Cas van alarm in de Para – Leren van geschiedenis 125
door Hilde Neus
Para staat bekend als een district waarin veel verzetsactiviteiten plaatsvonden tijdens de slaventijd. Dit vindt zijn oorsprong in twee achtergronden, die bijzonder waren voor dit gebeid. Het eerste was, dat het dicht bij Paramaribo lag en diende als uitvalsbasis voor de Marrons om hun guerrilla-aanvallen uit te voeren, zowel in de omgeving als naar de stad toe. Daarom patrouilleerden de korpsen Zwarte Jagers en het Mulattenkorps over het Pad van Wanica, om eventuele aanvallen te signaleren en tegen te houden. Daarnaast was het gebied ongeschikt voor de verbouw van suiker of koffie, vanwege de Savanne waarvan de zandgronden niet vruchtbaar genoeg waren voor plantagelandbouw, maar wel veel geschikt kaphout voor de huizenbouw leverden.
Kassa tegen de weglopers
In 1778 klaagde het Hof van Justitie en Politie van de kolonie Suriname, dat er onvoldoende belastingen binnen kwamen voor de Kassa tegen de weglopers. Wat er inzat, was onvoldoende om de kosten van defensie tegen de ‘binnenlandse vijand’ te dekken, en er werd gevreesd dat het aanstaande jaar nog minder geïnd zou worden. De opbrengst der producten was schraal, maar de betalingen uit de kassa moesten worden voortgezet. Daarom werd besloten dat niemand meer zou worden uitgezonderd van directe betalingen, behalve militairen, predikanten en conducteurs van het Vrijkorps. Ieder ander moet netjes op tijd betalen, volgens het plakkaat, zo liet kapitein A. Milly weten op 8 februari 1778.
Para in vier segmenten
Hij vaardigde direct een aanvulling uit op het algemene reglement in het geval van alarm in de divisie van Para. Dit gebied zou opgedeeld worden in vier delen. Het eerste deel bestond uit plantage Berlijn, Orange, Munckensteijn, de Boedel van Bernard, L’Inquietude, de Vrede, de Eendragt, en de Nieuwe Hoop. De eigenaars zullen de plantages in gereedheid brengen, door het leveren van de volgende manschappen, ammunitie en droge kost voor 4 à 5 dagen (in een goede commandozak). Iedere schutter dient voorzien te zijn van 12 scherpe patronen, wat kruitwerk en twee vuurstenen. Berlijn zou 10 schutters gereed hebben, Orange 3, Munckensteijn 2, Bernhard 2, L’inquietude 3, De Vrede 5 de Eendracht 2 en de Nieuwe Hoop 2. In totaal 30 stuks manschappen die zich na het eerste alarmschot dienden te vervoegen op Berlijn om zich, daar aangekomen, met de eerste onderofficier naar de Savanna te spoeden en vervolgens koers te zetten naar de Boterbalikreek. Wanneer het alarm af zou gaan aan de kant van de Surinamerivier, begeven zij zich naar de Marshallkreek om – indien mogelijk – de vijand tegen te houden.
Andere divisies
De tweede verdeling is van Welgedacht tot Loefbeek, links en rechts, inbegrepen, Matuaribo, Mawakabo, Jagersburg, Hannover, Beaulieu, 32 stuks in totaal. Zij verzamelen zich op Hannover of Mawakabo en vervoegen zich met de officier de koers richting westen, om zich naar urgentie van zaken te schikken naar Worsteling Jacobs. De derde verdeling is de plantages omvat de Tawajakoerakreek en Coropina. De Waakzaamheid levert 2 man, Indigoveld 4, Gloria 4, Vreeland 2, Vierkinderen 8 en La Prosperité ook. Mijnhoop 2, Sempoce [sic] 2, Kweeklust 8 Overtoom 10 en Osembo 10 en Bossé 6. Deze 58 stuks manschappen verzamelen bij Vierkinderen, en trekken naar boven of naar beneden. Als het alarm van de Pararac komt, zal Osembo de verzamelplaats zijn. Daarvandaan zal men zich van achteruit spoeden naar de grote Savana om daar de vijand te ‘couperen’. Daarna vervoegt men zich naar het Communicatiepad achter plantage Vredenburg.
De vierde verdeling is vanaf het Pad van Wanica tot aan Onverdacht. Onverdacht, […]ribo, Welgedacht, Guldenvlies, L’Esperance, Nieuw Mocha, La Bonne Amitié, Altona, Vredenburg, Ornamibo, Houttuin, Tout Lui Faut, Dijkveld, Houtvlied en Beekhuijzen, 55 man in totaal, vervoegen zich op plantage Vredenburg. De naaste buren en de overburen verlenen assistentie om de aangevallen plantage ‘voor schade te bevrijden’. Ze hoeven dan geen manschappen te sturen, maar zullen de dichtstbijzijnde aanvallen afslaan.
Het Communicatiepad
Om de troepen zich goed te laten verplaatsen was het noodzakelijk een Communicatiepad aan te leggen achter de Plantages, van 5 voeten breed, zo veel als mogelijk op de rits van Ongelegen tot aan de Wanicakreek, om daarover met snelheid te kunnen patrouilleren.
Op Post Hama konden 50 man gestationeerd worden zodat er een Piket was achter de Carolinakreek. Post Saron werd versterkt met 30 man. Post Berlijn kon blijven zoals die was. Er zouden goede schutternegers worden geplaatst, en vaartuigen van de plantages. Iedere betrokkene diende zich stipt aan deze orders te houden, op straffe van f50,- de eerste keer en f100,- de tweede keer. De derde keer werd men na exigentie (ernst) van zaken gecorrigeerd en volgde een passende straf.
Uit dit relaas blijkt duidelijk dat het gouvernement, naast de aanleg van het Cordonpad vanaf Jodensavanne om de plantages heen, ook in de Para dergelijke maatregelen trof om aanvallen van de Marrons te stuiten.
RSS
Facebook
Twitter
