Onderscheid marron en stadscreool evident
“We moeten naar elkaar toegroeien”
door Euritha Tjan A Way
Paramaribo – Het Algemeen Bureau voor de statistiek heeft ze apart geteld en ook in het dagelijks leven wordt er een onderscheid gemaakt. De marrons en creolen hebben dezelfde voorouders ,de West Afrikaan. Met de dag der Marrons in het verschiet bestaat er echter behoefte deze scheiding te doorbreken. “Un mus pot un ede kon na wan, we moeten naar elkaar toegroeien. Vooral op de dagen zoals 10 oktober en 1 juli moeten we over dit soort dingen nadenken “, is de stellige overtuiging van Tresna Pinas van de organisatie Teke Leli die actief is in Marowijne. Volgens Leo Attomang van Stichting 10 oktober 1760 is rassenverschil door de kolonisator ingegeven. “Zij hebben een onderscheid gemaakt tussen marrons en stadscreolen. Dat is geen natuurlijk verschil”, meent hij.
Niet uitgeleverd
De vredestraktaten die op 10 oktober 1760 met de Ndyuka zijn getekend markeren de viering van De Dag der Marrons. Velen echter zien het als hét moment waarop de Nederlandse overheid effectief verdeel en heerspolitiek hebben toegepast. Een van de voorwaarden van de traktaten die later ook met andere stammen getekend werden, was immers dat weggelopen slaven uitgeleverd moesten worden aan het koloniaal bestuur. Hoewel Pinas het daar eens mee is, deelt Attomang die mening echter niet. “Dat is het verhaal van de kolonisator. Er zijn grote en machtige lo’s in het binnenland die vaak zijn ontstaan na de ondertekening van de traktaten. De marrons hebben de weggelopen slaven niet uitgeleverd,” benadrukt de voorzitter van de Stichting 10 oktober 1760.
Justina Eduards van de organisatie Marron Vrouwen Netwerk echter ziet in de ondertekening geen donkere motieven. “Ik ken de geschiedenis misschien niet zo goed, maar volgens mij is het ingegeven door de behoefte aan rust. De plantage-eigenaren wilden hun slaven behouden en wilden geen aanvallen meer op hun plantages, dus vandaar dat het zo is gegaan.”
Samen tellen?
Hoewel zowel Pinas, Attomang als Eduards aangeeft dat er nog steeds een onderscheid gemaakt wordt, zijn de drie trekkers van grote marronorganisaties niet allemaal de mening toegedaan dat marrons en creolen voortaan als één groep geteld moeten worden. “Vanaf het moment dat ik me ervan bewust ben is mij geleerd dat ik marron ben, Ik zou het moeilijk vinden om nu samen geteld te worden met anderen. Ik denk dat er een onderzoek moet komen om na te gaan of de mensen dat wel willen. Het is zo gegroeid”, beschrijft Eduards het dilemma. Volgens Attomang moet het individu die keus zelf maken. “Wij hebben niet voor niets het thema ‘Sabi yu seefie’ gekozen voor dit jaar. Als je weet waar je vandaan komt, weet je ook wat je bent.”
Pinas meent dat de situatie zichzelf wel zal oplossen. “Er is een enorme ontwikkeling geweest van de marrons de afgelopen tijd. Veel mensen hebben meer waardering gekregen voor onze mensen. Dat geeft hoop voor de toekomst.”
[uit de Ware Tijd, 08/10/2013]
RSS
Facebook
Twitter
