Ed Hart – Deporté (II en slot)
Wat de oorzaak was van zijn straf in het bagno of op L’ile du Diable, bleef duister. We wisten niet of hij was gevlucht of z’n straf had uitgezeten.
Slechts dat hij al een tijdlang op de plantage verbleef en werkzaamheden verrichtte zoals het onderhouden van kostgrondjes van naburige plantages. Hij werd wel vertrouwd. Zijn andere bezigheden waren hengelen en incidenteel gesprekjes voeren met de winkelier of een enkele klant. Het mondje Sranantongo waarmee hij zich verstaanbaar kon maken had een zwaar accent. Hij had een Italiaanse naam maar kon ook Frans spreken. Waarschijnlijk jaren in Frankrijk gewoond en vandaar getransporteerd naar het gevang in het buurland.
Veel anderen vóór hem hadden tijdens hun vlucht dankzij de bun-ati van onze grootvader een tijdelijk onderkomen hier gevonden.
Aan deze ex-gevangene was niet aan te zien of de tragiek van z’n leven aan hem vrat. Hij zag er niet ondervoed uit, leek gezond, was gebronsd door de zon, met snor, baard en achterdochtig-vorsende ogen. Een curieuze aanwezigheid
Op gezette tijden zat hij z’n kapmes aan te scherpen met een vijl. In het voorbijgaan kon men hem hiermee bezig zien. Dan keek hij even op met toegeknepen ogen. Hij deed er vrij lang over met een vastberaden trek om de mond. Het vlijmscherpe metaal weerkaatste plotselinge, verblindende flitsen zonlicht wanneer hij met tong tegen z’n bovenlip, de scherpte bekeek of voorzichtig bevoelde. Er ging iets dreigends uit van die handeling met vijl en houwer en het geschraap van metaal op metaal dat je de tanden deed knersen. Zijn doordringende blikken wanneer hij opkeek, maakten dat je snel je ogen afwendde en je verder haastte naar waar je ging. Ofschoon hij geen kwaad in de zin kon hebben met die houwer.
Na z’n werkzaamheden zat hij in de namiddag meestal in de opening waar geen deur was shagtabak te roken. Dacht hij dan aan zijn geboorteland, familie, gezin of de strafperiode die hij achter zich had?
Hier was hij in ieder geval vrij, had zich aangepast en berust in een levenswijze die te verkiezen was boven de herinnerde hel in het buurland waar hij innerlijk, wie weet, was murw gemaakt of gebroken. Misschien was deze hervonden vrijheid, hoe beperkt ook, een utopia waarvan hij jarenlang ‘s nachts had gedroomd. En in wakende uren naar had gesnakt. En nog wel goed terecht gekomen bij zulke gastvrije vreemdelingen. Met toegeknepen ogen zat hij z’n shaggie te roken. Zijn houding was alert.
Hoe zouden z’n nachten zijn? Kon hij z’n heimwee aan? Een ander menswaardig bestaan visualiseren ? Misschien was hij tevreden zo want nu veel beter aan toe dan die zich nog in het bagno en op Duivelseiland bevonden.
RSS
Facebook
Twitter
