blog | werkgroep caraïbische letteren

Kolonialisme en slavernij – een andere visie

Het Nederlandse koloniale verleden wordt in de academische wereld vanuit een te positieve invalshoek bekeken, meent Sandew Hira. In het meest extreme geval wordt het gezien als een uiting van een glorieus verleden dat in de Gouden Eeuw een hoogtepunt heeft bereikt. In een meer gangbare variant worden kwalijke aspecten van dit verleden wel erkend, maar wordt aangenomen dat deze geen invloed meer hebben in de huidige postkoloniale samenleving. Tegelijkertijd ontwikkelt zich buiten de academische wereld een meer kritische stroming van intellectuelen uit de voormalig gekoloniseerde gebieden die een fundamenteel andere kijk hebben op de koloniale geschiedenis van Nederland. Volgens hen is het Nederlandse slavernijverleden een misdaad tegen de menselijkheid vergelijkbaar met de Holocaust. Naast economische, militaire en politieke dimensies leggen zij nadruk op de mentale dimensie van kolonialisme en slavernij. Dit mentale kolonialisme werkt vandaag de dag nog steeds door in de Nederlandse samenleving, zoals zichtbaar in de huidige discussie rond allochtonen. Sandew Hira, directeur van het International Institute for Scientific Research (IISR), heeft scherpe kritiek op de wetenschappelijke fundamenten van de sociale wetenschappen in de Westerse wereld. Volgens hem laten vooraanstaande hoogleraren in de koloniale geschiedenis van Nederland zich eerder leiden door ideologie dan door wetenschappelijke principes. Georganiseerd door ISSO en CREA.

Datum: do 28 oktober, 20.00 uur
Plaats: CREA Theater
Turfdraagsterpad 17
1012 XT Amsterdam
Toegang: gratis voor studenten, € 5,- alle anderen. Reserveren niet mogelijk.

Over Sandew Hira meldde de Wereldomroep op 16 augustus 2008 onder de kop ‘Dew Baboeram toch geen hoogleraar’:

Dew Baboeram is niet langer kandidaat voor het bijzonder hoogleraarschap Hindostaanse Diaspora Studies aan de Universiteit van Amsterdam. Tijdens de sollicitatieprocedure was Baboeram, die medio 2009 denkt te promoveren, verzekerd dat zijn nog te voltooien promotie zijn professoraat niet in de weg zou staan. Maar in de slotfase van de procedure bleek die promotie toch een keiharde voorwaarde te zijn.

Baboeram, beter bekend als publicist Sandew Hira, zegt zich dan ook bedrogen en onheus behandeld te voelen door de sollicitatieadviescommissie onder voorzitterschap van Kries Sietaram. “Aan het eind van het traject heeft men gezegd: we gaan de voorwaarden veranderen. Je moet promoveren voor je aangesteld wordt.” Er zijn overigens in Nederland meerdere hoogleraren benoemd, die niet waren gepromoveerd.

Het is Baboeram niet helemaal duidelijk wie de promotie-eis gesteld heeft; de universiteit of de stichting Diaspora Leerstoel Lalla Rookh, die de leerstoel financiert. Gezegd werd dat het de universiteit was, maar in de sollicitatiecommissie zit ook een vertegenwoordiging van de universiteit. Baboeram werd ‘overgehaald’ te solliciteren omdat voorzitter Sietaram hem verzekerde dat promotie geen eis was.

Oplossing
De kandidaat heeft nog geprobeerd een oplossing te bereiken door de promotie naar voren te halen. Hij stelde daarbij als voorwaarde dat de universiteit zijn uitgestelde benoeming bekend zou maken zonder te zeggen dat de promotie de reden was. “Want als je je werk goed had gedaan, en dat was de reden, dan had je me niet moeten uitnodigen.”

Tot verbazing van Baboeram vertelde voorzitter Sietaram van de sollicitatiecommissie in januari 2008 in een uitzending van de Wereldomroep precies hoe de vork in de steel zat. “Zo gaan we niet met elkaar om”, vond de historicus. Omdat er nog steeds geen oplossing is, heeft hij zich nu teruggetrokken. “Ik accepteer de eis dat ik gepromoveerd moet zijn, maar dan ben ik niet meer beschikbaar.”

Blamage
Sietaram zegt volkomen verrast te zijn door de stap van Baboeram. Hij noemt de ontwikkeling een blamage en een pijnlijke afgang voor zowel zijn commissie als voor de Stichting Diaspora Leerstoel Lalla Rookh. “Hij heeft zelf een verklaring uitgegeven, dat hij zich terugtrekt. Hij heeft geen gesprek met ons gehad.” Sietaram wil de handelwijze van Baboeram desondanks publiekelijk niet te hard afkeuren: “Ik vind het niet leuk.”

De voorzitter ontkent dat de commissie Baboeram beloofd had, dat hij pas na zijn benoeming hoefde te promoveren. “Hij wist het van tevoren en is daarmee akkoord gegaan.” De datum voor de benoeming van Baboeram is verschillende keren verschoven, omdat hij nog niet klaar was met zijn dissertatie, zegt Sietaram. Hij had uiteindelijk zelf april 2008 genoemd als promotiedatum: “Niet aan mij alleen, ook aan zijn promotor. Die zit ook in de sollicitatieadviescommissie.”

Nieuwe kandidaat
De stichting zit nu zonder hoogleraar, terwijl de benoeming in september 2008 zou worden afgerond. “Dat is heel pijnlijk voor ons”, zegt Sietaram. Wat er nu gaat gebeuren wordt nog bekeken als de commissie weer bij elkaar komt. Dat zal waarschijnlijk eind augustus gebeuren. “September halen we niet meer, dat is een illusie.” Sietaram hoopt in oktober of november een nieuwe kandidaat te kunnen presenteren, die eerder ook had gesolliciteerd. Wie dat wordt, weet hij nog niet.

Het ergste vindt de voorzitter dat er nu geld van de stichting blijft liggen, dat bestemd was voor de leerstoel. Met de ruim 50.000 euro per jaar zou onderzoek worden gefinancierd naar de migratie van contractarbeiders uit India naar Suriname. “Je kunt het geld gebruiken om aan verschillende instellingen te geven, maar dat is eenmalig. Ik wilde juist continuïteit hebben.”

[Inmiddels is dr Chan Choenni bevoemd als Hoogleraar voor deze leerstoel, niet aan de UvA, maar aan de VU – red.]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter