Boekenweek Bibliotheek Curaçao
door Marja Berk
“Geachte lezer, Vandaag kwamen mevrouw Danise en de heer Germain naar onze school en zij gaven een zeer aangename en educatieve voorstelling. Wij ontvingen tevens een geschenkje van mevrouw Danise. Wij willen u dan ook hartelijk danken voor het uitkiezen van onze school voor uw presentatie. Met vriendelijke groet.” Het is slechts één bedankbriefje uit een reeks die de Openbare Bibliotheek Curaçao ontving, want voor het eerst in lange tijd vond de Boekenweek plaats op Curaçao.
Het evenement duurde van 18 tot 23 november en droeg de naam ‘Siman di Ban Lesa’. Het is niet het enige initiatief dat Gerda Willems, directeur van de Openbare Bibliotheek Curaçao, in het leven riep. De Bibliotheek moet vernieuwend zijn vind zij en lezen moest veel meer onder de aandacht worden gebracht. Met dit in het achterhoofd werd ook het Leescafé in het leven geroepen, gesitueerd in de hal van de Bibliotheek. In het café staan moderne tafels met barkrukken en een standaard met een keur aan tijdschriften. Aan de bar kunnen heerlijke pastechi’s en meer lekkers worden besteld. Frisdrank, koffie, thee; het ontbreekt er aan niets.
“Maar we hebben boven ook een computerlokaal, open voor het publiek”, zegt Willems. “Het is toegankelijk voor organisaties, groepen en zeer geschikt als leslokaal.” Ook de door haar geïnstalleerde leeshoekjes worden druk bezocht door zowel ouderen als de jeugd. Willems vindt het zeer belangrijk dat er meer gelezen wordt, maar niet om het lezen zelf. “Lezen en zeker begrijpend lezen, bevordert de algemene ontwikkeling, laat je met beide benen in de maatschappij staan.” Twee jaar geleden initieerde zij voor het eerst een Kinderboekendag.
“Dat was succesvol en hoopgevend dus besloten we vorig jaar er een hele week van te maken. Maar omdat lezen essentieel voor iedereen is vonden we het belangrijk dat ook volwassenen geïnteresseerd raakten. Opa’s en oma’s, ouders, ze lezen allemaal, zij worden er tijdens de Boekenweek ook bij betrokken.”
Nitzah Jacobus, coördinatrice bij de Bibliotheek, knikt instemmend. Het thema van de Boekenweek was Spel en Sport en vele lagere scholen werden door teams bezocht. Auteurs, gekoppeld aan sporters, gaven er in teamverband gezamenlijk lezingen. “Je moet het wat luchtig houden en er geen zware kost van maken. Daarom hebben we ook sporters uitgenodigd”, vertelt Jacobus. “Met die combi, auteurs en sporters, zijn we dus naar de scholen toegegaan. Maar er waren ook vertellers bij en voor de speciale scholen kregen we een tekenaar zo enthousiast om mee te gaan.”
Laura Quast en Roland Colastica, het zijn maar twee namen in een reeks van deelnemers die hun medewerking verleenden. Welgeteld achttien auteurs en zestien sporters waren bij het project betrokken en allen deden dat met veel enthousiasme. Jacobus vervolgt: “Eigenlijk hadden we dus teams van drie mensen. Een auteur, een sporter en een begeleider van de Bibliotheek óf iemand van de Lions Club, die dit project mede heeft gesponsord.” Maar dat is niet helemaal de juiste term. “Nee”, verduidelijkt Willems, “eigenlijk is het een gezamenlijk project van de Bibliotheek en de Lions Club en zij hebben voor een geweldige ondersteuning gezorgd.” De teams van auteurs en sporters bezochten de scholen en zij kregen een kader mee. Het lag in de bedoeling dat zij samen met de kinderen een artikel of een blog maakten. Jacobus: “In ieder geval iets dat terug te vinden is in een krant met interviews en foto’s. Daar staat een tijdslimiet voor en de stukjes komen ook bij ons terecht. De auteurs beoordelen de inzendingen en kiezen de leukste stukjes uit, daar wordt dan een krant van gemaakt. Op enig moment moet je het stimuleren van lezen op een creatieve manier tastbaar maken. Als je de kinderen zelf iets laat ontwikkelen dat ook weer door anderen wordt gelezen bevorder je een wisselwerking tussen die creaties.”
Willems vult dit aan met de opmerking dat kinderen zich bewust moeten worden van het feit dat zij zelf in staat zijn om te creëren. Welke rol speelden de sporters dan? Jacobus lacht. “Ik begrijp dat je die link in eerste instantie niet helemaal ziet, maar de auteurs namen tijdens het bezoek het voortouw en betrokken de sporters bij het geheel. De auteur zorgde voor de interactie en liet daarbij de sporter zijn ervaringen vertellen.” Niet alleen werden scholen bezocht, bepaalde scholen kwamen ook zelf naar de Bibliotheek toe. Voordat we toekomen aan de resultaten die de Boekenweek heeft opgeleverd, wordt de vraag gesteld of Willems niet bang is dat de Bibliotheek in dit digitale tijdperk zijn langste tijd heeft gehad. “Daar zijn we niet mee bezig”, is het antwoord. “Het gaat om waar we voor staan, daar moeten we steeds een bestaansreden in vinden. Of dat nu digitaal is of niet, wij willen gewoon het lezen in zijn algemeenheid stimuleren en een bijdrage leveren aan de maatschappij. De Bibliotheek behoudt haar bestaansreden altijd voor zover de noodzaak blijft aan stimulering en ontwikkeling van de mens en in dit geval ook van ons land. De Bibliotheek moet het lezen en ontwikkeling bevorderen, los van de vorm waarin het gepresenteerd wordt en juist aan de bestaande behoeftes en noodzaak van zijn tijd voldoet.” Duidelijk.
Het ligt overigens in de bedoeling de volgende keer ook de middelbare scholen bij de Boekenweek te betrekken. Niet alleen het project met de auteurs en sporters was belangrijk, de Boekenweek voorzag ook in lezingen en een speurtocht die in een getransformeerdeBibliotheek zelf werd gehouden. “Jammer dat de opkomst daarvoor slecht was, maar misschien heeft dat te maken met het feit dat die speurtocht niet in het weekend werd gehouden. Het was een hele spannende verrassingsspeurtocht, die uiteraard alles met tekst te maken had. Er was ook een tijdslimiet aan verbonden en elke tien minuten ging er een bel, erg leuk!”
De reacties op de Boekenweek waren zeer positief. “Je merkte aan docenten en leerlingen dat ze het op prijs stelden, waaruit toch ook weer de noodzaak van aandacht voor lezen blijkt”, aldus Willems. Zij kwam tot de conclusie dat deze aandacht niet eens per jaar zou moeten plaatsvinden, maar het thema als een rode draad door het gehele jaar zou moeten lopen.
“Het zou zo moeten zijn dat de overheid meer aandacht voor literatuur stimuleert. Het gaat natuurlijk niet alleen om het technisch lezen, ontwikkeling heeft ook te maken met een juiste opname van een creatieve verhaallijn. Ondanks mijn enthousiasme over deze Boekenweek zag ik ook wat we al die tijd hadden gemist. Maar ik wil niet achterom maar vooruit kijken. We gaan deze week ook terdege evalueren. Niet alleen intern, maar ook met de auteurs. Ik ben ervan overtuigd dat er vele verbeterpunten naar voren zullen komen, zeker ook vanuit de auteurs, maar het begin is er. Op die manier komen woorden en daden bij elkaar en kunnen we in 2014 deze verbeterpunten integreren. Het is hoopvol om te zien dat alle doelgroepen in deze week vertegenwoordigd waren. Er kwam bijvoorbeeld een oude mevrouw heel langzaam de Bibliotheek ingelopen, op weg naar de groep voor 60+. Maar ze was er wél bij! Vergeet niet dat ook de zestigplussers onderdeel uitmaken van onze maatschappij. En het leuke was dat hele gezinnen naar de Bibliotheek kwamen. Papa of mama met een kind of gezellig met z’n allen. Dat was een erg leuke ervaring.” Maar Gerda Willems is ervan overtuigd dat ze er nog lang niet is. “Er valt nog veel te leren en te ondernemen. We moeten ook meer talen in de Bibliotheek opnemen. Meer Spaanstalig bijvoorbeeld, want daar is vraag naar. We leven hier in een multiculturele samenleving en daar moeten we meer op inspelen. Bovendien wil ik meer de achtergrond belichten en niet alleen mijn pijlen richten op het lezen zelf, maar vooral waaróm het zo belangrijk is om te lezen.”
Willems betreurt ook de oppervlakkigheid van social media. “Je ziet vaak dat een uitspraak van iemand volkomen verkeerd wordt geïnterpreteerd. Er wordt te snel en te plat gereageerd zonder dat mensen zich realiseren wat ze daarmee bewerkstelligen. We zitten vol vooroordelen en alles wordt razendsnel in een hokje geplaatst. Niemand heeft nog de rust om eens te kijken wat die persoon nou precies bedoelde, of wat daar de achtergrond van is.”
De lezingen die in de Bibliotheek werden gehouden werden minder goed bezocht dan Willems had gehoopt. “Daar leer je wel van. Wellicht lag het aan het feit dat de lezingen in het begin van de week plaatsvonden, aan het eind van de week loopt dat verrassend genoeg beter. We hebben er ook fouten in gemaakt. Achteraf kwamen we tot de conclusie dat we meer informatie over de lezingen in de promotie ervan hadden moeten verwerken. Dus dat moet volgende keer beter. Maar het lijkt ook wel of we hier op het eiland geen geduld en rust meer hebben om naar iemand te luisteren. Als ik in het buitenland een lezing bezoek zie ik iedereen uren aandachtig opletten. Hier gaat het er een stuk oppervlakkiger aan toe en dat vind ik jammer.”
Maar ondanks dat kan Willems concluderen dat de eerste Boekenweek in lange tijd, een succes was. “Het was ook zeer bevredigend te zien hoe de auteurs bij de afsluiting van het evenement reageerden, ze waren laaiend enthousiast. Dus je begrijpt dat ik dit concept graag wil continueren, waarbij ik één uitzondering wil maken. Volgende keer wil ik graag één buitenlandse auteur betrekken bij het geheel. Niet eens zo zeer voor het publiek alswel voor de auteurs zelf. Een ‘vreemde eend in de bijt’, laat ik het zo maar even noemen, kan de horizon van onze auteurs verbreden. Iemand van buitenaf heeft andere inzichten en ideeën. Interactie is alleen maar goed.” Gerda Willems en Nitzah Jacobus kijken met plezier terug op deze Boekenweek. Ze waren niet de enigen gezien de cadeautjes, certificaten en zelfs hele shows die auteurs en sporters van de scholen kregen…
[uit Amigoe, 7 december 2013]
RSS
Facebook
Twitter
