blog | werkgroep caraïbische letteren

Complotpleidooi


door Henry Does

Het pleidooi van mr. Irvin Kanhai in het hoger beroep in het 8 december strafproces leest als de juridische echo van het complotdenken van de daders van 8 december 1982: daders worden tot slachtoffer en omgekeerd.

Irwin Kanhai in 2016. (Foto Publiek domein, wikipedia)

In die fantasiewereld van ‘op de vlucht neergeschoten’, waar stellige beweringen niet worden gehinderd door feiten en omstandigheden, zou sprake zijn van een Nederlandse militaire invasie met de vijftien vermoorde mannen als ‘bruggenhoofd’. Niet Bouterse c.s., maar Nederland is verantwoordelijk voor de Decembermoorden en daarom moet er vrijspraak komen voor de verdachten! In de Getuigenis van President Bouterse bij ‘waarheidsvinder’ Sandew Hira ging het niet om een Nederlandse, maar om een CIA-invasie. Een van mijn kleinzonen, die zijn tweelingbroertje de prikkelende vraag had gesteld of die wist dat een olifant kon vliegen, stelde hem vervolgens gerust: ‘In de verbeelding kan alles!’

Complotdenken

Onderzoekers onder leiding van psychiater Wim Veling van het Universitair Medisch Centrum Groningen zagen dat complotdenkers overeenkomsten hebben met mensen die lijden aan paranoïde wanen. Bij beide groepen gaat het om een onjuiste, hardnekkige en soms bizarre overtuiging. Complotdenken wordt gekenmerkt door de sterke overtuiging dat een bepaalde als onrechtvaardig ervaren situatie, het resultaat is van een groep mensen met kwade bedoelingen. Mensen met een paranoïde waan zijn vrijwel altijd in hun eentje het doelwit van de veronderstelde samenzwering en ze staan grotendeels alleen in hun overtuiging.

Anders is het bij complotdenkers, die gelijkgestemden kennen. Zo zien we inzake de Decembermoorden een close harmony tegen Nederland, tussen advocaat Kanhai en zijn ultranationalistische splinterpartij die in 1982 collaboreerde met de militaire dictatuur. Die partij leverde als heuse  politieke aasgieren na de moorden niet alleen ministers, maar ook censors! Zij tekenden voor de regeringsverklaring van 1 mei 1983 waarin verkiezingen waren afgeschaft. Onze advocaat is, de ethische gedragscode van de advocatuur ten spijt, niet onafhankelijk ten opzichte van de toenmalige staatsmacht. Hij verdedigde met zijn complotpleidooi ook zijn politieke autobiografie!

Misdrijven tegen de menselijkheid

In 2000 kwalificeerde professor John Dugard* voor het Amsterdams Gerechtshof de folteringen en moorden van 8 december 1982 als misdrijven tegen de menselijkheid, als internationale misdrijven. Een van de criteria daarbij was, anders dan bij gewone misdrijven, de betrokkenheid van de staat. Veroordeling van de schuldigen is vanuit dat perspectief dan ook onvoldoende. Fundamentele hervormingen van de staat  zijn nodig, opdat de integriteit en veiligheid van de staat worden gewaarborgd zodat duurzaam, herhaling wordt voorkomen. Het Hof van Justitie heeft in hoger beroep de kans in dit verband het gezag en deugdelijkheid van de jurisprudentie in het 8 december strafproces te verbeteren.
In 2012 oordeelde de Krijgsraad, zonder tegemoet te komen aan haar wettelijke plicht haar oordelen te motiveren, dat de Decembermoorden niet kwalificeren als misdrijven tegen de menselijkheid. Zij ging daarbij ook, niet onderbouwd, voorbij aan de (internationale) jurisprudentie inzake de Decembermoorden, namelijk het rapport van prof. Dugard. Het oordeel van de Krijgsraad was symptomatisch voor de enorme intimidatiecampagne, compleet met een zelfamnestiewet, van de regering Bouterse. Had de Krijgsraad immers geconcludeerd dat de Decembermoorden kwalificeerden als misdrijven tegen de menselijkheid dan had zij ook direct de amnestiewet niet van toepassing moeten verklaren, dat stond immers in die onrechtmatige wet.

En omdat Openbaar Ministerie en Krijgsraad zich hadden voorgenomen zich uit de delicate spagaat van bestuurlijke intimidatie en recht te manoeuvreren door het strafproces uit te stellen, is het voorstelbaar dat de Decembermoorden om die reden geen misdrijven tegen de menselijkheid mochten zijn. Maar het Hof van Justitie zal nu recht spreken onder gunstigere omstandigheden, waarbij de uitvoerende macht niet in handen is van de hoofdverdachte. Corrigeren betekent geen gezichtsverlies, wegkijken wel! Het laatste onthoudt bovendien samenleving en overheid de krachtige prikkel de veiligheid en integriteit van de Surinaamse staat aan fundamenteel normatief onderzoek te onderwerpen. Wie anders zal het taboe doorbreken en licht werpen op de criminaliteit in de staat.

[ook verschenen in Starnieuws, 1 april 2023]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter