blog | werkgroep caraïbische letteren

Bij het etno-klassisme van Sandew Hira

door Theo Para

Omdat voor pro-Bouterse publicist Sandew Hira zijn gelijk op voorhand vaststaat en hij zijn persona daarmee identificeert, kan hij niet anders dan leren, vervangen door verdraaien: recht praten wat krom is. Hira weigert te accepteren dat waarheid vrucht is van de tijd, niet van autoriteit. Hij had gedacht door aan te schuiven bij de paarse absolute macht in Suriname meer geloofwaardigheid, gezag en reputatie te kunnen verwerven. Hij werd (‘in natura’) betaald ‘waarheidsvinder’ van de president-hoofdverdachte en mocht de slachtoffers van de decembermoorden en ‘families van 8 december’ belasteren via de paarse staatsmedia. Hij noemde dat ‘dialoog en verzoening’.

 

 

Tabakspot met een ‘house negro’. Collectie Tabakspotu Bibliotheca Surinamica

Hira werd propagandist van onvoorwaardelijke amnestie, apologeet van straffeloosheid voor politiek gemotiveerde ontvoeringen, folteringen en (massa) moorden. Hij vertrapte daarmee het recht op recht van slachtoffers van de militaire dictatuur en van de Binnenlandse Oorlog en hun nabestaanden. Hij orkestreerde, ‘in natura’ gefinancierd door de regering Bouterse, als substituut voor rechtbank en waarheidscommissie, een ‘proces van waarheidsvinding’ als staatsmedia show waar uitsluitend Bouterse en trawanten in beeld en aan het woord kwamen. Niets hoor en wederhoor. De gevolgen voor de geloofwaardigheid van Hira zijn bekend: in Suriname bereikte hij de houdbaarheidsdatum als columnist van de gezaghebbende nieuwssite Starnieuws. In Nederland werd hij door het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en erfenis, NiNSee, afgeserveerd als keynote speaker van de Keti Koti lezing.

Maar in plaats van te leren, bleef Sandew Hira zich gedragen als de spookrijder die zijn tegenliggers verwijt de verkeerde kant op te rijden. Hij mocht dan boos stampen, hij stampte in drijfzand. Zo had Hira via een interview met zichzelf (FAQ) op social media de vraag gesteld of hij vindt dat Bouterse amnestie voor de decembermoorden moest krijgen. Zijn antwoord was ‘Ja’. Maar in zijn pro-straffeloosheid boek – ‘De Getuigenis van President Desi Bouterse’ – had hij beweerd dat Bouterse ‘onschuldig’ was. Waarom zou iemand die onschuldig is, amnestie moeten krijgen?

Etno-klassisme
In Suriname mocht Hira na zijn exit bij Starnieuws, ‘columnist’ van het paarse radioprogramma Bakana Tori worden en in Nederland mocht hij, alweer zonder hoor en wederhoor, op de paarse radio Mart factfree beweren dat Theo Para een ‘house negro‘ aangestuurd door de ‘kolonisator’ was.

Klassisme staat voor discriminatie op basis van sociale klasse. Het begrip ‘house negro’ is evenals ‘koelie’ een denigrerend, etno-klassistisch stigma. Onterecht wordt daarmee de uitbuiting en strijd van de tot slaaf gemaakten in huishoudelijke dienst van de koloniale slavenhouders, miskend en gebagatelliseerd. Volstrekt onzinnig wordt de interpersoonlijke nabijheid van die tot slaaf gemaakten en de slavenhouders, die voortvloeide uit de aard van hun werk, als ideologische collaboratie voorgesteld.

Vanuit een ander perspectief bezien heeft Hira in zijn duiding van mij als house negro misschien deels gelijk. Ik ben nazaat van Afrikaanse tot slaaf gemaakten. Ik heb in de archieven voorouders kunnen lokaliseren die werkten op plantages, waar er tussen veld en slavenhoudershuishouden geen Chinese muur stond. Misschien had ik ook house negroes als voorouders. Als Hira denkt mij met house negro te beledigen, dan vergist hij zich. ‘Koelie’, ‘house negro’ of ‘field negro’, ik heb voor al de mensen die achter die etiketten schuil gingen evenveel respect en waardering. Ik verdedig het recht op individualiteit en menselijke gelijkwaardigheid tegen de demagogen van de dehumaniserende, etno-klassistische constructen.

Het is niet anders, er waart een spook door Hira’s verbeelding, en dat spook heet Theo Para. Dat Hira in zijn poging tot karaktermoord zich van etno-klassistische sjablones zou bedienen verbaast mij niks. Politicide, het systematisch liquideren van politieke tegenstanders, is nauw verwant aan het (etno-)klassisme. Hira heeft zich in Suriname ontpopt als een negationist, een ontkenner van de criminele aard en daarmee de ernst en impact van dit misdrijf tegen de menselijkheid.

Theo Para
House negro

[ook verschenen op Waterkant, 27 juni 2019]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter