Ik omhels je onafgebroken
Brieven van Judith de Kom aan haar vader Anton de Kom en andere dierbaren opgetekend door Ida Does
Judith de Kom werd in 1931 geboren als het vierde kind van Anton de Kom en Petronella Borsboom. Judith was twee jaar oud toen het gezin naar Suriname verhuisde, waar haar vader het middelpunt werd van historische antikoloniale protesten in Paramaribo.
Na de verbanning van haar vader woonde het gezin in Den Haag. Judith was dertien toen haar vader in 1944 op een dag niet thuiskwam. Anton de Kom was actief in het verzet tegen de nazi’s. Zij en de rest van het gezin brachten de hongerwinter in onzekerheid door. Pas zestien jaar later werden de stoffelijke resten van Anton de Kom gevonden in een massagraf bij concentratiekamp Sandbostel, hij werd herbegraven op het Nationaal Ereveld in Loenen. Voor zijn verzetswerk werd hem postuum het verzetsherdenkingskruis toegekend.
In brieven, opgetekend door Ida Does, blikt Judith de Kom nu terug op haar leven, waar de zoektocht naar haar vader als een rode draad doorheen loopt. Ze wendt zich tot haar ouders en broers, jeugdvrienden, de verzetskameraden van haar vader, haar voormoeder Azemia, die in slavernij werd gehouden op de suikerplantage Molhoop in Suriname, en andere betekenisvolle mensen. Uit dit unieke egodocument rijst een beeld op van een leven dat getekend lijkt door onrecht, oorlog, racisme en strijd, maar dat meer nog een ode is aan doorzettingsvermogen, rechtvaardigheid, vrijheid en vrede.
Papa, je voetsporen hebben diepe afdrukken achtergelaten. In mijn lange leven heb ik veel mensen ontmoet die alles wilden weten over jou en over ons verleden.
Ik beleefde koortsachtige jaren waarin ik mensen, die jouw pad hadden gekruist, opsnorde, belde, schreef en opzocht. Ordners vol aantekeningen, krantenknipsels, adressen en telefoonnummers rusten als een schat, binnen handbereik, in mijn kleine werkkamer. Ze zijn getuigen van een mysterieuze drang om alles vast te leggen en jou daarmee dichtbij te brengen.
De laatste jaren is mijn verlangen naar jouw aanwezigheid alleen maar sterker geworden. In mijn waak-visioenen vind je soms een plek naast me, op de rand van mijn bed. Vreemd genoeg spreek je nooit. Soms schud je je hoofd, als een stille gids die mij wil behoeden. Onze blikken kruisen elkaar, jouw ogen lijken op de mijne, maar ze stralen een diepe ernst uit.
De vader die ik ken en liefheb.
Ik dagdroom dat je hier bij mij in de kamer zit. Je zwijgzame aanwezigheid moedigt mij aan.
Je dochter,
Judith
Judith Allard-de Kom (1931) heeft sinds 1968 diverse literaire programma’s samengesteld en uitgevoerd in Nederland en Suriname. Zij trad op als voordrachtskunstenaar en stemacteur in hoorspelen, theater en op de radio en doceerde verbale expressie. Ze bekleedde bestuursposities bij verschillende Surinaams Nederlandse sociaal-culturele stichtingen, publiceerde o.a. in De Gids en schreef het voorwoord bij Wij Slaven van Suriname.
Ida Does (1955) is een in Suriname geboren schrijver en documentairemaker. Ze maakte onder andere films over Anton de Kom, het Rijksmuseum en het slavernijverleden en over de Decembermoorden. Haar werk werd internationaal bekroond. In 2023 verscheen van haar hand het kinderboek Virginia. Een Afefe verhaal. In datzelfde jaar ontving zij uit handen van de staatssecretaris voor cultuur en media een oeuvreprijs: The Black Achievement Award.
Judith de Kom en Ida Does kennen elkaar al langer dan 35 jaar.
Familiefoto, v.l.n.r. Judith op de arm van moeder Nel,
haar vader Anton, staand onder, Kees, Ad en Ton.
Ik omhels je onafgebroken. Brieven aan haar vader Anton de Kom en andere dierbaren opgetekend door Ida Does | Judith de Kom en Ida Does | Gebonden, 176 pagina’s | ISBN 978 90 213 4271 9, € 19,99 | ISBN e-book 978 90 213 4272 6, € 12,99 | Auteursfoto: Shehera Grot | Verschijnt 12 september
RSS
Facebook
Twitter
