blog | werkgroep caraïbische letteren
Categorie: Werkgroepnieuws

Suriname en de Caraïben in de 20e eeuw

Bijeenkomst IBS en Werkgroep Caraïbische Letteren

 

Op zaterdag 22 november a.s. organiseert de Stichting Instituut ter Bevordering van de Surinamistiek (IBS) in samenwerking met de Werkgroep Caraïbische Letteren een bijeenkomst in de Amsterdamse OBA met als titel: Suriname en de Caraïben in de 20e eeuw. lees verder…

Sprankelende presentatie van Aminata Cairo

door Carry-Ann Tjong-Ayong

De vierde Van Lier lezing heeft vooral veel Surinaamse dames getrokken, die, net als ik, afkomen op het onderwerp: ‘Krioro dansi: Dansen om de Afro-Surinaamse identiteit te verkennen’. De spreekster wordt ingeleid door Peter Meel, voorzitter van de Werkgroep Caribische Letteren. lees verder…

Aminata Cairo

Volgende week vrijdag, 27 juni 2014, geeft Aminata Cairo in Leiden de vierde Rudolf van Lier-lezing (klik hier voor exacte informatie).  Hieronder de informatie die haar universiteit, de Southern Illinois University in Edwardsville, over haar geeft. lees verder…

Aminata Cairo geeft vierde Rudolf van Lier-lezing

Krioro dansi: Dansen om Afro-Surinaamse identiteit te verkennen

Vrijdag 27 juni 2014

Faculteit Geesteswetenschappen, Lipsius Gebouw, zaal 011, Cleveringaplaats 1, Leiden

Suriname staat bekend als een land waar diverse etnische groepen in harmonie met elkaar samenleven. Toch is de realiteit van een multiculturele samenleving niet zelden een andere.  Ruimte creëren voor identiteit kan uitermate ingewikkeld zijn. In haar lezing zal Aminata Cairo ingaan op vormen van Afro-Surinaamse identiteitsbeleving aan de hand van een studie over Afro-Surinaamse dans, die zij tussen 2003 en 2005 in Suriname uitvoerde.

lees verder…

Jaarverslag 2012-2013

Jaarverslag Werkgroep Caraïbische Letteren Verenigingsjaar 2012-2013

Het bestuur van de werkgroep Caraïbische Letteren bestond aan het begin van het verenigingsjaar uit Peter Meel (voorzitter), Igma van Putte-de Windt (vice-voorzitter), Kirsten Dorrestijn (secretaris), Michiel van Kempen (penningmeester) en de leden Carl Haarnack, Paulette Smit, Noraly Beyer en Matthijs Ponte.
In de loop van het jaar vond een tweetal wisselingen plaats. Aart Broek kwam de werkgroep versterken en nam de functie van penningmeester van Michiel van Kempen over. De laatste bleef aan als lid. In de korte periode dat hij aanzit als penningmeester heeft de werkgroep al ruimhartig mogen profiteren van de deskundigheid van Aart Broek.
Kirsten Dorrestijn nam onder dankzegging afscheid van de werkgroep. Gedurende een aantal jaren verzorgde zij tot volle tevredenheid van het bestuur het secretariaat van de werkgroep. In de vacature die zij heeft achtergelaten, is nog niet voorzien. Het secretariaat werd sinds haar vertrek bij toerbeurt door leden van het bestuur waargenomen.

Het bestuur kwam in het verslagjaar vier maal bijeen om activiteiten voor te bereiden: op 14 januari 2013, 19 augustus 2013, 23 september 2013 en 21 november 2013. De meeste aandacht ging tijdens deze vergaderingen uit naar de organisatie van de vijfde letterendag (zie hieronder). In het bijzonder de financiering en logistiek van deze ambitieuze onderneming eisten veel van het bestuur. Los van de plenaire bijeenkomsten vergaderde het bestuur regelmatig en petit comité met derden.

 

Cola Debrot als student

Cola Debrot

Belangrijkste activiteiten

De derde Cola Debrotlezing werd op 21 juni 2013 in de Openbare Bibliotheek Amsterdam uitgesproken door dichter, schrijver en forensisch psychiater Antoine de Kom. In een diep ernstige maar tegelijk speelse beschouwing verkende De Kom de herinnering aan en doorwerking van de slavernij, met tal van subtiele en tot nadenken stemmende terzijdes. De Kom beëindigde zijn ‘In de straten van de hemel’ met een pleidooi voor Surfri – een onbaatzuchtige houding die een einde moet maken aan overheersing en onderwerping, vroeger en nu, en de deur dient te openen naar werkelijke vrijheid. Michiel van Kempen interviewde De Kom na het uitspreken van de lezing over zijn werk.
De Cola Debrotlezing sloot aan bij de vele activiteiten die in 2013 plaatsvonden in het kader van de herdenking van 150 jaar afschaffing van de slavernij in het Koninkrijk der Nederlanden. Een licht bewerkte tekst van de lezing werd gepubliceerd in de 55-ste jaargang van Hollands Maandblad, nr. 789/790, augustus/ september 2013.

De vijfde Caraïbische Letterendag markeerde het lustrum van de werkgroep Caraïbische Letteren. In een uitverkocht Theater van ‘t Woord was het publiek op 6 december 2013 getuige van drie wereldpremières. Speciaal voor de viering van het lustrum en in opdracht van de werkgroep schreven de componisten René Samson en Randal Corsen muziek op poëzie van Surinaamse en Antilliaanse dichters. René Samson bracht onder de titel Cultuurtuin kawina een energiek stuk ten gehore met zang, slagwerk en dans op gedichten van Michaël Slory en Bernardo Ashetu. Randal Corsen – Edison-winnaar en componist van de eerste opera in het Papiamentu, Katibu di Shon – gaf met zang, percussie, gitaar en piano een jazz-interpretatie van poëzie van Lucille Berry-Haseth. Margriet Hoenderdos componeerde kort voor het overlijden van de Surinaams-Nederlandse dichter Hans Faverey een muziekstuk getiteld De lussen van Hans Faverey. Het werk kwam in nauwe samenwerking met de dichter tot stand. Ook deze compositie voor blazerskwintet werd deze avond voor het eerst voor publiek uitgevoerd.
Maar het lustrum bood meer. Naast een recital van de pianist Alwin Toppenberg – die het publiek op aanstekelijke wijze entertainde met walsen en tumba’s – trad Dave MacDonald op met zijn elfkoppige Tiri Fu Bari band. De groep speelde composities op teksten van de Surinaamse dichters Trefossa, Dobru en Shrinivási in een mix van muziekstijlen. Presentatrice Noraly Beyer omschreef het treffend: ‘Poëzie gaat zweven met muziek en muziek krijgt vleugels door de poëzie.’ Lilian Gonçalves-Ho Kan You, de eerste voorzitter van de werkgroep, stelde het in haar feestrede weer anders: ‘De werkgroep Caraïbische Letteren is waarschijnlijk de meest dynamische werkgroep van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde’. De lustrumviering kwam tot stand met steun van het Amsterdams Fonds voor de Kunsten en de Openbare Bibliotheek Amsterdam.

Een groot succes blijft de blogspot van de werkgroep. Sinds 2009 bezochten bijna 2,5 miljoen bezoekers Caraïbisch Uitzicht (http://caraibischeletteren.blogspot.nl/), dat een keur aan informatie bevat over activiteiten op het gebied van de Caraïbische letteren. Het feit dat de blog steeds meer transformeert tot een database waarin over uiteenlopende zaken en personen gegevens zijn terug te vinden, stemt tot tevredenheid, maar vraagt ook om onderhoud. Het bestuur heeft zich in het verslagjaar gebogen over kwesties als het laden van de blog, de structuur van de website waarmee de blog is geïntegreerd en de beschikbare zoekfuncties. Een ander punt van aandacht betrof de mogelijkheden die kunnen worden gecreëerd om gerichter discussies uit te lokken over actuele onderwerpen. De werkgroep verwacht in 2014 in ieder geval een aantal technische aanpassingen te kunnen doorvoeren die de gebruiksvriendelijkheid van de blog zullen verbeteren.

Peter Meel
Secretaris a.i.

‘Muziek laat poëzie zweven’

door Otti Thomas

 Amsterdam – Het verzoek om werk van Caribische dichters op muziek te zetten, leidde deels tot herkenbare, maar vooral ook tot ongebruikelijke en gedurfde nieuwe composities. Het resultaat was afgelopen vrijdag te horen tijdens de vijfde editie van de Caraïbische Letterendag in Amsterdam.

lees verder…

Te gast bij de Werkgroep Caraibische Letteren 2006-2013

Gisteren, vrijdag 6 december, vierde de Werkgroep Caraïbische Letteren zijn eerste lustrum. Hieronder een lijst van namen van allen die sinds de oprichting van de Werkgroep in 2006 te gast zijn geweest.


Clark Accord †
Karin Amatmoekrim
Hilli Arduin
Bernardo Ashetu †
Orchida Bachnoe
Rudy Bedacht
Abdelkader Benali
Dé Benjamin
Sandip Bhattacharya
Aliefka Bijlsma
Aspha Bijnaar
Bo Bojoh
Felix Burleson
Arthur Cairo
Henriëtte Cairo
Izaline Calister
Filippo Castellazzi
Thea Doelwijt
Giselle Ecury
Lydia Emanuels
Eva Essed-Fruin
Hugo Fernandes Mendes
Joe Fortin
Chitra Gajadin
Sharda Ganga
Amparo Garcia Cela
Quinsy Gario
Eva Gerlach
Joyce Goggin
Lilian Gonçalves
Henna Goudzand Nahar
Ruben Gowricharn
Romeo Grot
Francio Guadeloupe
Lourens van Haaften
Henry Habibe
Gerda Havertong
Herman Hennink Monkau
Denis Henriquez
Johan Herrenberg
Maarten van Hinte
Paul Hollanders
Julien Ignacio
Miriam Illes
Rihana Jamaludin
Ena Jansen
John Jansen van Galen
Sytske Jellema
Elis Juliana
Rudie Kagie
Mala Kishoendajal
Bas Kisjes
Franc Knipscheer
Alida Kock
Antoine de Kom
Ismene Krishnadath
Sanne Landvreugd
 
Diana Lebacs
John Leefmans †
John Leerdam
Solange Leibovici
Roy Libiee
Frans Lopulalan
Lieke Marsman
Patrick Meershoek
Ana Menéndez
Jenny Mijnhijmer
Jacques de Miranda
Raj Mohan
Pablo Nahar
Quito Nicolaas
Linar Ogenia
Ellen Ombre
Gert Oostindie
Olga Orman
Diana Ozon
Bert Paasman
Norman de Palm
Walter Palm
Pamela Pattynama
Ignaro Petronilia
Garry van Pinxteren
Igor Plzak
Hans Ramsoedh
Rappa
Peter de Rijk
Carlo Rijkaard
 
Astrid Roemer
Scott Rollins
Myra Römer
Jos de Roo
Wim Rutgers
Raymi Sambo
Diederik Samwel
Ruth San A Jong
Arnold-Jan Scheer
Shrinivási
Michael Slory
F. Starik
Maureen Tauwnaar
Michael Tedja
Carry-Ann Tjong-Ayong
Benoît Verstraete
Annette de Vries
Ellen de Vries
Wendela de Vries
Robert Vuijsje
Derek Walcott
Natalie Wanga
Gloria Wekker
Joanna Werners
Pim Wiersinga
Tim de Wolf
Saiye Safdar Zaidi
Manoushka Zeegelaar Breeveld
Erich Zielinski †
 
Kunstenaars en fotografen die opdrachten verwierven van de Werkgroep
Carl Ariza
Herwolt van Doornen
Roeland Fossen
Doortje Janssen
Kris Kristinsson
Jean van Lingen
Tirzo Martha
Bert Nienhuis
Nicolaas Porter
Dhiradj Ramsamoedj
John Treffer
 
De Werkgroep verleende opdrachten voor muziekcomposities aan
Randal Corsen
René Samson
 
Logo
Anita van den Berg & Rachelle Tjin-A-Djie
(Tadberg Design)
 
Logo lustrumviering
Herwolt van Doornen
 
Techniek lustrumviering
Nico Pouwiel
Simon Lawford
Mark Snitslaar
 
Productieleiding
Djoere de Jong

Subsidiërende instellingen
Amsterdams Fonds voor de Kunst
Prins Bernard Cultuurfonds
OBA
(met bijzondere dank aan Marijke Troelstra)

 
Opnametechniek
Kees van de Wiel
Dave MacDonald
 
 
Adviesraad Werkgroep
Kirsten Dorrestijn
Joyce Goggin
Lilian Gonçalves-Ho Kang You
Henry Habibe
Carel de Haseth
Chila de Haseth
Alex Reinders
Wim Rutgers
Ruth San A Jong
Jennifer Smit
Wycliffe Smith
 
Bestuur Werkgroep
Noraly Beyer
Aart Broek
Carl Haarnack
Michiel van Kempen
Peter Meel
Matthijs Ponte
Igma van Putte-de Windt
Paulette Smit
Sanne Landvreugd. Foto © Rob Becker

Alwin Toppenberg opent lustrumviering Werkgroep Caraïbische Letteren

De Arubaanse pianist Alwin Toppenberg zal op vrijdag 6 december a.s. de viering van het eerste lustrum van de Caraïbische Letterendag – gewijd aan poëzie & muziek – openen.

lees verder…

René Samson over Kultuurtuin kawina

Op vrijdag 6 december gaat Kultuurtuin kawina in première, bij de viering van het eerste lustrum van de Werkgroep Caraïbische Letteren. Het stuk is geschreven door de Surinaams-Nederlandse componist René Samson. Hij componeerde een uniek stuk met zang, slagwerk en dans op gedichten van Michael Slory en Bernardo Ashetu. Hieronder volgt zijn toelichtende tekst.

Aantekeningen van de componist over Kultuurtuin kawina voor mezzosopraan en slagwerk

Het begon allemaal met een telefoontje van Michiel van Kempen: of ik er zin in had een stuk te schrijven gebaseerd op de poëzie van Michaël Slory en Bernardo Ashetu? Michiel en ik kennen elkaar al jaren. Mijn vriendin en ik waren aanwezig bij de verdediging van zijn proefschrift en het memorabele feest na afloop (mijn moeder zaliger zou zeggen: ai baja, feesten … dat a sabi) en daarna bleven we elkaar bij vele plezierige sociale evenementen ontmoeten. Hij wist van mijn adoratie voor Slory’s poëzie. Ik had hem waarschijnlijk verteld dat mijn vader mij vol vuur grote delen uit Slory’s Koroni Kawina uit het hoofd reciteerde (ai baja, gedichten lezen… na dat a ben sabi). Op de kleine jongen die ik toen was, maakte dat een diepe indruk. Michiel vertelde mij over Bernardo Ashetu van wiens werk ik toen nog nooit gehoord had. Wat ik van Ashetu las, overtuigde me vanaf de allereerste kennismaking: een diepe geest. Ik kon me geen mooiere compositieopdracht voorstellen. Hoe pak je zo iets aan? Bij mij begint dat vaak met nadenken over de instrumentatie. Ik wilde in elk geval iets met die prachtige teksten doen, dus een zanger of zangeres was absoluut noodzakelijk. Wat verder? Een piano? De door-de-eeuwen-beproefde combi van zingende dame of heer, bevallig gedrapeerd in de bocht van een concertvleugel? Als dat goed genoeg is voor Schubert, zou ’t voor Reneetje Samson toch ook moeten voldoen? Op de een of andere manier dreven mijn muzikale impulsen me toch een andere kant op. Ik bleef maar de ritmische klanken van een apintiedrum horen bij veel van de gedichten die ik las. Waarom weerstand bieden aan zo iets? Zangeres en slagwerker; dat moest ’t worden. Om behalve een ritmisch ook een melodisch element in mijn gereedschapskist te hebben, wilde ik een slagwerker hebben die zeer goed uit de voeten kan met de marimba: een fantastisch flexibel en veelzijdig instrument. Fanny Alofs en Tatiana Koleva (de laatste een virtuoze marimba-expert) leken me geknipt voor deze job. Behalve dat m’n jejeeen apintiedrum hoorde, zag m’n geestesoog ook dansende vrouwen en mannen; niet zo vreemd eigenlijk voor een Surinaamse jeje. Precies in diezelfde tijd had ik intensief contact met dansgroep LeineRoebana en ontmoette daar danser/choreograaf Michael Jahoda. Hij vertelde mij enthousiast over zijn leertraject bij het befaamde Alvin Ayley American Dance Theatre. Hij leek me dè man voor dit project. Mijn intensieve herlezing van Slory’s en Ashetu’s gedichten confronteerden mij met de rijkdom en gelaagdheid van hun werk. Het begon tot me door te dringen dat beide dichters vele poëtische personae in zich verenigden. Bij Slory zag ik behalve een echte Surinaamse kawinadichter, ook een verfijnde geest die de schoonheid van de natuur en van de vrouw bezong. Bij Ashetu zag ik soms beelden die me aan de Italiaanse commedia dell’ arte-traditie deden denken, maar ook veel gedichten waarin ik de stem van een beschadigd kind meende te horen. Mijn muziek kon niet anders zijn dan een reflectie van de rijkdom en verscheidenheid die ik in al die gedichten vond. Sommige van mijn stukken staan vrij dicht bij de kawinatraditie; in andere stukken zal de ervaren luisteraar moeiteloos de stijl van de Europese kunstmuziek van de afgelopen honderd jaar herkennen; zoals de toonzetting van één van Ashetu’s gedichten (Amatijo) die een directe parafrase is van Arnold Schönbergs Pierrot lunaire. In weer een ander Ashetu gedicht (Marcel) kon ik de onweerstaanbare neiging niet onderdrukken om een stuk Nederlandse tekst (“God alleen …”) te versurinaamsen (“Gado nomo ….”) in de context van een gestileerde quasi-Surinaamse bazuinkoraal. Ik kan alleen hopen dat het publiek even veel lol zal beleven aan het beluisteren van Kultuurtuin kawina als ik had tijdens mijn compositiearbeid. (René Samson, november 2013)  

Over de componist

René Samson, geboren en getogen in Suriname, kwam de eerste helft van zijn professionele leven aan de kost als chemicus. Op z’n 40ste jaar begon hij te componeren, min of meer als autodidact. Na een moeizaam begin wordt zijn werk nu met enige regelmaat uitgevoerd op concertpodia in Nederland en elders door gerenommeerde professionele uitvoerende musici. Voor meer gedetailleerde informatie (lijst van werken, concertagenda, uitgebrachte CD’s, recensies, enzovoorts) zie zijn website: www.renesamson.nl  Klik hier voor het gehele programma van de lustrumviering op 6 december 2013 en voor informatie over het bestellen van kaarten.

7.000 berichten op Caraïbisch Uitzicht

Met het nieuwtje over het Arubaanse tijdschrift Bacchanal hieronder, plaatste Caraïbisch Uitzicht gisteren zijn 7.000ste bericht. Deze blogspot is zo langzamerhand uitgegroeid tot tot een van de belangrijkste nieuwsdoorgeefluiken op het gebied van de Caraïbische cultuur aan beide zijden van de oceaan. We hebben een vruchtbare samenwerking met de Ware Tijd Literair en met verschillende vaste columnisten, recensenten en andere scribenten. Sommige berichten worden vrolijk overgenomen van andere media, veel krijgen we aangereikt, een deel schrijven we zelf. Boekpresentaties, festivalverslagen, recensies, gedichten, columns, polemische bijdragen, melancholische herinneringen, rare stukjes, documenten, zakelijke informatie uit de wereld van schrijvers, musici, beeldend kunstenaars, theatermakers, cineasten, journalisten en ga zo maar door.  Spannend, ontroerend, relaxted. Als het kan voorzien van de mooiste actuele foto’s. En steeds meer mensen vinden de weg naar deze blogspot. Duizenden per dag en in totaal gaan we al naar de tweeënhalf miljoen bezoekers. Blijf ons volgen, blijf reageren, en stuur maar in wat u goed dunkt:
info@werkgroepcaraibischeletteren.nl

Caraïbisch Vers!

 
Op donderdag 28 november 20.00 uur kan het publiek in de Bibliotheek Bijlmercentrum in  Amsterdam Zuidoost kennismaken met de nieuwste Caraïbische boeken en hun schrijvers. In een flitsend programma met beeld en geluid gaat Michiel van Kempen (bijzonder hoogleraar West-Indische Letteren aan de Universiteit van Amsterdam) in gesprek met maar liefst negen schrijvers:
 
* Karin Amatmoekrim: zij schreef een roman over een uiterst delicaat moment in het leven van de Surinaamse publicist, vrijheidsheld en geschiedschrijver Anton de Kom: De man van veel. Het boek deed al veel stof opwaaien: gaat het liggen of dwarrelt het door?
 
* Leo Balai baarde als historicus groot opzien met zijn proefschrift over het slavenschip Leusden, een wetenschappelijke studie waarvan inmiddels een editie voor het grote publiek is verschenen: het gruwelijke verhaal van de koelbloedige moord op een schip vol slaven.
 
* Jeannette van Ditzhuijsen is bekend van verschillende boeken over de Antillen, maar presenteert nu voor het publiek het schitterende fotoboek over de Antilliaanse muziek Músika Curaçao van Sinaya Wolfert, waarvoor Jeannette van Ditzhuijsen de tekst schreef.
 
* Giselle Ecury, Antilliaans evengoed als Nederlands, voegde een nioeuwe roman toe aan haar oeuvre: De rode appel, een roman over de morele, psychologische en seksuele groei van Elisabeth.

* Eardly van der Geld schreef een actuele roman over de gevolgen van het slavernijverleden: Curaçaos bloed.

 
*  Janny de Heerschreef een forse roman over een Duitse immigrant in het 19de-eeuwse Suriname: Gentleman in slavernij. Voor het boek verrichtte zij uitgebreid historisch onderzoek in  tal van archieven, maar wat telt is het romanverhaal.
 
 
*  Ricardo MacNacktekende voor het boek Vervlogen dagen in de voormalige DDR, een van de vele curiosa uit de Surinaams-Nederlandse letterkunde: een dagboek van een stage tussen 1982 en 1983 in het socialistische Oost-Duitsland.
 
*  Frank Ong-Alok maakte een multimediaal prenten-, liedjes- en verhalenboek met cd voor kinderen van 0 tot 100 jaar, veertien liedjes en zes verhalen onder de titel Bloemies.
 
* Stephan Sanders, tv-journalist en columnist van Vrij Nederland, schreef een aangrijpend relaas van zijn moeizame vriendschap met Anil Ramdas, een uiterst persoonlijk In memoriam onder de titel: Iets meer dan een seizoen.
 
U kunt boeken aanschaffen in de boekenstands en de schrijvers zullen hun werk signeren.
 
De muzikale begeleiding wordt verzorgd door Sanne Landvreugd.
 
Datum: donderdag 28 november
Aanvangstijd:  20.00 uur
Locatie: Bibliotheek Bijlmercentrum, Frankemaheerd 2, Amsterdam Zuidoost
 
Toegang gratis; reserveren gewenst via brc@oba.nl / 020-6979916
 
Organisatie: OBA en Werkgroep Caraïbische Letteren
 
 
 


Sanne Landvreugd. Foto © Michiel van Kempen

Dave MacDonald’s band sluit lustrumviering af

Dave MacDonald met zijn elfkoppige Tiri Fu Bari band zal het slotoptreden verzorgen van de lustrumviering van de Werkgroep Caraïbische Letteren op 6 december a.s. David MacDonald nam poëzieteksten van Trefossa, R. Dobru en Shrinivási en zette die op muziek, telkens met een geheel andere klankkleur, soms intimistisch, soms op een spetterende kaseko. Het belooft een waar spektakel te worden in het Theater van ‘t woord, dat is de grote theaterzaal op de zevende verdieping van de Openbare Bibliotheek Amsterdam, want aan MacDonald’s band gaan drie andere, zeer uiteenlopende groepen en één pianosolist vooraf.

En alsof het niet op kan: Na de formele afsluiting van de viering in de grote zaal speelt Dave MacDonald nog zelf in de foyer enkele nummers samen met de saxofoniste van zijn band, Sanne Landvreugd. Voor het complete programma: klik hier.

Sanne Landvreugd. Foto © Michiel van Kempen
  • RSS
  • Facebook
  • Twitter