Cola Debrotprijs voor Laura Quast
Aruba brengt hulde aan Laura Quast
1. Amy Lasten: Aruba feliciteert Laura Quast
Op 4 mei is Laura Quast gehuldigd met de Cola Debrotprijs op ons zustereiland Curaçao. De Cola Debrotprijs is een zeer prestigieuze cultuurprijs die elk jaar uitgereikt wordt aan personen of organisaties die zich verdienstelijk hebben gemaakt op een van de gebieden van cultuur en kunst. Om de 7 jaar komt theater aan de beurt.
Laura heeft haar hele leven gewijd aan het theater. Zij is zeer talentvol op alle gebieden van de theaterkunst. Ze is niet alleen regisseur en dramadocent, actrice en dramaturg, ze is ook zeer beroemd om haar declamaties van poëzie en haar vertelkunst. Ook op Aruba heeft Laura haar sporen verdiend. Gedurende vele jaren heeft ze op Aruba tijdens de kinderboeken week verhalen verteld en vertellen kan ze als geen ander. Zij brengt elke zin zeer beeldend tot leven en met zoveel theatraal talent, dat je volledig gevangen wordt door de magie die ze creëert.
Laura heeft samen met Diana Lebacs op Aruba zeer succesvolle trainingen verzorgd voor de regisseurs van FESTESECO en heeft hen begeleid in het schrijven van hun eigen toneelteksten. Authentieke theaterstukken waren het resultaat. Prachtig was, dat ze de regisseurs bleven begeleiden, ook toen ze allang terug waren op Curaçao.
Laura heeft ook een aantal vakdidactische modules verzorgd in de CKV-opleiding afdeling Theater van het Instituto Pedagogico Arubano, het IPA. Laura staat erom bekend, dat ze bij alles wat ze doet zeer gedegen te werk gaat, met veel kennis van zaken en met grote toewijding en passie. De cursisten hebben haar lessen ervaren als prettig en zeer plezierig. Niets is voor haar teveel, maar ze stelt ook hoge eisen: je moet wel werk leveren dat compleet en perfect is. En ook hier heeft ze, met haar hartverwarmende aanpak, een diepe indruk gemaakt bij de studenten.
Verder is ze een groot voorvechtster van het Papiaments als taal. Zij heeft de schoonheid en kracht van het Papiaments in haar declamaties en vertellingen ook als zodanig geprofileerd. Laura heeft tal van cursussen in die taal verzorgd.
Als jong meisje was ik erg onder de indruk van het acteertalent dat zij etaleerde in het theaterstuk Ilushon di anochi, dat hier op Aruba in 1968 gepresenteerd werd. Dagen daarna speelden mijn zus en ik haar na in onze patio thuis. We kregen er niet genoeg van.
Ook heb ik de eer gehad in 1992 om even opgenomen te zijn in de groep van Lingua Franca die uitgenodigd was om bij ‘Onze Lieve Heer op Solder’ in Amsterdam prachtige authentieke verhalen voor te dragen rondom het Kerstgebeuren. Hiernaast hebben Laura Quast en ik de voorstelling E Otro gepresenteerd. Dit stuk ging over de pijnlijke belevenissen van de echtgenote, toen ze haar man betrapte op een liefdesverhouding met een ‘buitenvrouw’. Een geweldige inspirerende ervaring om met de gedreven Laura deze voorstelling te maken en te presenteren.
We willen haar van harte bedanken voor haar bijdrage aan het theaterleven op Aruba. Persoonlijk wil ik, Amy Lasten, haar IN HET BIJZONDER bedanken voor haar grote vriendschap of beter gezegd zusterschap. Laura, deze prestigieuze prijs komt je helemaal toe! We zijn trots op je!
2. Joyce Pereira: Laura Quast, specialistische kwalificaties
Laura weet drie specialistische kwalificaties prachtig te combineren: de docent basisschool, de docent drama en de docent Papiamento. Als geen ander weet ze de student aan de lerarenopleiding IPA te inspireren en ervan te overtuigen, dat een goede docent niet alleen de schoolvakken goed moet beheersen, maar dat hij of zij ook goed en levendig Papiamento moet gebruiken en dramatische werkvormen moet toepassen om de leerlingen mee te krijgen. Zij is zelf ook het beste voorbeeld: haar lessen en cursussen zijn een feest waar iedereen blij en enthousiast van wordt. Haar positieve instelling, haar mooie stemgeluid, de intonatie, de rust in haar stem en haar zorgvuldige, bijna poëtische taalgebruik zijn onweerstaanbaar.
Laura, masha pabien cu e premio prestigioso aki.
Bo amiga y colega Joyce Pereira
3. Biblioteca Nacional Aruba: Laura en haar vertelkunst in de kinderboekenweek
Ook op Aruba mochten we genieten van haar vertelkunst. Ze was een geliefde gast van Biblioteca Nacional Aruba tijdens de kinderboekenweken van 2000, 2005, 2007 en 2015. ‘Conta cuenta’ kreeg nieuwe betekenis als Laura haar theatrale talent gebruikt om een wereld van magie te creëren voor de kinderen tijdens de vele schoolbezoeken en vertelmiddagen. Samen met andere kinderboekenschrijvers en verhalenvertellers brachten ze het boek en de verhalen dichter bij de kinderen en de grote mensen. Op deze manier is er een belangrijke bijdrage geleverd aan de leesbevordering op Aruba.
4. Alice van Romondt: Pabien!
Laura,voor mij was het een totale verrassing dat je nu pas de zo prestigieuze Cola Debrot-prijs kreeg! Ik dacht dat je die al heel lang was toebedeeld! En ik ben met helemaal met mi amigo Albert Schoobaar eens: als er twee prijzen zijn, verdien je ze allebei dubbel en dwars en nog meer.
Laura, mijn eerste kennismaking met jou was tijdens de presentatie van jouw theaterstuk Bay pa bini bek op Aruba (1979) en vanaf je terugkeer naar Curaçao, heb ik zo vaak als mogelijk was, je gevolgd. Je bent een inspiratiebron, je bent altijd zo vernieuwend bezig, je opvatting over wat de expressievakken, met name drama, kunnen doen ter bevordering van spreken, luisteren en ook voornamelijk met lezen, spraken en spreken mij enorm aan. Soms wenste ik dat ik een student van je kon zijn op de UoC!
We hebben samen gewerkt op Aruba, in verschillende settings, o.a. in het stuk Changa onder regie van John Leerdam. Zelfs toen je on stage je enkel verzwikte deed je dat nog met charme en een glimlach! We zouden samen een inspiratie op, of het stuk Vagina Monologues zelf, van de vijf topactrices van Curaçao die dit zo grandioos ter gelegenheid van de opening van het Caraïbisch Talensymposium, Society for Caribbean Linguistics in 2014 hebben gedaan, ook op Aruba opgevoerd hebben. Dit houden we nog in petto!
In deze door de corona virus zwaar geraakte cultuursector, waar alles nagenoeg stil ligt, is de
uitreiking van de Cola Debrot prijs aan jou een sprankelend moment geweest! Een moment van feestvreugde op afstand, een moment van ophalen van vele mooie herinneringen, want als er iemand is die eraan bijdraagt het leven middels de cultuur mooier te maken, dan ben jij het wel!
Je bent de bubbles in een glas champagne en daarmee proosten we op je Laura: Pabien! Pabien! Pabien!
5. Wim Rutgers – Cola Debrotprijs voor Laura Quast: Ook op Aruba bekend in de toneelwereld
Wie Laura Quast intoetst op google krijgt meer dan tweehonderd hits, ruim veertig uit Nederlandse kranten en ruim honderdzestig uit de Antillen. Bovendien nog zeventien uit de ‘Zeeuwse krantenbak’. Laura Quast verdiende haar sporen niet alleen op Curaçao, ook op Aruba en Bonaire, maar ook in Nederland waar ze haar toneelopleiding volgde.
Uit haar rijke toneelcarrière memoreer ik hier enkele voorbeelden. Het zijn slechts een paar grepen uit vele. Op 5 februari 1968 schreef W.P. in de Amigoe naar aanleiding van de Arubaanse opvoering van Jules de Palm’s Shakespeare vertaling, Ilushon di anochi, over Laura Quast: “Geen van de spelers zal zich tekort gedaan voelen als wij twee boven de góéden uitstekenden apart vermelden: Laura Quast als Elena was geen amateur meer en Luis Nahr bereikte een hoogtepunt met zijn stille spel als regisseur.
Laura Quast was op vele plaatsen actief. In februari – maart 1973 speelde Laura Quast op Curaçao in Condená na morto, een stuk van Stanley Bonofacio. WILLEMSTAD – Sprankelend geestige voorstelling, zo omschrijft de recensent van het Nederlandse dagblad NRC-Handelsblad de opvoering van Bai pa bini bek?, welk stuk een Papiamento en een Nederlandse versie kent. Het stuk wordt gebracht door de Antilliaanse groep Pegasaja en zal volgend jaar naar de Antillen komen. Voordien wordt een toernee door Nederland gemaakt, waarbij niet alleen aan Antilliaanse organisaties wordt gedacht.
Bai pa bini bek is het afstudeerproject van Laura Quast en Guus de Sain. Beiden studeren aan de Amsterdamse theaterschool.
De problematiek waarvoor Antillianen zich geplaatst zien bij hun migratie naar Nederland, welk land helemaal niet blijkt te kloppen met de mooie voorstelling, welke men er van heeft, wordt niet zwart-wit gebracht, aldus de recensent. Het gebeurt “hartverkwikkend relativerend” met gevoel voor humor. Zelfs één van de meest tragische scènes — hoe de overal geweigerde Roy tot geweldpleging komt — is door de swingende presentatie om te huilen van het lachen. De recensent heeft de Papiamento-voorstelling bezocht. “De voorstelling is zo beeldend, het spel zo expressief, dat het niet beheersen van de taal beslist geen bezwaar blijkt. Integendeel”, aldus de recensent in NRC-Handelsblad. De regie van het stuk berustte bij Quast en De Sain; het decor is van Harry Hageman, en José Capricorne; spelers zijn Herbert Macharius, Greta Trappenberg, Fridi Martina, Marjorie Godet en Riley Bregieta.
Laura Quast studeert op 17 januari in Nederland af en is van plan daarna nog enige tijd in Nederland rond te trekken met haar toneelstuk. Na afloop daarvan keert ze als bursaal van het CCC naar Curacao terug.
In 1973 kreeg Laura Quast een Sticusabeurs voor een stage in Nederland.
Op 17 januari 1979 studeerde Laura Quast af aan de Amsterdamse Theaterschool met het stuk Bai pa bini bek?
“Het stuk heeft veel losgemaakt. Na de repetities werd er vaak urenlang gepraat. De meeste spelers wonen al lang in Nederland. De kwaadheid om bepaalde dingen, die in de loop der tijd wat weggesleten was, kwam weer opnieuw naar boven. Vooroordelen ontstaan meestal door gebrek aan kennis. Ons stuk liet Nederlanders zien, waarom Antillianen iets zus of zo ervaren. Veel mensen zeiden ons beter inzicht te hebben gekregen in de positie waarin Antillianen verkeren”. (Laura Quast in Amigoe, 25 juli 1980)
In 1983 bracht Toneelgroep Pegasaya onder leiding van Laura Quast en Guus de Sain de twee Papiamentstalige eenakters, Lanta en Shushi in theater De Tempel op Curaçao. In 1987 bracht Laura Quast, samen met Helen Kamperveen, de eenakters Littekens / Nasmaak in De Brakke Grond in Amsterdam.
Tot slot nog één voorbeeld, Met gesloten deuren, van Jean Paul Sartre is Estela (Laura Quast) gestorven en zit ze in de hel met twee anderen. Op aarde ziet ze haar minnaar het aanleggen met haar hartsvriendin Olga. Onder het dansen en flirten vertelt Olga de geheimen die de twee vrouwen vroeger deelden. Eerst smeekt Estela: “Pierre, denk aan mij.” Maar als het pure beeld dat Pierre van haar had, verdwijnt door de bekentenissen van Olga, dan treurt ze om Pierre die ze voorgoed verliest. Zij laat de aarde voor wat zij is en keert zich tot één van haar hellegenoten en zegt: “Kijk me aan. Sluit me in je armen.’ (Amigoe, 21 april 1990)
Ik beperk me en wil als afsluiting Un anochi largu noemen dat ook in Aruba, op Bonaire en in Nederland met veel succes werd gebracht. Op 13 en 14 juni 1981 werd op Aruba in Cas di Cultura een door Burny Every geregisseerd toneelstuk van de dramaturg Jorge Diaz in Papiamentse vertaling vanuit het originele Spaans opgevoerd. Burny Every kwam tijdens haar werk voor de Nederlandse serie Duel in de diepte voor het eerst in aanraking met Jorge Diaz: Un Anochi Largu: “Ik las dat stuk in Nederland. Toen al werd ik door het stuk geïntrigeerd. Ik heb me het script laten sturen. Ik las zowel de originele Spaanstalige versie als de Nederlandse vertaling. In het Nederlands zijn stukken weggelaten. Die werden daar overdreven emotioneel gevonden.” (Amigoe, 26 juni 1981) Burny Every volgde daarom de Spaanse tekst in haar Papiamentse vertaling die ze samen met Pedro Velasquez maakte.
In een voorbeschouwing van de presentatie in het CCC-auditorium op Curaçao op 27, 28, 29 en 30 mei, 5, 6 en 7 juni schreef de Amigoe: “Hoewel het stuk handelt over het lot van de politieke gevangenen in Chili, kan dit niet los gezien worden van de situatie van politieke gevangenen overal ter wereld, die om redenen van ras, geloof of politieke overtuiging opgepakt zijn. Het nieuws de afgelopen maanden uit de eigen regio, afkomstig van landen als El Salvador, Guatemala, Argentinië en Nicaragua en de verklaringen van Amnesty International over de schending van de rechten van de mens, laat geen twijfel bestaan over de wrede, mensonterende behandeling van politieke gevangenen; het probleem van de ‘vermiste personen’ wordt steeds groter, denk aan ‘Las Madres Locas’ uit Argentinië.” (Amigoe, 22 mei 1981)
Laura Quast was een van de hoofdrolspelers. Guus de Sain en Bernadette Baroud schreven uitgebreid over de Curaçaose voorstelling. Het stuk speelt in een concentratiekamp, waar een groepje vrouwen in een cel gevangen zitten, ‘verdwenen’ personen, zoals er duizenden zijn in het Chili na Allende. Onderlinge argwaan laait op tussen de celmuren, gegronde argwaan, die bij vlagen tóch doorbroken wordt door een uit wanhoop geboren solidariteit.
“De vier vrouwen in het stuk worden vertolkt door Mila Palm, Greta Trappenberg, Rina Penso en Laura Quast: “De vrouwen in de cel hebben elk hun eigen persoonlijkheid. Jimena (Greta Trappenberg) is het lieve, argeloze meisje van goede familie, dat niet eens ‘links’ is, maar ‘gewoon’ werd opgepakt, omdat haar naam gevonden werd in het adressenboekje van een vriendin. Jimena, die zich ‘rechts’ noemt, het liefst oren en ogen sluit voor wat er om haar heen gebeurt, en toch het meest van allemaal de hoop vertegenwoordigt op een betere toekomst. Rosario (Mila Palm), een onderwijzeres, afkomstig uit een proletarisch milieu, is hard en nuchter. Aurora (Rina Penso), de beroemde actrice, bij vlagen haast hysterisch onder haar nieuwe lot. Olga (Laura Quast), de verpleegster en dubbelspionne, gewantrouwd, bitter eenzaam.”
“Laura Quast speelt de solitaire dubbelspionne Olga op prachtige beheerste wijze, vol ingehouden emoties. Wanneer de climax wordt bereikt in die lange, lange nacht, rolt één enkele traan langzaam langs haar wang, en het publiek kijkt doodstil toe, en houdt de adem in.” (Amigoe, 29 mei 1981) Dat is Laura Quast in haar rol. De Debrot-prijs 2020 is meer dan verdiend.
[ook verschenen in Antilliaans Dagblad, 16 mei 2020]
RSS
Facebook
Twitter
