Hindostaanse muziekinstrumenten (3) – Been
Been, bin of pungi
door Prem Dihal
De been, bin of pungi is een blaasinstrument dat traditioneel wordt gebruikt door slangenbezweerders op het Indiase subcontinent. Het instrument is een voorloper van de shehnái, die later werd ontwikkeld als een verfijndere versie. De been is nog steeds een populair instrument in sommige dorpen, waar mensen er geld mee verdienen door slangenshows te organiseren. De been is ook algemeen verkrijgbaar in muziekinstrumentenwinkels.
De been is een oud instrument, dat werd ontwikkeld als een Indiaas volksmuziekinstrument. Het is ook belangrijk voor muziek bij religieuze doeleinden in India.
De been wordt traditioneel gemaakt van gedroogde flespompoen en soms van een kokosnoot. Meestal wordt de hals van de kalebas uitgesneden om esthetische redenen. Aan de onderkant van de kalebas zijn er twee riet- of bamboepijpen met elkaar verbonden. Deze worden ook wel de jivala genoemd. Een van de pijpen heeft zeven gaten en speelt de melodie; de andere pijp is voor de drone (achtergrondtoon). De jivala is voorzien van bijenwas, die kan worden aangepast om de toonhoogte te wijzigen.
In de Indiase muziekpraktijk zie je vaak dat muziek samenhangt met religieuze opvattingen. Een voorbeeld hiervan is de veelvoorkomende beoefening van mantra-recitatie. De been wordt vaak gebruikt in devotionele genres, die bedoeld zijn om met de goden te communiceren. De been wordt zonder pauzes gespeeld, waarvoor de been-spelers een techniek gebruiken die circulaire ademhaling wordt genoemd
Ik vraag me af of de been ooit werd gebruikt door de Hindostaanse immigranten die in de 19e en 20e eeuw naar Suriname kwamen. Heeft iemand hier ervaring mee of weet iemand hier meer over?
Wie de hele reeks ‘Hindostaanse muziekinstrumenten’ wil volgen: klik op de tag ‘Hindostaanse muziekinstrumenten’ hieronder.
RSS
Facebook
Twitter
