Cándani/ Asha Radjkoemar/ Saya Yasmine Amores overleden
Gisteren, 4 augustus 2021, is in Amsterdam overleden de dichter en prozaschrijver Saya Yasmine Amores, die eerder bekend verwierf onder de naam Cándani. Zij was de eerste dichter die in 1990 in Suriname met een bundel met gedichten in het Sarnámi kwam.
Cándani werd als Asha Radjkoemar geboren in het district Suriname, nabij Pad van Wanica op 8 maart 1965. Cándani betekent in het Sarnámi: Maanlicht, of ook wel Esthetica van de maan. Zij had dit pseudoniem gebruikt vanaf 1982 en publiceerde veelvuldig in het tijdschrift Bhásá.
In 1990 maakte zij haar boekdebuut met een dichtbundel in het Sarnámi en het Nederlands: Ghunghru tut gail/De rinkelband is gebroken. De bundel werd gezamenlijk uitgebracht door uitgeverij De Volksboekwinkel (Paramaribo) en het NBLC (Den Haag) en de auteur kwam voor de presentatie naar Nederland. Zij ging niet meer terug naar haar geboorteland vanwege de familieomstandigheden daar. Zij was als illegaal in Nederland en kwam terecht bij Scientology. Wel ging zij door met publiceren. Later werk verscheen bij de kleine uitgeverij Canna en bij In de Knipscheer.
Cándani’s debuutbundel en haar eveneens tweetalige bundel Ghar ghar ke khel/Het spel van huisje huisje (2002) en de Nederlandstalige bundels Vanwaar je dacht te vertrekken sta je geplant (1993), Zal ik terugkeren als je bruid (1999) en Een zoetwaterlied (2000) beschrijven in fraaie, zij het uiterst sombere beelden de melancholie over de voorbijgegane jeugd, voornamelijk tegen het decor van een eenvoudig hindostaans plattelandsbestaan. Zij schreef ook twee romans, Oude onbekenden (2001) en Huis van as (2002) waarin de zoektocht naar het verleden en het antwoord op de vraag wie-ben-ik geplaatst wordt binnen de historische context van de hindostaanse migratie van India naar Suriname en de tweede migratie naar Nederland. Geef mij het land dat in jou woont (2004) is een historische dichtbundel over de geschiedenis van Suriname.
Na jarenlang stilzwijgen trad zij in juni 2013 weer naar buiten, nu met schilderijen die zij maakt onder de naam Saya D.L. Amores. Ook publiceerde zij haar poëzie vanaf dat jaar onder het nieuwe pseudoniem. In 2020 verscheen onder die naam haar bundel Sarnámi/Nederlandse gedichten Bánsuri ke gam/Het verdriet van de fluit.
In kleine kring mailde zij een aantal maanden geleden dat zij aan kanker leed en niet lang meer te leven had. Op woensdag 4 augustus 2021 kwam aan haar ziekbed een einde.