‘Beeldengroep Petrus Donders moet weg uit Wilhelminapark’
PARAMARIBO — Bij de rechtbank in Breda, Nederland dient woensdag de beroepszaak tegen het besluit van de gemeente Tilburg om slechts een informatiebord te plaatsen bij het omstreden beeld van de missionaris Petrus Donders in het Wilhelminapark. Twee leden van Ubuntu Connected Front (UCF) Tilburg zijn in beroep gegaan tegen dit besluit.
UCF vindt de beeldengroep racistisch, koloniaal en stereotyperend. “Beeldengroep Petrus Donders moet weg uit Wilhelminapark”, zegt UCF Tilburg-voorzitter Kenneth Cuvalay. Doordat de gemeente Tilburg de beeldengroep niet wil verwijderen uit de publieke ruimte of het op een andere manier wil contextualiseren, tolereert zij racisme waar ze die juist zou moeten bestrijden, meent UCF Tilburg.
Cuvalay: “We kijken vooral naar kolonisatie en slavernij in de zin dat mijn voorouders hun vrijheid is ontnomen en ze slecht werden behandeld. We moeten ook kijken naar de spirituele en geestelijke mishandeling. Structureel werden de Afrikaanse rituelen, normen en waarden van onze voorouders vernietigd, hun zang, hun dans, hun muziek, hun geloof, hun spiritualiteit, de relatie met hun voorouders, noem maar op. Daarna werden de Europese waarden opgedrongen. De katholieke kerk ontkent pertinent haar enorme aandeel in dit proces.”
Dekoloniseren van publieke ruimte
Het gaat UCF Tilburg niet alleen om het standbeeld van Petrus Donders – één hand op het hoofd van een in lompen geklede Afrikaanse man geknield aan zijn voeten, hoog in zijn andere hand een crucifix – maar om het dekoloniseren van de publieke ruimte en het wegkijken of bagatelliseren van racisme en de effecten daarvan op de Afrikaanse diasporagemeenschap. “Er is veel veranderd de laatste jaren. Gemeenten, kerken, banken, ze laten uitzoeken hoe het zit met hun koloniaal verleden. Er is aandacht voor de doorwerking in het heden en het leed dat slachtoffers van de slavernij is aangedaan. Er worden excuses aangeboden en er is een maatschappelijke discussie over herstelbetalingen gaande.”
De gemeente Tilburg en de katholieke lobby die wil dat het beeld in het Wilhelminapark blijft, komen steeds met hetzelfde liedje dat het niets met racisme te maken heeft en hoe kerstening moet worden gezien in de tijdgeest van toen. Daarmee wordt volgens Cuvalay eigenlijk gezegd dat de levenswijzen en opvattingen van de Afrikaanse en inheemse bevolking geen waarde hebben. “Het zegt eigenlijk dat je je nu nog steeds verheven voelt boven ‘de ander’, een racistisch superioriteitsgevoel.”
UCF Tilburg wil niet dat het beeld verdwijnt, maar wil het uit de publieke ruimte waar niemand let op het informatiebord en de stoelen altijd leeg zijn. Een openbaar stadspark is niet de plek om de juiste context te creëren. Dit kan wel in bijvoorbeeld een beeldentuin of een museum.
Beroepszaak
In februari 2021 gaf de PvdA-fractie via een motie de opdracht om een passende artistieke contextualisering voor het standbeeld te onderzoeken. Na ruim een jaar kwam de gemeente niet verder dan het plaatsen van een informatiebord bij het standbeeld. Twee in de buurt geplaatste stoelen zouden de dialoog tussen de zeer tegengestelde meningen over het beeld op gang moeten brengen.
UCF Tilburg diende een bezwaar in tegen deze halfslachtige oplossing. Het bezwaar werd door de gemeente afgewezen zonder zelfs maar de gronden te hebben gehoord. Daarop gingen twee leden van UCF Tilburg in juli 2022 in beroep. De twee zaken worden woensdag in Breda gelijktijdig behandeld.
[uit de Ware Tijd, 11 april 2023]
Reactie verwijderd: voor- en achternaam niet vermeld. Red. CU.