.

Als eerste wat opvalt zijn de verschillende woonoorden waar het gezin Mohamed zich vestigde: eerst in Standardville; een wijk voor werknemers van de olie-raffinaderij en later verhuisd naar Zeewijk. Uit zijn relaas blijkt dat in huize Mohamed een autoritaire opvoeding heerste, zoals gewoonlijk dit in de jaren ’50 ook het geval in Nederland was. Zelf bivakkeerde Mo in de grote vakantie bij zijn grooutouders in Rancho en kwam hij in contact met andere culturen. Het was ook bij zijn Opa – tevens een van de oprichters van Club Suriname die de integratie van landgenoten moest faciliteren – die een drukkerij had, waar Mo leerde met koperpoeder te werken en die later werd gebruikt in zijn kunstwerken.   

Als je zwart bent,
hebben ze alle soorten manieren
om je eronder te houden
Als je zwart bent,
gebruiken ze zelfs zwarten
om je te breken
Loop      Kijk om je heen.
Ai Zwarte,
waarom moeten wij
saka saka, nietsnutten blijven?
Zwarte, hou op met dat gevecht,
Hou van je zelf,
respecteer jezelf,
erken jezelf
Zwarte

Mo

Men krijgt een beeld van de jaren ’60 over o.a. de Zeedijk, het uitgangsleven op het Leidseplein en de perikelen rondom een bezoek aan Duitsland met zijn naaste vriendinnen. Heel verrassend was de kennismaking met Mo als lid van de muziekgroep Reality. In de jaren ’70 een populaire groep, waarvan niemand kon vermoeden dat een Arubaan er deel van uit maakte. Tijdens deze levensfase passeren talrijke momenten die onderdeel zijn van het artiestenleven, welke jaren later feilloos gereproduceerd kunnen worden. Hierbij komen zowel de objectieve als de subjectieve kanten van het vertelde in het geding en valt moeilijk van elkaar te onderscheiden. Mo is in dit opzicht vrij open en transparant over alles wat verboden werd. Dit geldt ook voor het gezin Mohamed, na zijn terugkeer maar nu met kinderen, en de wijze waarop hij werd bejegend.  

Mo heeft heel wat meegemaakt en getrotseerd, maar wist iedere confrontatie uit de weg te gaan doch deze telkens te registreren. Als hij de elite in de kunstwereld bespreekt, kom je er allerlei bekende namen tegen, waarvan je er verbaasd staat dat men een beleid voert, waarbij alleen de ‘inner-circle’ allerlei kansen en mogelijkheden worden toegespeeld. Een systeen dat alleen kan gedijen, als er geen subsidiesysteem bestaat dat op basis van objectieve criteria een kunstenaar de ruimte wordt geboden om zich verder te ontwikkelen. Het elkaar toespelen van de bal is een fenomeen dat als verouderd concept niet langer in stand kan worden gehouden. De talrijke afbeeldingen laten echter zien dat we te maken hebben met een kunstenaar die de werkelijkheid vertaalt of verwerkt in zijn schilderijen.

Het is geen traditionele en saaie autobiografie geworden die uitsluitend feiten opsomt, maar geeft een beeld van hoe de krachtenspel in elkaar steekt en de zwakke schakels in het systeem. Het verhaal wordt in zeven fases van 1963 t/m 1991 verteld, dat een aardige schets geeft van kunstenaar Mo Mohamed. Hiermee is ook gekozen voor een lineaire benadering. In plaats van een stamboom uit te werken, wordt de verschillende takken van de familie – waaronder nogal bekende namen – uitgeschreven en wordt het geheel leesbaar. Door deze inkijk verkrijgt men een aanvullende indruk hoe de kunst- en culturele sector op Aruba draait. De gehanteerde techniek is bewonderenswaardig en het taalgebruik is typerend, en leest vlot.

Titel: Goddelijk als gewoonlijk; Leven en werk van Mo Mohammed
Auteur: Luc Alofs
Uitgeverij: LM Publishers
Bindwijze: Ingenaaid/184 pag
ISBN: 978-9460220210


Lees ook: Mo Mohamed: een culturele arbeider rijst op uit de marihuana

1 comment to “De Koningen der Arubaanse Kunst vormen een eigen Koninkrijk”

  • Dank Quito voor deze mooie recensie en dank Luc voor het boek! Maar de meeste dank gaat uit naar Mo voor zijn fantastische verhalen, zijn vriendelijkheid en zijn geweldige kunstwerken! Ik ga nu het boek kopen.

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter