De instructietaal in het onderwijs op Curaçao
naar aanleiding van de beschouwing ‘Schipbreuk in het onderwijs’ van Bernadette Heiligers
door Fred de Haas
In 1965 hadden we het ook al over de instructietaal in het Antilliaanse onderwijs. Op een avond in de Kamer van Koophandel op Curaçao. Met onder anderen de heren Lourens en Da Costa Gomez in het panel. Toen ging het, zoals gezegd, ook al over de taal in het onderwijs. Toen hadden de kinderen van de basisschool nog les van Nederlanders en moest het Papiaments nog zijn plaats veroveren. Dat heeft het inmiddels gedaan. Waarschijnlijk iets te veel. Vandaar de discussie.
Bernadette schrijft op 30 januari 2024 in het AD: ‘gezien de kleinschaligheid zijn er nog steeds lang niet voldoende (voor)leesboeken in het Papiaments, zelfs niet voor de eerste schooljaren’. Dat is een beetje streng. Alle lof voor het werk van de voormalige FPI wat de publicatie van (lees)boeken in het Papiaments betreft! Ik voeg hier wel iets aan toe: je zal geen wetenschappelijke artikelen vinden in het Papiaments, op een paar na. En dat zal altijd zo blijven. Engels is de algemeen gangbare taal van de wetenschap nu.
Inderdaad, Bernadette, het gaat erom, ik citeer je maar even, dat de kinderen ‘het recht hebben, ook de kinderen die van huis uit Papiaments spreken, om het hele onderwijs te kunnen volgen. Het recht om de taal die ze nu daarvoor nodig hebben, goed te leren beheersen om de school succesvol af te ronden. Ook gaat het erom dat het Papiaments een legitieme en werkbare plek in het onderwijs krijgt, met erkenning van zijn historische en nationale waarde’. Ja, dat weten we nu wel en dat is dan ook prima gelukt. Het gaat nu dus om andere dingen. Maar het zal niet meevallen om veranderingen in het onderwijs aan te brengen ten bate van de ontwikkeling van het Antilliaanse kind.
Antilliaanse bestuurders gunnen kinderen kennelijk niet een mondiale steuntaal waarmee ze zichzelf eindeloos kunnen blijven ontwikkelen. Je kan niet vroeg genoeg met Engels beginnen, betoog ik voor de zoveelste maal. Nederlands is een wezensvreemde taal. Antillianen staan veel dichter bij het Engels. Meer dan voldoende (school)boeken zijn geschreven in het Engels.
Gevolgen van slecht onderwijs
Eéndimensionale gerichtheid op het Papiaments drijft de kinderen in een mondiaal isolement. Ze hebben gebrek aan kennisbronnen door een te grote focus op het Papiaments. Antilliaanse politici worden soms gehinderd door zeer beperkte referentiekaders. Sommigen van hen hebben bewezen dat ze niet eens een Nederlandse brief kunnen lezen, laat staan schrijven. Ook hebben nog al wat politici een gebrek aan algemene ontwikkeling. Dat heeft een reden, want, zoals goed opgeleide Antilliaanse vrienden mij herhaaldelijk verzekeren: ‘Ons volk leest niet’.
Oplossing
Goed gebruik maken van de kennis binnen het Koninkrijk. Nieuwe inzichten zijn er genoeg. Niet teveel zeuren over autonomie. Nederland betaalt immers altijd? En val kinderen niet lastig met frustraties van hoogopgeleide oudere Antillianen die nog niet eens in staat zijn om een eenheidsspelling voor hun moedertaal tot stand te brengen.
Volgend artikel over 25 jaar. Waarschijnlijk over de instructietaal in het onderwijs.
[Ook verschenen in het Antilliaans Dagblad.]
RSS
Facebook
Twitter
