blog | werkgroep caraïbische letteren

Bij de presentatie van Helena Engelbrecht-Fornara’s dichtbundel Manchi

door Giselle Ecury

In het woord van welkom door de persvoorlichter van het Arubahuis, Sidney Kock, bracht hij haar extra voor het voorlicht en hen als paar weer even samen: “Een bijzondere auteur van een bijzondere bundel over een bekende persoon van Aruba: Armand Engelbrecht, in 1986 minister van Financiën tijdens het eerste en tweede kabinet Eman, die helaas te jong is overleden.” 28 mei werd voor alle aanwezigen een gedenkwaardige dag.

Mede namens de uitgever zelf, Franc Knipscheer (die tot zijn spijt, vanwege literaire activiteiten elders, verstek moest laten gaan) verwoordde redacteur Peter de Rijk het zo: “Van werk uit Aruba en het gehele Caribische Gebied worden wij, als uitgeverij, blij en gaat ons hart sneller kloppen. Het werk van Helena is een gevoelig en intiem “verhaal” over de liefde die als het ware de dood weet te verdrijven. Want: hoe ga je om met iemand die er niet meer is en die je intens mist? Dit kleine, maar fijne boekje laat het zien.”

Een zichtbaar geëmotioneerde Helena – voor intimi: “Leny” – bedankte in haar toespraak allereerst de Gevolmachtigd Minister, de Heer Edwin Abath, dat zij juist in het Arubahuis haar overleden man onder ieders aandacht mocht brengen. Ook de aanwezigheid van de Gevolmachtigd Minister van de Nederlandse Antillen, de heer Marcel van der Plank, werd zeer gewaardeerd. De echtgenote van Mito Croes, oud Gevolmachtigd Minister van Aruba, vertegenwoordigde haar man, die als Minister van Welzijnszaken een collega was van Armand Engelbrecht. Aandacht was er voor haar 90-jarige moeder, voor haar dochter en kleindochter, vier generaties bijeen. Voor een nicht van haar overleden man, mevrouw Jennifer Hauwert-del Prado en voor een groot aantal vrienden en vriendinnen – nog uit de Colegio Arubano-tijd, want Helena bracht een groot deel van haar jeugd door op Aruba.

“Negen jaar geleden kwam ik hier, nog samen met Armand. Daarna was ik hier weer voor het eerst ter gelegenheid van de boekpresentatie van Jacques Thönissen. Buiten in de zon praatte ik mezelf moed in. Opeens viel mijn oog op een leeg pakje Marlboro, dat daar op de grond lag. Het favoriete merk van mijn man. Hoewel in tranen, voelde ik me gesteund. Ik wist: Manchi is bij me.” Helena verhaalde over de zo moeilijke periode van rouw, waarin ze heel veel van zich moest afschrijven. Pas jaren later bedacht zij, dat zij Manchi wilde laten voortleven, dat ze iets tastbaars van hem wilde nalaten. Toen zij Alice van Romondt in haar hoedanigheid van Voorzitter van het Prins Bernhard Cultuurfonds op Aruba om raad vroeg met betrekking tot het uitgeven van haar werk, moedigde die haar aan uitgeverij In de Knipscheer te benaderen.

“Van de 185 ingezonden gedichten selecteerde de uitgeverijredactie er 42… Dat was even schrikken. Tot ik me realiseerde dat ik alleen maar blij mocht zijn met de eer dat mijn werk gepubliceerd zou worden.”

Ook betreffende de omslagfoto moest Helena wat wegslikken. De uitgever wist goed hoe het boek eruit moest zien – en dat was anders dan het beeld, dat Helena erbij had. Uiteindelijk ging zij ervoor naar “Zeerover”, de fisherman’s bar in Savaneta, waar Manchi graag domino speelde met zijn vrienden. Voor haar een nieuwe drempel om te nemen. Maar toen zij er aankwam, speelde het lied “Mi eterno amor secreto”, waar Helena en haar man beiden dol op waren. Opnieuw een teken, dat hij haar steunde. Zo werd daar – met zicht op die altijd zo mooie Caribische Zee – door Ovidio Perez de foto genomen die werd goedgekeurd. En terecht. Een treffend beeld: de handen van de dominovrienden Robby Larmonie, Junior de Cuba en Jeffrey Vlaun shuffelen de stenen, terwijl op de vierde plaats de hoed van hun vriend Manchi is neergelegd.

“Misschien zijn mijn teksten voor anderen herkenbaar? In dat geval is het – naast een ode aan mijn man – hopelijk ook een troost voor anderen; dat zou mooi zijn,” eindigde Helena haar bewogen toespraak.

Het eerste exemplaar werd aangeboden aan de Heer Abath die het boeiend en bijzonder noemde zo bijeen te zijn – eigenlijk rondom de overleden Manchi, die hij gekend had als collega, als mentor, als echtgenoot en in de rol van vader. Een uitzonderlijk sociaal mens, intens ook, een politiek vechter binnen een hechte groep politici. Iemand die ervan hield op de voorgrond te staan en voor wie het een zware klap was, toen zijn eerste echtgenote plotseling uit het leven werd weggerukt. “Het was echter mooi te zien, dat hij zich hier uit omhoog werkte, weer opfleurde, nadat hij jou, Leny, als zonnetje in zijn leven toeliet. Door dit boek leeft hij weer. Laten we afspreken, dat je dit boek altijd meeneemt als je naar het Arubahuis komt, want zo is hij altijd onder ons,” aldus Edwin Abath.

Helena Fornara kwam op 3-jarige leeftijd op Aruba wonen, omdat haar vader daar een baan kreeg. Zij ging zich sterk verweven voelen met Aruba. Na het Colegio Arubano doorlopen te hebben, ging zij naar Nederland. Daar nam het leven voor Helena onverwachte wendingen. Ze trouwde, kreeg twee kinderen, werd fulltime moeder. Een scheiding volgde en een moeizame strijd om als alleenstaande vrouw het hoofd boven water te houden. In 1989 behaalde ze het diploma HBO Bedrijfsmaatschappelijk Werk. Na werkzaam geweest te zijn bij diverse Ministeries kreeg ze een goede parttime baan bij onder meer de Tweede Kamer der Staten Generaal.

Haar vakanties bracht ze het liefste door op Aruba, waar ze heimwee naar had. Zo kwam ze tot haar grote verrassing in 1997 schoolvriend Manchi weer tegen. Pas in januari 2001 zouden ze elkaar weer ontmoeten. De liefde was toen direct wederzijds. Al spoedig stortte hun wereld in: Manchi bleek longkanker te hebben. Hij ging naar Nederland voor een langdurige behandeling in het Antonie van Leeuwenhoek Ziekenhuis en vroeg Helena daarna met hem mee te gaan naar Aruba. Ze zei haar banen op. Zij gingen in februari 2002 naar Aruba. Een jaar later trouwde het paar. Op 8 juni 2004, Helena’s verjaardag, overleed Manchi.

De bundel Manchi is een inkijk in het zielenleven van de schrijfster. Het geeft een beeld van haar angsten, haar strijd, haar verdriet.

[…]
toch ruik ik jou
ik zie je ook staan
met je hoed op en je peuk tussen je lippen
kijkend naar mij
uit: Sigarettenrook

Helena Engelbrecht-Fornara: Manchi
Poëzie
Uitgeverij In de Knipscheer, Haarlem
Ingenaaid, 48 pagina’s, € 13,50
ISBN 90 6265 654 7
Eerste uitgave 2010
www.indeknipscheer.nl

De Arubaanse presentatie van de bundel Manchi vindt plaats op 22 juni in ‘Arubiana’, het nieuwe onderkomen van de Biblioteca Nacional in Oranjestad.

[Bron: AD]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter