Annetta Bos-Visser opent in 1902 bedehuis voor wezen en arme kinderen
Een vergeten Surinaamse geschiedenis
door Eric Kastelein
Op zaterdagavond 23 februari 1935 is het druk in en om Bedehuis Annetta, op de hoek van de Wanicastraat (nu Johan Adolf Pengelstraat) en Gemenelandsweg. Alle zitplaatsen in het houten kerkgebouw zijn bezet. Buiten drommen belangstellenden samen om naar de woorden van dominee M.W.J. van Linschooten te luisteren. Met luide stem roemt hij het leven van Annetta Bos-Visser, een leven dat in de kolonie altijd in het teken heeft gestaan van liefdadigheid, van het bieden van hulp aan wezen en arme kinderen. Daarna onthult gouverneur J.C. Kielstra de marmeren gedenkplaat met haar beeltenis.
Het ontwerp is van kunstenaar Wim Bos Verschuur en uitgevoerd door beeldhouwer Mezas. Het gedenkteken hangt tegenwoordig in de Centrumkerk van de hervormde gemeente op het Kerkplein. Kijkend naar de voorkant van de preektafel, heeft het een plek gekregen uiterst rechts aan de witgepleisterde muur daar achter.
Huwelijk met scheepskapitein A.F. Bos
Annetta Gesina Visser wordt geboren op 1 juni 1842 in Rotterdam. Haar vader G.D. Visser is zeekapitein en vestigt zich op 1 juni 1853 in Suriname, samen met zijn vrouw Gepke Meeske en dochters Annetta en Klara. Hij wordt administrateur van de plantage Kerkshoven aan de Groot Matapica, eigendom van de heer C.P. Slaap Jz. In augustus 1861 koopt hij de verlaten en niet meer operationele plantages Landlust en Twistrust. Vermoedelijk blijft commercieel succes uit, want zes jaar later doet hij beide ondernemingen weer van de hand.
Annetta trouwt in 1859 op haar 17de met de 30-jarige zeekapitein A.F. Bos, die de eerste jaren van hun huwelijk als bevelvoerder op het barkschip Josephina Bernardina vaart. Dochtertje Anna Justina Bos komt op 21 juli 1864 ter wereld, maar niet veel later staat in De Surinaamsche Courant het volgende familiebericht: Heden overleed onze lieveling ANNA JUSTINA; slechts drie maanden mogten wij ons in haar bezit verheugen. Het echtpaar blijft kinderloos.
In 1869 verhuizen ze van de Gravenstraat 9 naar het Gouvernementsplein 8, direct grenzend aan de achtertuin van het Hoekhuis aan de Waterkant. Als haar man op 53-jarige leeftijd op 17 augustus 1882 overlijdt, verkoopt ze het jaar daarop bij inschrijving de – vermoedelijk door hem geërfde – suikerplantage Accaribo aan de Surinamerivier in Boven Para..
Bedehuis Annetta
Heel haar leven is Annetta actief binnen het Nederlands Hervormd Kerkgenootschap en vooral voor de Nederlandse boerenfamilies die in Suriname wonen en werken, de boeroes. Op 23 februari 1902 begint ze in een kerkje van de hervormde gemeente, op ’s Landsgrond Boniface even buiten de stad, met Bedehuis Annetta. Een instituut met een zondagschool en een bewaarschool voor wezen en arme kinderen, die haar liefkozend mama Bos noemen. Een van de leerlingen is de latere dr. H.C. van Ommeren die in 1926 deelneemt aan de expeditie naar het Wilhelminagebergte. Om aan geld voor het liefdadigheidswerk te komen, organiseert ze ieder jaar tombola’s, fancy fairs en tuinfeesten. Dat haar werk gewaardeerd wordt, blijkt als ze in 1908 op 66-jarige leeftijd ernstig ziek is. Gouverneur Dirk Fock verbiedt dan voor onbepaalde tijd de traditionele schoten bij aankomst van de mailboot en gelast ook alle muziekuitvoeringen op het Gouvernementsplein af.
De school is een groot succes en op 5 juli 1925 wordt, in het bijzijn van gouverneur A.J.A.A. baron van Heemstra, het flink uitgebouwde bedehuis feestelijk ingewijd. Het biedt nu onderdak aan meer dan honderd kinderen.
Weduwe Annetta Bos-Visser – ridder in de Orde van Oranje Nassau – overlijdt op 11 februari 1931 en wordt onder grote belangstelling begraven op de ommuurde begraafplaats Nieuwe Oranjetuin aan de Gravenstraat (nu Henck Arronstraat).
Het ontstaan van de familienaam Bos Verschuur in Suriname
Klara Visser is het zeven jaar jongere zusje van Annetta en trouwt in 1866 met Dirk Verschuur. Een jaar na de geboorte van hun zoontje Bernhard Johannes Verschuur in 1873 overlijdt Klara in 1874 op 25-jarige leeftijd. Na de dood van zijn vader in 1886 vraagt Bernhard Johannes een naamsverandering aan die – bevestigd met een aankondiging in de Staatscourant – wordt toegestaan: Bernhard Johannes Bos Verschuur. Zo ontstaat de familienaam Bos Verschuur in Suriname.
RSS
Facebook
Twitter
