Wat is Nederlands-Caraïbische literatuur?
Eén vraag, meerdere antwoorden
door Michiel van Kempen
Het eenvoudigste antwoord op de vraag wat Nederlands-Caraïbische literatuur is, luidt: alle literatuur uit de voormalige Nederlandse koloniën in het Caraïbisch gebied, dat wil zeggen uit Suriname en de zes Nederlands-Caraïbische eilanden. Toch is de kwestie veel complexer. Suriname is onafhankelijk van Nederland sinds het in 1975 een onafhankelijke republiek werd. De eilanden behoren nog tot het Koninkrijk der Nederlanden: Aruba, Curaçao en Sint Maarten als landen, Bonaire, Saba en Sint Eustatius als bijzondere gemeenten.
(1753) van de Surinaamse gouverneur Joan Jakob Mauricius, waarin zijn lange ‘Gezang op zee’ voorkomt, waarin hij zich beklaagt over de Surinaamse plantersklasse.
Ook hiermee is de vraag nog niet beantwoord. Want: kunnen we de romans De rancho der X mysteries (1941) en De medeminnaars (1953) van de Surinamer Albert Helman wel tot deze literatuur rekenen? Het eerste boek is namelijk een ‘Mexicaanse roman’ en het tweede boek is niet te onderscheiden van een Nederlandse psychologische roman. Wat doen we met de vroegste poëzie in het Spaans over Curaçao, zoals die van de 16de-eeuwers Juan de Castellanos en Lázaro Bejarano? Horen de boeken van passanten er wel of niet bij? Het gaat om mensen die soms het grootste deel van hun leven op de eilanden of in Suriname verbleven. Wat doen we met liederen en andere vormen van orale literatuur die in sommige gevallen ouder zijn dan de staatkundige grenzen van de Caraïbische landen? Waar begint die literatuur eigenlijk? En horen schrijvers van Caraïbische afkomst die in Nederland wonen en werken er wel of niet bij?
Eén of meer literaturen?
De vraag is allereerst of we van één Nederlands-Caraïbische literatuur moeten spreken, of van verschillende literaturen.
Lees hier verder op literatuurgeschiedenis.org, 6 september 2024
(2011).
RSS
Facebook
Twitter
